Kəlbəli xan Xoyski: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası materialı
Redaktənin izahı yoxdur
 
(Eyni redaktor tərəfindən edilmiş 17 ara dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:K]]{{mənbə azlığı}}
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski Kəlbəli xan]]
{{Şəxs
{{Şəxs
|Adı            = Kəlbəli xan Xoyski
|Adı            = Kəlbəli xan Xoyski
|Orijinal adı  =  
|Orijinal adı  = Xoyski Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu  
|Tam adı        = Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu Xoyski
|Digər adları  = Kiçik ağa
|Digər adları  = Kiçik ağa
|Şəkil          =  
|Şəkil          = Seltenet beyim.jpg
|Şəkil məlumat  =  
|Şəkil məlumat  = Kəlbəli xan Xoyskinin nəvəsi [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyim Xoyskayanın]] qəbri üzərindəki baş daşı, [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il.
|Şəkil miqyası  =  
|Şəkil miqyası  =  
|Fəaliyyəti    =  
|Fəaliyyəti    =  
|Milliyəti      =  
|Milliyəti      =  
|Doğum tarixi  = {{doğum tarixi|1775||}}
|Doğum tarixi  = {{doğum tarixi|1785||}}
|Doğum yeri    =  
|Doğum yeri    =  
|Vəfatı        = {{vəfat tarixi|1834|08|10}}
|Vəfatı        =(29 iyul) {{vəfat tarixi və yaşı|1834|08|10|1785|0|0}}
|Vəfat yeri    =  
|Vəfat yeri    = Yelisavetpol (indiki Gəncə)
|Vəfat səbəbi  =  
|Vəfat səbəbi  =  
|Dəfn yeri      = [[Kərbəla]]
|Dəfn yeri      = Kərbəla
|Atası          = [[Əhməd xan Dünbili| Əhməd xan ]]
|Atası          = Əhməd xan
|Anası          = Səltənət bəyim
|Anası          = Səltənət bəyim
|Həyat yoldaşı  = Sara xanım Cəfərqulu xan qızı
|Həyat yoldaşı  = Sara xanım Cəfərqulu xan qızı
Sətir 24: Sətir 23:
|İmzası        =  
|İmzası        =  
}}
}}
'''Kəlbəli xan Xoyski''' (1785–1834) — Rusiya İmperator Ordusunun general-mayoru. Rusiya İmperator Ordusunun general-leytenantı [[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan Xoyskinin]] atası, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk baş naziri [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] babasıdır.


'''Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu Xoyski''' — Rus ordusunda general mayor, [[İskəndər xan Xoyski]]ın atası, [[Fətəli xan Xoyski]]nin ata babası.
== Haqqında məlumatlar ==
Xoy xanı Əhməd xanın oğlu idi və əmisi [[Cəfərqulu xan Dünbili| Cəfərqulu xanın]] qızı Sara xanımla evlənmişdir. 1806-cı ildə [[Cəfərqulu xan Xoyski]] ilə birlikdə Xoydan Tiflisə, sonra isə Nuxaya köçmüşdü.  


== Həyatı ==
1819-cu ildə – Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsmişdilər. O cümlədən, “Kiçik ağa” ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə, yəni Kəlbəli xan Xoyskiyə, əvvəl 1300, sonra isə 2300 manat; onun anası Səltənət bəyimə 1200 manat. Lakin bununla yanaşı, həm də onlardan Nuxanı tərk etmək də tələb olunurdu.  
[[Cəfərqulu xan Dünbili | Cəfərqulu xan Xoyski]] ilə birlikdə Nuxaya ([[Şəki]]yə) gələn xoylulardan biridir. O, [[Xoy xanlığı | Xoy xanı]] [[Əhməd xan Dünbili| Əhməd xan]]ın oğlu idi və əmisi [[Cəfərqulu xan Dünbili| Cəfərqulu xanın]] qızı Sara xanımla evlənmişdi.


1819-cu ildə - Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum İsmayıl xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, o vaxt "Kiçik ağa" ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə, yəni Kəlbəli xan Xoyskiyə, əvvəl 1300, sonra isə 2300 manat; onun anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək "məsləhət" görüldü.  
Eyni vaxtda İran şahının vəliəhdi Abbas Mirzə isə rəsmi şəkildə Kəlbəli bəyin İrana qayıtmasını istəyirdi. Kəlbəli bəyin Abbas mirzənin arzusuna uyğun olaraq İrana qayıdıb-qayıtmaması məlum deyil. Amma məlumdur ki 28 noyabr 1828-ci il tarixli sənəddə onun titulu xan, özü isə “''Xoyu idarə edən şəxs''” kimi göstərilir. Həmin vaxt Xoy rus işğalı altında idi və Kəlbəli xanın ruslara xidmət etməsinin müqabilində, 22 avqust 1829-cu il tarixdə rütbəsi  artırıldı – general-mayor oldu (–20 ildən artıq idi ki polkovnik idi).


Bu arada, [[İran]] şahının vəliəhdi [[Abbas mirzə Qovanlı-Qacar | Abbas Mirzə]] rəsmi şəkildə Kəlbəli bəyin İrana qayıtmasını istəyirdi. Həmin işin nə vaxt və nə dərəcədə realizə olması bəlli deyil. Yalnız o məlumdur ki [[28 noyabr]] [[1828]]-ci il tarixli sənəddə onun titulu xan, özü isə "''Xoyu idarə edən şəxs" kimi göstərilir''". Həmin vaxt [[Xoy]] [[Rusiya İmperiyası| Rus]] işğalı altında idi və Kəlbəli xanın onlara xidmət etməsinin müqabilində, [[22 avqust]] [[1829]]-cu il tarixdə rütbəsi (–20 ildən artıq idi ki polkovnik idi) artırıldı – general-mayor oldu.
Daha sonralar, 20 dekabr 1831-ci il tarixli sənəddə, həmin vaxt Dərbənddən Dağıstanın içərilərinə doğru hərbi missiyaya başlamış rus qoşunlarının komandanlarından biri kimi Kəlbəli xanın da adına təsadüf edilir.  


Daha sonralar, [[20 dekabr]] [[1831]]-ci il tarixli sənəddə, həmin vaxt [[Dərbənd]]ən Dağıstanın içərilərinə doğru hərbi missiyaya başlamış rus qoşunlarının komandanlarından biri kimi Kəlbəli xanın da adına təsadüf edilir. Kəlbəli xan [[10 avqust]] [[1834]]-cü il tarixdə Yelisavetpolda (– [[Gəncə şəhəri]]ndə) dünyasını dəyişmişdir.
Kəlbəli xan 10 avqust 1834-cü il tarixdə Yelisavetpolda (Gəncə) vəfat etmiş, ölümündən bir ay sonra – 11 sentyabr 1834-cü il tarixdə cənazəsi dəfn olunmaq üçün Kərbəlaya göndərilmişdir.


Kəlbəli xanın ölümündən bir ay sonra – [[11 sentyabr]] [[1834]]-cü il tarixdə cənazəsi Kərbəlaya göndərilmişdir (1819-cu ildə İsmayıl xanın ölümündən də sonra həmin bu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin [[Kərbəla]]ya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir).
==Ədəbiyyat==
# {{ATŞCX|4|35-59| Ханы Хойские. Материалы к родословной и биографиям|Исмаилов Э.Э.|ru}}
# {{Sayta istinad|url=http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |author =Mirzazade P.Ch.|authorlink= |title='''Khoy, Iran''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20030812040847/http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |url-status=live |archivedate=16 Apr 2002 - 6 May 2021 |lang=en|showlang=yes|responsible=  |website=Almanach de Bruxelles|websiteurl=http://www.almanach.be/ |type= |date= |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
# {{Sayta istinad|url=http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |author = Məmmədov A.S.|authorlink=Aydın Məmmədov (jurnalist) |title='''Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud F.X.Xoyskinin əsli-nəcabətinə dair faktlar''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305023829/http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |archivedate=13 Mar 2012 - 5 Mar 2016|lang=az |showlang=|responsible=  |website=“Şəkinin səsi” qəzetinin saytı |websiteurl=http://shekinin-sesi.narod.ru |type= |date=06.05.2009 |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}


== Ailəsi ==
   
Kəlbəli bəy Sara bəyimlə ailə qurmuş və bi nikahdan [[İskəndər xan Xoyski | İsgəndər xan]] doğulmuşdur.
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 
==Mənbə==
 
[http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair tarixi faktlar]
 
== Həmçinin bax ==
 
*[[Xoyskilər]]
 
 
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı generallar]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan generalları]]
[[Kateqoriya:Xoyskilər]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan hərbçiləri]]
[[Kateqoriya:1775-ci ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:1866-cı ildə vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı generallar]]

Səhifəsinin 09:40, 10 avqust 2023 tarixinə olan son versiyası

Kəlbəli xan Xoyski
Xoyski Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu
Kəlbəli xan Xoyski
Kəlbəli xan Xoyskinin nəvəsi Səltənət bəyim Xoyskayanın qəbri üzərindəki baş daşı, Şəki Xan qəbiristanlığı, 2009-cu il.
Anadan olub 1785(1785-Şablondakı doğum və ya ölüm tarixində texniki yanlışlıq var!-00)
Vəfat edib (29 iyul) 10 avqust 1834 (49 yaşında)
Vəfat etdiyi yer Yelisavetpol (indiki Gəncə)
Dəfn yeri Kərbəla
Həyat yoldaşı Sara xanım Cəfərqulu xan qızı
Uşağı İskəndər xan Xoyski
Atası Əhməd xan
Anası Səltənət bəyim

Kəlbəli xan Xoyski (1785–1834) — Rusiya İmperator Ordusunun general-mayoru. Rusiya İmperator Ordusunun general-leytenantı İskəndər xan Xoyskinin atası, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk baş naziri Fətəli xan Xoyskinin babasıdır.

Haqqında məlumatlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

Xoy xanı Əhməd xanın oğlu idi və əmisi Cəfərqulu xanın qızı Sara xanımla evlənmişdir. 1806-cı ildə Cəfərqulu xan Xoyski ilə birlikdə Xoydan Tiflisə, sonra isə Nuxaya köçmüşdü.

1819-cu ildə – Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar İsmayıl xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsmişdilər. O cümlədən, “Kiçik ağa” ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə, yəni Kəlbəli xan Xoyskiyə, əvvəl 1300, sonra isə 2300 manat; onun anası Səltənət bəyimə 1200 manat. Lakin bununla yanaşı, həm də onlardan Nuxanı tərk etmək də tələb olunurdu.

Eyni vaxtda İran şahının vəliəhdi Abbas Mirzə isə rəsmi şəkildə Kəlbəli bəyin İrana qayıtmasını istəyirdi. Kəlbəli bəyin Abbas mirzənin arzusuna uyğun olaraq İrana qayıdıb-qayıtmaması məlum deyil. Amma məlumdur ki 28 noyabr 1828-ci il tarixli sənəddə onun titulu xan, özü isə “Xoyu idarə edən şəxs” kimi göstərilir. Həmin vaxt Xoy rus işğalı altında idi və Kəlbəli xanın ruslara xidmət etməsinin müqabilində, 22 avqust 1829-cu il tarixdə rütbəsi artırıldı – general-mayor oldu (–20 ildən artıq idi ki polkovnik idi).

Daha sonralar, 20 dekabr 1831-ci il tarixli sənəddə, həmin vaxt Dərbənddən Dağıstanın içərilərinə doğru hərbi missiyaya başlamış rus qoşunlarının komandanlarından biri kimi Kəlbəli xanın da adına təsadüf edilir.

Kəlbəli xan 10 avqust 1834-cü il tarixdə Yelisavetpolda (Gəncə) vəfat etmiş, ölümündən bir ay sonra – 11 sentyabr 1834-cü il tarixdə cənazəsi dəfn olunmaq üçün Kərbəlaya göndərilmişdir.

Ədəbiyyat[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

  1. Исмаилов Э.Э.  Ханы Хойские. Материалы к родословной и биографиям (rus.) // Azərbaycan Tarixi Şəcərə Cəmiyyətinin Xəbərləri : jurnal / baş red. Eldar İsmayılov. — Bakı: Adiloğlu, 2003. — В. IV (tiraj: 400; 120 s.). — Səh. 35-59. — ISBN 9952-25-001-3.
  2. Mirzazade P.Ch. Khoy, Iran : [arx. 16 Apr 2002 - 6 May 2021] : [ing.] // Almanach de Bruxelles. — Müraciət tarixi: 16.09.2021.
  3. Məmmədov A.S. Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud F.X.Xoyskinin əsli-nəcabətinə dair faktlar : [arx. 13 Mar 2012 - 5 Mar 2016] // “Şəkinin səsi” qəzetinin saytı. — 2009. — 6 may. — Müraciət tarixi: 16.09.2021.