Şəki Ensiklopediyası

Changes

Cəlil Hüseynov (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)

00:16, 28 dekabr 2023 versiyası

1.528 bayt əlavə edildi ,  00:16, 28 dekabr 2023
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:C]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]{{Alim  
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]{{Alim  
 
  |Piktoqram            = tibb
 
  |Piktoqram            = tibb
 
  |Adı                  = Cəlil Hüseynov
 
  |Adı                  = Cəlil Hüseynov
−
  |Orijinal adı          = Hüseynov Cəlil Yusif oğlu
+
  |Orijinal adı          = ''Hüseynov Cəlil Yusif oğlu''
−
  |Şəkil                = Cəlil Hüseynov.jpg
+
  |Şəkil                = Cəlil Hüseynov.png
−
  |Şəklin ölçüsü        =  
+
  |Şəklin ölçüsü        =
−
  |Şəklin izahı          = Cəlil Hüseynov
+
  |Şəklin izahı          = Cəlil Hüseynov.
−
  |Doğum tarixi          = {{Doğum tarixi |1896|12|28}}
+
  |Doğum tarixi          = {{Doğum tarixi |1896|12|28}}<ref>ASE-də və Ənvər Metenin “O torpağın övladları” kitabında ''20 dekabr'', AMEA saytının “Vəfat etmiş həqiqi üzvlər/Hüseynov Cəlil Yusif oğlu” səhifəsində ''28 dekabr''.</ref>
−
  |Doğum yeri            = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}   
+
  |Doğum yeri            = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}   
 
  |Vəfat tarixi          = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|3|21|1896|12|28}}
 
  |Vəfat tarixi          = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|3|21|1896|12|28}}
 
  |Vəfat yeri            = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
 
  |Vəfat yeri            = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
Sətir 20: Sətir 20:  
  |Elm sahəsi            = tibb
 
  |Elm sahəsi            = tibb
 
  |Elmi dərəcəsi        = tibb elmləri doktoru
 
  |Elmi dərəcəsi        = tibb elmləri doktoru
−
  |Elmi adı              = akademik
+
  |Elmi adı              = professor
 
  |İş yeri              = Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunda patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri
 
  |İş yeri              = Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunda patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri
 
  |Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
 
  |Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
−
  |Təhsili              = Azər­baycan Dövlət Univer­siteti, tibb fakültəsi
+
  |Təhsili              = Azər­baycan Dövlət Univer­siteti, tibb fakültəsi (–1924)
 
  |Elmi rəhbəri          =  
 
  |Elmi rəhbəri          =  
 
  |Tanınmış yetirmələri  =  
 
  |Tanınmış yetirmələri  =  
 
  |Tanınır              = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
 
  |Tanınır              = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
 
  |Mühüm layihələri      =  
 
  |Mühüm layihələri      =  
−
  |Üzvlüyü              =  
+
  |Üzvlüyü              = Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü
−
  |Mükafatları          = {{"Lenin" ordeni}}{{"Lenin" ordeni}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}<br/>{{Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi}}
+
  |Mükafatları          = {{Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi}}<br/>{{"Lenin" ordeni}}{{"Lenin" ordeni}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}
 
  |İmzası                =  
 
  |İmzası                =  
 
  |Saytı                =  
 
  |Saytı                =  
 
  |Vikianbar            =  
 
  |Vikianbar            =  
 
}}
 
}}
−
'''Cəlil Hüseynov''' (''Hüseynov Cəlil Yusif oğlu''; {{d.}} 28 dekabr 1896-cı il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}} 21 mart 1979-cu il, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) – azərbaycanlı alım, sovet patanatomu və Azərbaycanda patoloji anatomiyanın banilərindən biri<ref>{{ASE|10|290|Hüseynov}}</ref>, Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunun patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri (1946 – 1979), Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü (1967-ci ildən).
+
'''Cəlil Hüseynov''' (1896–1979) — tanınmış sovet patanatomu və Azərbaycanda patoloji anatomiyanın banilərindən biri{{Sfn|ASE|1987|s=290}}, tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü, Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin baş patoloq ­anatomu, Nəriman Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunun patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri.
    
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
−
1896-cı ildə Nuxada anadan olub.  
+
28 dekabr 1896-cı il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
 +
 
 +
===Təhsili===
 +
1905 – 1907-ci illərdə Nuxa şəhər məktəbində,
 +
 
 +
1908 – 1918-ci illərdə Tiflisdəki birinci kişi gimnaziyasında,
 +
 
 +
1919-cu ildə Tiflisdəki ikinci kişi gimnaziyasında təhsil alıb.
    
1924-cü ildə Azər­baycan Dövlət Univer­sitetinin tibb fakültəsini bitirib.
 
1924-cü ildə Azər­baycan Dövlət Univer­sitetinin tibb fakültəsini bitirib.
   −
1924 – 1946-cı illərdə akademik İ.İ.Şirokoqorovun rəhbərlik et­diyi pato­loji anatomiya kafedrasında assistent, dosent, 1936-cı ildə doktorluq disser­ta­siyası müdafiə etdikdən sonra isə professor vəzifə­sində çalışıb.
+
===Əmək fəaliyyəti===
 +
1923 – 1924-cü illərdə Bakıda fəhlə fakültəsində dərs deyib.
 +
 
 +
1924 – 1925-ci illərdə “Muğan malyariya ekspedisi­ya­sı”nın Cənub – Muğan qrupuna rəhbərlik etməklə yanaşı, Azər­baycan Dövlət Univer­sitetinin patoloji anatomiya kafedrasında prozektor, 
 +
 
 +
1926 – 1930-cu illərdə assistent,  
 +
 
 +
1930 – 1935-ci illərdə dosent,  
 +
 
 +
1936 – 1946-cı illərdə isə professor vəzifə­sində çalışıb.
 +
 
 +
1946 – 1979-cu illərdə Nəriman Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunun patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri, eyni zamanda Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin baş patoloq ­anatomu olub.
 +
 
 +
====İkinci iş yerləri====
 +
1926 – 1935-cu illərdə Bakıdakı Semaşko adına klinik xəstəxanada, diş həkimliyi və veterianarlıq texnikumlarında, tibb müəssisələrində, histologiya və mikrobiologiyadan dərs deyib. 
 +
 
 +
1941 – 1945-ci illərdə, Böyük Vətən müharibəsi illərində, Azərbaycanda təşkil edilmiş hərbi hospitalların baş patoloji anatomu olub.  
   −
1925-ci ildə “Muğan malyariya ekspedisi­ya­sı”nın Cənub – Muğan qrupuna rəhbərlik edib.
+
===Elmi fəaliyyəti===
 +
1930 – 1935-ci illərdə patoloji anatomiyaya dair azərbaycan dilində üç kitabı çap olunub.  
   −
1946 – 1979-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Tibb İnsti­tutunun patoloji anatomiya kafedra­sının müdiri, eyni zamanda Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin baş patoloq­anatomu olub.
+
1930-cu ildə dosent elmi adını,
   −
1959-cu ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 1967-ci ildə həqiqi üzvü seçilib.
+
1936-cı ildə isə tibb elmləri doktoru elmi dərəcəsi və professor elmi adını alıb.
 +
 
 +
1959-cu ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü,  
 +
 
 +
1967-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilib.
    
200-ə yaxın elmi əsərin, monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaitinin, o cümlədən, azərbay­can dilində “Ümumi patoloji anatomiya” (1963), “Xüsusi pato­loji anatomiya” (1977) dərsliklərinin<ref>“Ümumi patoloji anatomiya” (1963) və  “Xüsusi pato­loji anatomiya” (1977) dərsliklərinə görə 1979-cu ildə Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatına layiq görülüb.</ref>, həmçinin, apardığı elmi tədqiqat işlərinin nəticə­lərinin yekunu kimi “Periferik sinir sisteminin – reseptor və sinapsların pato­mor­fologiyası barədə” (1957) və “Patologiya şəraitində və sinapslarda struk­tur dəyişik­liklər (makro-, mikro- və elektron mikroskopik dəyişikliklər)” (1965) adlı 2 klassik monoqrafiyanın müəllifidir.  
 
200-ə yaxın elmi əsərin, monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaitinin, o cümlədən, azərbay­can dilində “Ümumi patoloji anatomiya” (1963), “Xüsusi pato­loji anatomiya” (1977) dərsliklərinin<ref>“Ümumi patoloji anatomiya” (1963) və  “Xüsusi pato­loji anatomiya” (1977) dərsliklərinə görə 1979-cu ildə Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatına layiq görülüb.</ref>, həmçinin, apardığı elmi tədqiqat işlərinin nəticə­lərinin yekunu kimi “Periferik sinir sisteminin – reseptor və sinapsların pato­mor­fologiyası barədə” (1957) və “Patologiya şəraitində və sinapslarda struk­tur dəyişik­liklər (makro-, mikro- və elektron mikroskopik dəyişikliklər)” (1965) adlı 2 klassik monoqrafiyanın müəllifidir.  
Sətir 55: Sətir 83:  
SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının təklifi ilə histologiya, patoloji anatomiya və patoloji fiziologiya üzrə azərbaycan dilində 2500 termindən ibarət terminoloji lüğət tərtib etmişdir. Onun məsləhətçiliyi və rəhbərliyi altında 15 doktorluq, 28 namizədlik dissertasiyası müdafiə olunub. Xarici ölkələrdə təşkil edilən bir sıra beynəlxalq qurultay, konfrans və simpoziumlarda iştirak etmiş, elmi məru­zə­lərlə çıxış etmişdir.
 
SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının təklifi ilə histologiya, patoloji anatomiya və patoloji fiziologiya üzrə azərbaycan dilində 2500 termindən ibarət terminoloji lüğət tərtib etmişdir. Onun məsləhətçiliyi və rəhbərliyi altında 15 doktorluq, 28 namizədlik dissertasiyası müdafiə olunub. Xarici ölkələrdə təşkil edilən bir sıra beynəlxalq qurultay, konfrans və simpoziumlarda iştirak etmiş, elmi məru­zə­lərlə çıxış etmişdir.
   −
1946-cı ildən Azərbaycan Patoloqlar Cəmiyyətinin sədri, 1971-ci ildən Ümumittifaq Patoloji Anatomiya Cəmiyyətinin fəxri üzvü, 1976-cı ildən Azər­baycan Sovet Ensiklopediyası redaksiya şurasının üzvü olub.
+
===Elmi-ictimai aktivliyi===
 +
1946-cı ildən Azərbaycan Patoloqlar Cəmiyyətinin sədri,  
   −
21 mart 1979-cu ildə Bakıda vəfat edib.
+
1971-ci ildən Ümumittifaq Patoloji Anatomiya Cəmiyyətinin fəxri üzvü,
 +
 
 +
1976-cı ildən Azər­baycan Sovet Ensiklopediyası elmi redaksiya şurasının üzvü olub.
 +
 
 +
===Təltif və mükafatları===
 +
* Səhiyyə əlaçısı (1943);
 +
* [[Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi]] adı (1957);
 +
* [[Lenin ordeni|“Lenin” ordeni]], 2 dəfə;
 +
* [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni]], 2 dəfə;
 +
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf nişanı” ordeni]];
 +
* medallar.
 +
 
 +
===Vəfatı===
 +
21 mart 1979-cu il tarixdə – 82 yaşında, Bakıda vəfat edib.
   −
===Mükafatları===
  −
1957-ci ildə Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi fəxri adına layiq görülüb.
  −
Sə­mərəli elmi-pedaqoji fəaliyyətinə görə 2 dəfə “Lenin” ordeni, 2 dəfə “Qır­mızı Əmək Bayrağı” ordeni, “Şərəf nişanı” ordeni və bir sıra medallarla təltif edilib.
   
===Xatirəsi===
 
===Xatirəsi===
 
Şəkidə adına küçə var.
 
Şəkidə adına küçə var.
    
===Ailəsi===
 
===Ailəsi===
−
''Həyat yoldaşı:'' Leyla Adıgözəlova,  həkim-terapevt;
+
''Həyat yoldaşı:'' '''Leyla Adıgözəlova''',  həkim-terapevt;
   −
Oğlu: Fərid Hüseynov, mühəndis-elektronik;
+
''Oğlu'': '''Fərid Hüseynov''', mühəndis-elektronik;
   −
''Qızları:'' Gülarə Hüseynova – tibb elmləri namizədi, dosent, patomorfoloq elektronomikroskopist;  Ədilə Hüseynova – fizik, Moskva Dövlət Universitetinin məzunu.
+
''Qızları:'' '''Gülarə Hüseynova''' – tibb elmləri namizədi, dosent, patomorfoloq elektronomikroskopist;  '''Ədilə Hüseynova''' – fizik, Moskva Dövlət Universitetinin məzunu.
   −
''Nəvələri:'' Elmira Nəcəfova - həkim-psixoterapevt; Murad Hüseynov – pianist musiqiçi, Azərbaycan respublikasının əməkdar artisti; Fuad və Fərhad Hüseynovlar – musiqiçi və damaçı; Zaur Hüseynov – mühəndis; Leyla Məmmədova - kafedra dosenti.
+
''Nəvələri:'' '''Elmira Nəcəfova''' – həkim-psixoterapevt; '''Murad Hüseynov''' – pianist musiqiçi, Azərbaycan respublikasının əməkdar artisti; '''Fuad''' və '''Fərhad Hüseynovlar''' – musiqiçi və damaçı; '''Zaur Hüseynov''' – mühəndis; '''Leyla Məmmədova''' – kafedra dosenti.
    
== İstinad və qeydlər ==
 
== İstinad və qeydlər ==
 
{{İstinad siyahısı}}
 
{{İstinad siyahısı}}
   −
==İstifadə edilmiş mənbələr==
+
==Ədəbiyyat==
−
*{{ASE|10|290|Hüseynov}}
+
# {{ASE|10|290|Hüseynov|ref=ASE}}
−
*{{ŞAZ|1|244-245}}
+
# {{ŞAZ|1|244-245}}
−
*{{cite web |url=http://science.gov.az/forms/skonchavshiesya-deystvitelnyie-chlenyi/3285 |title=Hüseynov Cəlil Yusif oğlu/ Vəfat etmiş həqiqi üzvlər |author=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası |date= |website=http://science.gov.az |publisher=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası |language=az|accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20190718162601/http://science.gov.az/forms/skonchavshiesya-deystvitelnyie-chlenyi/3285 |archivedate =28 Mar 2018 - 18 Jul 2019 }}
+
# {{OTÖ|333-335|Akademik Cəlil Hüseynov}}
−
{{Yaxşı məqalə}}
+
# {{cite web |url=http://science.gov.az/forms/skonchavshiesya-deystvitelnyie-chlenyi/3285 |title=Vəfat etmiş həqiqi üzvlər/Hüseynov Cəlil Yusif oğlu |author=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası |date= |website=http://science.gov.az |publisher=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası |language=az|accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20190718162601/http://science.gov.az/forms/skonchavshiesya-deystvitelnyie-chlenyi/3285 |archivedate =28 Mar 2018 - 18 Jul 2019 }}
−
[[ru:Гусейнов, Джалил Юсуф оглы]]
+
 
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
 +
 
 +
{{Çapa hazır məqalə}}
 +
 
 +
[[ru:Гусейнов, Джалил Юсуф оглы]][[az:Cəlil Hüseynov (akademik)]]
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/Xidməti:MobileDiff/7431...58512"