|
|
| (Eyni redaktor tərəfindən edilmiş 4 ara dəyişiklik göstərilmir) |
| Sətir 1: |
Sətir 1: |
| {{YM | | {{ŞRYM}} |
| |ad = BİDEYİZ
| |
| |xəritə = Seki.PNG
| |
| |xəritə miqyas = 200px
| |
| |xəritə məlumat = [[Şəki rayonu]]
| |
| |xəritə1 =
| |
| |xəritə1 miqyas =
| |
| |xəritə1 məlumat =
| |
| |xəritə2 =
| |
| |xəritə2 miqyas =
| |
| |xəritə2 məlumat =http://gomap.az/info/bwp_map/hpages/index_az.htm?l=mct&pt=800&llz=47.3159,41.1282,13
| |
| |ərazi =
| |
| |əhalisi = 1258
| |
| |əhali_il =
| |
| |əhali sıxlığı =
| |
| |yüksəklik =
| |
| |lat_deg =
| |
| |lat_min =
| |
| |lat_sec =
| |
| |lat_hem =
| |
| |lon_deg =
| |
| |lon_min =
| |
| |lon_sec =
| |
| |lon_hem =
| |
| |poçt kodu =
| |
| |ölkə = Azərbaycan
| |
| |bölgə =
| |
| |rayon = Şəki rayonu
| |
| |şəhər =
| |
| |qəsəbə =
| |
| |kənd nümayəndəsi =
| |
| |bələdiyyə başçısı =
| |
| |vebsayt =
| |
| }} | |
| '''Bideyiz''' — Şəki rayonunun Baş Küngüt inzibati ərazi vahidində, Şəki şəhərindən təqribən 20 km uzaqlıqda yerləşir.
| |
| == Tarixi ==
| |
| Küngüt çayının (Əyriçayın qolu) sahilində, Alazan-Əyriçay çökəkliyindədir.Bideyizdən köçən ailələrin bir qismi şimalda məskunlaşmışlar və Baş Küngüt kəndi yaranmışdır. Yerli əhalinin rəvayətlərinə görə itmiş izin tapılması zamanı deyilən "Budu iz" sözündən yaranmışdır.Yunan dilində Budeyis sözünün mənası üç tərəfi bağlı deməkdir, həqiqətəndə kəndin ətrafı üç tərəfdən bağlı dağlardan ibarətdir. Qonşu kəndlərdən ziyalıların savadlı adamların çoxluğuna görə fərqlənir. 1917-ci ildə Bideis variantında qeydə alınmışdır<ref>"Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. [[Bakı]], [[Şərq-Qərb nəşriyyatı|"Şərq-Qərb"]], [[2007]].</ref>.
| |
|
| |
|
| == Mədəniyyəti ==
| | {{ŞRYM/Giriş}} |
| Kəndin yaxınlığındakı dağlıq ərazidə Alban kilsəsi yerləşir..Min ildən artıq tarixi olan bu kilsə öz möhkəmliyini qoruyub saxlamışdır.Həmin kilsədən xeyli sayda tarixi əşyalar tapılmışdır.Kilsə ətrafında yerləşən düzənlik ərazilərdə küp qəbirlərə rast gəlinmişdir. Bideyiz Şəkinin ilk ən qədim dörd kəndindən biridir. Kəndin yuxarısında dağın ətəyində iki yüz ildən artıq tarixi olan su dəyirmanı mövcuddur, kənd əhalisi ona Xası kişinin dəyirmanı da deyir.Kəndin mərkəzində 400 şagird tutumu olan Bideyiz kənd tam orta məktəbi,məktəbin yaxınlığında kənd məscidi yerləşir.Həmçinin kənddə tibb mərkəzi də mövcuddur. Azərbaycan filmi olan "Arxadan vurulan zərbə" filmində Cəbinin kürəyindən bıçaqlanaraq öldürülməsi səhnəsi bu dəyirmanda çəkilmişdir. Vahid Mustafayevin prezidenti olduğu Çingiz Mustafayev fondunun çəkdiyi "Xoca" filmi də bu kənddə çəkilmişdir.
| |
|
| |
|
| == Əhalisi ==
| | {{Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri}} |
| Kəndin əhalisi 1.258 nəfər təşkil edir. Əhalisi qonaqpərvərliyi,mehribanlığı,səmimimiliyi xüsusilə insanlarının ağıllı və savadlı olması ilə seçilir. İkinci Dünya Müharibəsində üç yüzə yaxın adam ön cəbhədə vuruşmuş yüzdən çox adam həlak olmuşdur. Qarabağ müharibəsi başladıqdan sonra kənd 6 şəhid vermişdir. Qarabağ müharibəsində də yüzdən çox adam ön cəbhədə vuruşmuşdur..Kəndin əhalisi əkinçilik və maldarlıqla məşğul olur.
| |
|
| |
|
| ==Coğrafiyası və iqlimi==
| | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
| Üç tərəfi dağlarla əhatə olunan kəndin yanından çay axır. Kəndin ətrafının dağlarla əhatə olunması onun iqliminin nisbətən kontinental olmasına səbəb olur. Kəndin yanından axan çay yay aylarında havanın sərin keçməsinə səbəb olur. Bideyiz dağlarında təbii şəkildə qaynama bulaqlar mövcuddur. Min illər öncəsinə aid olan saxsı turbalar aşkarlanmışdır ki həmin turbalarla "Umar Bulaq", "Ceyran Bulaq" adlanan dağ bulaqlarının şəfalı suyundan kəndə su çəkilmişdir.
| |
| | |
| ==İstinadlar==
| |
| http://gomap.az/info/bwp_map/hpages/index_az.htm?l=mct&pt=800&llz=47.3159,41.1282,13
| |
| <references/>
| |
| {{Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri}} | |
| [[Kateqoriya:B]]
| |
|
| |
|
| [[Kateqoriya:Şəki rayonunun kəndləri]] | | [[az:Bideyiz]][[ceb:Bideyiz]][[ce:Бидейиз]][[en:Bideyiz]][[fa:بیدئیز]][[it:Bideyiz]][[ms:Bideyiz]][[ru:Бидеиз]][[sv:Bideyiz]] |
Bideyiz — Şəki rayonunda kənd. Əhalisi 1.267 nəfərdir (2019)[1].
Əhalinin siyahıyaalınması (2019)
| Daimi əhali
|
Mövcud əhali
|
| Cəmi
|
Kişi
|
Qadın
|
Müvəqqəti qaib əhali
|
Hər
1000
kişiyə
düşən
qadın
|
Cəmi
|
Kişi
|
Qadın
|
Müvəqqəti yaşayan əhali
|
Hər
1000
kişiyə
düşən
qadın
|
| Cəmi
|
Kişi
|
Qadın
|
Cəmi
|
Kişi
|
Qadın
|
| 01.371 |
00.719 |
00.652 |
0.110 |
0.071 |
0.039 |
0.906,8 |
01.267 |
00.651 |
00.616 |
0.006 |
0.003 |
0.003 |
0.946,2
|
- Nümayəndəliklər : Şəki şəhər İcra Hakimiyyəti Başçısının inzibati ərazi dairələri və sahə inzibati ərazi dairələri üzrə nümayəndəlikləri : [arx. 14 Apr 2015 - 14 Dec 2021] // Azərbaycan Respublikası Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti. — Müraciət tarixi: 05.01.2022.
- Bələdiyyələr : [arx. 9 Aug 2013 - 14 Dec 2021] // Azərbaycan Respublikası Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti. — Müraciət tarixi: 05.01.2022.
- Məmmədova A.Ə., Paşayeva U.M. Şəki rayonunun 1999–2009-cu illərdə inzibatı-ərazi bölgüsü və ona edilən dəyişikliklər // Bakı universitetinin xəbərləri (140–151 ss) : Humanitar elmlər seriyası. — Bakı, 2014. — № 2. — Səh. 140-151.
- Azərbaycan Respublikasında əhalinin siyahıyaalınması 2019-cu il (statistik məcmuə). — Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. — Bakı: Narıncı Nəşriyyat Evi MMC, 2022. — 1 cild. — Səh.: 151-154. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 9 mart 2023.
Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri[HTML redaktə]
41°07′43″N 47°18′27″E / 41.12861°N 47.30750°E
