"Sona Hacıyeva" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Sona Hacıyeva
	Hacıyeva Sona Salman qızı
	Sona Hacıyeva.
Doğum tarixi	25 iyun 1907
Doğum yeri	Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	24 dekabr 1979 (72 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Peşəsi	aktrisa
Fəaliyyət illəri	1921–1979
Mükafatları	;

Səhifəsinin 21:03, 24 dekabr 2023 tarixinə olan son halı

Sona Hacıyeva (1907–1979) — tanınmış teatr və kino aktrisası, Azərbaycan SSR xalq artisti.

Haqqında məlumatlar

25 iyun 1907-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

Bir yaşında olarkən atası vəfat edib. Bundan sonra Tiflisdə yaşayan ana babasının – Tiflisin məşhur xanəndələrindən sayılan Əbdülbağı Zülalovun himayəsində böyüyüb. 1919-cu ildə anası Əzizə Məmmədova ilə birlikdə Bakıya köçüblər.

Əmək fəaliyyəti

1921-cu ildə – 14 yaşında, Bakı Azad Tənqid-Təbliğ Teatrında səhnə fəaliyyətinə başlayıb,

1923 – 1970-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının aktrisası olub; o cümlədən,

1927-ci ilədək opera və musiqili komediyalarda da rol oynayıb.

Təltif və mükafatları

“Azərbaycan SSR əməkdar artisti” fəxri adı (1933);
“Azərbaycan SSR xalq artisti” fəxri adı (1949);
“Şərəf Nişanı” ordeni.

Vəfatı

24 dekabr 1979-cu il tarixdə – 72 yaşında, Bakıda vəfat edib.

Ədəbiyyat

Sona Hacıyeva // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1987. — X cild. — Səhifələrin sayı: 610. — Səh.: 155. — 80.000 nüsx.
Məmmədov Ə., Xalıqov F. Hacıyeva Sona // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Elm, 2007. — 2 cilddə. — II cild. — Səhifələrin sayı: 428. — Səh.: 157. — 600 nüsx. — ISBN 5-8066-1708-4.

Həmçinin, bax:

Filmoqrafiya

Bəxtiyar (film, 1955) – Zəhra;
Bismillah (film, 1925);
Əmək və qızılgül (film, 1962) – qarderobçu;
Qızmar günəş altında (film, 1957);
Min birinci söz (film, 1997);
O olmasın, bu olsun (film, 1956);
Prima (film, 1992);
Səhər (film, 1960) – Aslanın anası;
Sən niyə susursan? (film, 1966) – Səlminaz;
Telefonçu qız (film, 1962) – Mehribanın nənəsi.

Nəsil şəcərəsi

Kərbəlayı
Əli Zülalov

Gülüş
xanım

Əbdül
Zülalov

Salman

Solmaz
Zülalova

Zemfira
Zülalova

Elmira
Zülalova

Rüstəm
Zülalov

Sona
Hacıyeva

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
-[[Kateqoriya:S]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]
+[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış aktyorlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış teatr xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış kino xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]
 {{Teatr xadimi
-|Adı              = Sona Hacıyeva
+ |Adı               = Sona Hacıyeva
-|Şəkil            = Sona Hajiyeva.jpg
+ |Tam adı           = Hacıyeva Sona Salman qızı
-|Doğum tarixi     = 25.6.1907
+ |Şəkil             = Sona Hajiyeva.png
-|Doğum yeri       = [[Nuxa]], [[Yelizavetpol quberniyası]], [[Rusiya İmperiyası]]<br/><small>(hazırkı [[Şəki]], [[Azərbaycan]])</small>
+ |Şəklin ölçüsü     =
-|Vəfatı           = 4.12.1979
+ |Şəklin izahı      = Sona Hacıyeva.
-|Vəfat yeri       = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]], [[SSRİ]]
+ |Doğum adı         =
-|Peşəsi           = [[aktrisa]]
+ |Ləqəbi            =
-|Vətəndaşlıq      = {{flaqifikasiya|Rusiya İmperiyası}}→<br/>{{ADR}}→<br/>{{SSRİ}}
+ |Doğum tarixi      = {{Doğum tarixi|1907|6|25}}
-|Mükafatları      = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1949}} {{Azərbaycan SSR əməkdar artisti|1933}}<br/>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}
+ |Doğum yeri        = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
+ |Vəfat tarixi      = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|12|24|1907|6|25}}
+ |Vəfat yeri        = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
+ |Vəfat səbəbi      =
+ |Dəfn yeri         =
+ |Milliyyəti        =
+ |Vətəndaşlığı      =
+ |Həyat yoldaşı     =
+ |Uşağı             =
+ |Partnyoru         =
+ |Atası             =
+ |Anası             =
+ |Peşəsi            = aktrisa
+ |Təhsili           =
+ |Fəaliyyət illəri  = 1921–1979
+ |Amplua            = <!--Aktyorun xüsusiyyətinə görə ifa etdiyi müəyyən rollar dairəsi-->
+ |Teatr             =
+ |Rolları           =
+ |Mükafatları       = {{Azərbaycan SSR əməkdar artisti|1933}}{{Azərbaycan SSR xalq artisti|1949}}<br/>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}
+ |İmzası            =
+ |Sayt              =
+ |Commons           =
 }}
+'''Sona Hacıyeva''' (1907–1979) — tanınmış teatr və kino aktrisası, [[Azərbaycan SSR xalq artisti]].
-'''Sona Salman qızı Hacıyeva'''  — Azərbaycan teatr və kino aktrisası, Azərbaycan SSR xalq artisti (1949).
+== Haqqında məlumatlar ==
+iyun 1907-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
-== Həyatı ==
+Bir yaşında olarkən atası vəfat edib. Bundan sonra Tiflisdə yaşayan ana babasının – Tiflisin məşhur xanəndələrindən sayılan Əbdülbağı Zülalovun himayəsində böyüyüb. 1919-cu ildə anası Əzizə Məmmədova ilə birlikdə Bakıya köçüblər.
-Sona Hacıyeva 25 iyun 1907-ci ildə<ref>"Təqvim-iyun". //"Cinema News" jurnalı.- 2008.- iyun.- səh. 14.</ref> Şəkidə [[Əzizə Məmmədova]]nın ailəsində dünyaya gəlib. Bir yaşında ikən atası vəfat etdiyindən onu və qardaşını babası [[Əbdülbağı Zülalov]] saxlamalı olub. Vaxtilə [[Tbilisi|Tiflisin]] məşhur xanəndələrindən sayılan Əbdülbağının da həyat yolu müxtəlif şəhərlərdən keçib. Gah Tiflisdə yaşayıb, gah [[Aşqabad]]a köçüb, sonra isə [[Bakı]]ya gəlib. Beləliklə, [[1919]]-cu ildən Bakıda yaşayan Sona Hacıyevanın anası Əzizə Məmmədova elə o vaxtdan taleyini teatra bağlayıb. Ana-bala ikisi də Bakıda səhnəyə eyni ildə gəlib. S.M.Qənizadənin "Axşam səbri xeyir olar" tamaşasındakı Çimnaz surəti 13 yaşlı Sonanın teatr aləmində debütü olub.
-Gənc qızın səhnə qabiliyyətini, istedadını hiss edən o dövrün görkəmli aktyorlarından [[Mirzəağa Əliyev]] və [[Hacıağa Abbasov]] Sona Hacıyevanı əvvəlcə Bakı İşçi Teatrına dəvət ediblər. Müxtəlif səpkili rollar oynamaqla bərabər, Sona Hacıyeva Azərbaycan rayonlarına qastrola gedər, kənd zəhmətkeşləri qarşısında çıxış edərdi.
+=== Əmək fəaliyyəti ===
+-cu ildə – 14  yaşında, Bakı Azad Tənqid-Təbliğ Teatrında səhnə fəaliyyətinə başlayıb,
-[[1923]]-cü ildə Sona Hacıyeva [[Azərbaycan Dövlət Dram Teatrı]]nın səhnəsində ilk rolunu ifa edib. [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]]in "Pəri-Cadu" əsərində yaratdığı Səlimə rolu teatrın direktoru [[Rza Təhmasib]]in çox xoşuna gəlib. Sonralar Sona Hacıyeva uzun illər bu teatrda çalışaraq müasir və klassik dramaturqların əsərlərinin tamaşalarında diqqət cəlb edən obrazlar yaradıb. Bu elə bir dövr idi ki, Sona Hacıyeva Opera və Balet Teatrında da çıxış etmək məcburiyyətində qalmışdı. Çünki aktrisa tapılmırdı. [[Hüseynqulu Sarabski]] Sona Hacıyevanın aktrisalıq məharətini və səsini o qədər bəyənmişdi ki, daim onun istedadından istifadə etmək istəyirdi. Sona Hacıyevanın yaratdığı Leyli, Əsli, Asya, Şahsənəm maraqla qarşılanırdı. Məşqlər ağır və uzun çəkdiyindən Sona Hacıyeva yazırdı: "[[Müslüm Maqomayev (bəstəkar)|Müslüm Maqomayev]] məni o qədər oxutdu ki, bir müddət səsim tamam tutuldu".
+– 1970-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının aktrisası olub; o cümlədən,
-Sona Hacıyevaya qədər operada qadın rollarını ancaq kişilər oynayırdılar. Bu səbəbdən də [[Üzeyir Hacıbəyov]], Müslüm Maqomayev çalışırdılar ki, geniş yaradıcılıq imkanlarına malik Sona Hacıyeva daim opera səhnəsində çıxış etsin. Amma o dövrdə elə bir vəziyyət yaranmışdı ki, Azərbaycan teatr tarixinin bütövlükdə inkişafı Sona xanımın həm opera, həm də dram teatrı səhnələrində müntəzəm çıxışını zərurətə çevirmişdi. Sona Hacıyeva əgər bir tərəfdə muğam oxuyurdusa, digər səhnədə dramatik obraz yaradırdı və yaxud komik surətə çevrilirdi.
+-ci ilədək opera və musiqili komediyalarda da rol oynayıb.
-Sona Hacıyeva səhnə fəaliyyəti boyu müxtəlif qadağalara, maneələrə, təzyiqlərə, təqiblərə məruz qalmışdır. Çünki o cəhalət və nadanlıqla dolu aləmin iflasla nəticələnəcəyini öz yaradıcılığı, oynadığı rolların monoloqları ilə dilə gətirirdi. Onun yaratdığı obrazlar Azərbaycan qadınının ağır taleyini, düşdüyü əzabları güclü və emosional bir şəkildə tamaşaçılara çatdırırdı.
+===Təltif və mükafatları===
+* “[[Azərbaycan SSR əməkdar artisti]]” fəxri adı (1933);
+* “[[Azərbaycan SSR xalq artisti]]” fəxri adı (1949);
+* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]].
-Sona Hacıyeva [[1920]]-ci ildən ömrünün sonuna (1979) kimi Dövlət Dram Teatrının səhnəsində Azərbaycanın klassik dramaturqlarından tutmuş müasirlərinə kimi, eləcə də dünya dramaturqlarının əsərlərində müxtəlif obrazlar yaratmışdır. [[Mirzə Fətəli Axundov]], [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]], [[Cəlil Məmmədquluzadə]], [[Hüseyn Cavid]], [[Süleyman Sani Axundov]], [[Cəfər Cabbarlı]], [[Səməd Vurğun]], [[Mirzə İbrahimov]], [[Mehdi Hüseyn]], [[Zeynal Xəlil]], [[Sabit Rəhman]], [[İslam Səfərli]] kimi dramaturqların əsərlərində müxtəlif obrazlara səhnə həyatı vermiş Sona Hacıyeva dövrünün görkəmli teatr xadimləri ilə tərəfmüqabil olmuşdu. [[Kazım Ziya]], [[Rza Əfqanlı]], [[Ülvi Rəcəb]], [[Mərziyyə Davudova]], [[İsmayıl Osmanlı]], [[Möhsün Sənani]], [[Mustafa Mərdanov]], [[Ağasadıq Gəraybəyli]] kimi korifeylərlə nəinki bir səhnədə, həm də eyni tamaşada məharətli oyun nümayiş etdirmək çətinliyi qədər də şərəfli idi. Rejissor [[Adil İsgəndərov]] Sona Hacıyeva ilə işləməyi çox sevirdi. O, tamaşalarda Sona xanıma ayıracağı rolu dəqiq və düzgün seçirdi. Bu səbəbdən də gənc aktrisanın yaratdığı obrazlar inandırıcı təsir bağışlayırdı.
+=== Vəfatı ===
+dekabr 1979-cu il tarixdə – 72 yaşında, Bakıda vəfat edib.
-İkinci Dünya müharibəsi zamanı həmkarları ilə birlikdə cəbhədə azərbaycanlı əsgərlərin yanında olan Sona Hacıyeva məlahətli səsi və xoş avazı ilə döyüşçüləri qələbəyə ruhlandırardı. Tamaşadan-tamaşaya Sona Hacıyevanın yeni yaradıcılıq imkanları üzə çıxardı. Mürəkkəb bir zamanda səhnəyə gələn, 200-dən artıq müxtəlif rollar yaradan, həm lirik, həm də komik obrazların mahir ifaçısı Sona Hacıyeva Azərbaycan kino sənətinin də inkişafında öz töhfəsini vermişdi.<ref>Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 12.</ref> [[Bəxtiyar (film, 1955)|"Bəxtiyar"]], [[Qızmar günəş altında (film, 1957)|"Qızmar günəş altında"]], [[O olmasın, bu olsun (film, 1956)|"O olmasın, bu olsun"]], [[Səhər (film, 1960)|"Səhər"]] filmlərinə çəkilən Sona Hacıyeva milli Azərbaycan kinosunun tarixində də böyük xidmətlərin sahibidir. Onun bu əməyi hələ o dövrdə "Şərəf nişanı" ordeni və başqa medallarla təltif edilmişdir.
+== Ədəbiyyat ==
+# {{ASE|10|155}}
+# {{ŞAZ|2|157}}
-== Xatirəsi ==
+==Həmçinin, bax:==
-[[2017]]-ci ildə [[Şəki]]də aktrisanın 110 illik yubileyinə həsr olunan xatirə gecəsi keçirilib.<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=iPMIJ8QjguI |title=Şəkidə Sona Hacıyevanın xatirəsi yad edilib |author=ARB Şəki |date= 25.10.2017|work= |publisher=[http://youtube.com Youtube.com] |accessdate=2017-10-25 |language=az }}</ref>
+=== Filmoqrafiya ===
+* [[:az:Bəxtiyar (film, 1955)|Bəxtiyar (film, 1955)]] – Zəhra;
+* [[:az:Bismillah (film, 1925)|Bismillah (film, 1925)]];
+* [[:az:Əmək və qızılgül (film, 1962)|Əmək və qızılgül (film, 1962)]] – qarderobçu;
+* [[:az:Qızmar günəş altında (film, 1957)|Qızmar günəş altında (film, 1957)]];
+* Min birinci söz (film, 1997);
+* [[:az:O olmasın, bu olsun (film, 1956)|O olmasın, bu olsun (film, 1956)]];
+* [[:az:Prima (film, 1992)|Prima (film, 1992)]];
+* [[:az:Səhər (film, 1960)|Səhər (film, 1960)]] – Aslanın anası;
+* [[:az:Sən niyə susursan? (film, 1966)|Sən niyə susursan? (film, 1966)]] – Səlminaz;
+* [[:az:Telefonçu qız (film, 1962)|Telefonçu qız (film, 1962)]] – Mehribanın nənəsi.
-== Nəsil şəcərəsi ==
+=== Nəsil şəcərəsi ===
 {{Zülalovlar}}
-== Filmoqrafiya ==
+{{Yoxlanılmış məqalə}}
-# [[Bəxtiyar (film, 1955)]]-Zəhra
-# [[Bismillah (film, 1925)]]
-# [[Əmək və qızılgül (film, 1962)]]-qarderobçu
-# [[Qızmar günəş altında (film, 1957)]]
-# [[Min birinci söz (film, 1997)]]
-# [[O olmasın, bu olsun (film, 1956)]]
-# [[Prima (film, 1992)]]
-# [[Səhər (film, 1960)]]-Aslanın anası
-# [[Sən niyə susursan? (film, 1966)]]-Səlminaz
-# [[Telefonçu qız (film, 1962)]]-Mehribanın nənəsi
-== İstinadlar ==
+[[az:Sona Hacıyeva]][[tr:Sona Hacıyeva]]
-{{İstinad siyahısı}}
-[[Kateqoriya:Zülalovlar]]
-[[Kateqoriya:Azərbaycan aktrisaları]]
-[[Kateqoriya:Azərbaycan SSR xalq artistləri]]
-[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
-[[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]]