Bideyiz: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası materialı
Səhifəni '{{YM |ad = BİDEYİZ |xəritə = Seki.PNG |xəritə miqyas = 200px |xəritə məlumat = Şəki rayonu |xəritə1 = |x...' ilə yarat
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
{{YM
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]]{{ŞRYM
  |ad                = BİDEYİZ
|status                                    =
  |xəritə            = Seki.PNG
|adı                                      =
  |xəritə miqyas    = 200px
|şəkil                                    =
  |xəritə məlumat    = [[Şəki rayonu]]
|şəkilaltı mətn                            =
  |xəritə1          =  
|şəkil1                                    =
  |xəritə1 miqyas    =  
  |şəkilaltı mətn1                          =  
  |xəritə1 məlumat  =  
  |şəkil2                                    =  
  |xəritə2          =  
  |şəkilaltı mətn2                          =  
  |xəritə2 miqyas    =  
|lat_deg=41|lat_min=07|lat_sec=43||lon_deg=47|lon_min=18|lon_sec=27
  |xəritə2 məlumat  =http://gomap.az/info/bwp_map/hpages/index_az.htm?l=mct&pt=800&llz=47.3159,41.1282,13
  |CoordAddon =
  |ərazi            =  
|CoordScale                                =  
  |əhalisi          = 1258
  |inzibati ərazi dairəsi (İƏD)              =  
  |əhali_il          =  
  |İƏD üzrə İH başçısının nümayəndəsi        =  
  |əhali sıxlığı    =  
  |bələdiyyə                                =  
  |yüksəklik        =  
  |bələdiyyə sədri                          =
  |lat_deg          =  
  |rayon                                    =  
  |lat_min          =  
  |cədvəldə rayon                            =
  |lat_sec          =  
|məntəqənin  növü                          =  
  |lat_hem          =  
|cədvəldə məntəqə                          =  
  |lon_deg          =  
|məntəqə                                  =  
  |lon_min          =  
|yaranma tarixi                            =  
  |lon_sec          =  
  |ilk məlumat                              =  
  |lon_hem          =  
  |əvvəlki adı                              =  
  |poçt kodu        =  
  |statuslu                                  =  
  |ölkə              = Azərbaycan
  |dəniz səviyyəsi                          =  
  |bölgə            =  
  |iqlimi                                    =  
  |rayon            = Şəki rayonu
  |rəsmi dili                                =  
  |şəhər            =  
  |əhalisi                                  =  
  |qəsəbə            =  
  |siyahıyaalma ili                          =  
  |kənd nümayəndəsi =  
  |əhali sıxlığı                            =  
  |bələdiyyə başçısı =  
  |aqlomerasiya                              =  
  |vebsayt          =  
  |milli tərkibi                            =  
  |dini tərkib                              =  
  |etnoxronim                                =  
  |saat qurşağı                              =  
  |DST                                      =  
  |telefon kodu                              =  
  |poçt indeksi                              =  
  |nəqliyyat kodu                            =  
  |identifikasiya növü                      =  
  |identifikasiya ədədi                      =
  |Commons kateqoriyası                      =  
  |sayt                                      =  
  |saytın dili                              =  
}}
}}
'''Bideyiz''' — Şəki rayonunun Baş Küngüt inzibati ərazi vahidində, Şəki şəhərindən təqribən 20 km uzaqlıqda yerləşir.
== Tarixi ==
Küngüt çayının (Əyriçayın qolu) sahilində, Alazan-Əyriçay çökəkliyindədir.Bideyizdən köçən ailələrin bir qismi şimalda məskunlaşmışlar və Baş Küngüt kəndi yaranmışdır. Yerli əhalinin rəvayətlərinə görə itmiş izin tapılması zamanı deyilən "Budu iz" sözündən yaranmışdır.Yunan dilində Budeyis sözünün mənası üç tərəfi bağlı deməkdir, həqiqətəndə kəndin ətrafı üç tərəfdən bağlı dağlardan ibarətdir. Qonşu kəndlərdən ziyalıların savadlı adamların çoxluğuna görə fərqlənir. 1917-ci ildə Bideis variantında qeydə alınmışdır<ref>"Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. [[Bakı]], [[Şərq-Qərb nəşriyyatı|"Şərq-Qərb"]], [[2007]].</ref>.


== Mədəniyyəti ==
Kəndin yaxınlığındakı dağlıq ərazidə Alban kilsəsi  yerləşir..Min ildən artıq tarixi olan bu kilsə öz möhkəmliyini qoruyub saxlamışdır.Həmin kilsədən xeyli sayda tarixi əşyalar tapılmışdır.Kilsə ətrafında yerləşən düzənlik ərazilərdə küp qəbirlərə rast gəlinmişdir. Bideyiz Şəkinin ilk ən qədim dörd kəndindən biridir. Kəndin yuxarısında dağın ətəyində iki yüz ildən artıq tarixi olan su dəyirmanı mövcuddur, kənd əhalisi ona Xası kişinin dəyirmanı da deyir.Kəndin mərkəzində 400 şagird tutumu olan Bideyiz kənd tam orta məktəbi,məktəbin yaxınlığında kənd məscidi yerləşir.Həmçinin kənddə tibb mərkəzi də mövcuddur. Azərbaycan filmi olan "Arxadan vurulan zərbə" filmində Cəbinin kürəyindən bıçaqlanaraq öldürülməsi səhnəsi bu dəyirmanda çəkilmişdir. Vahid Mustafayevin prezidenti olduğu Çingiz Mustafayev fondunun çəkdiyi "Xoca" filmi də bu kənddə çəkilmişdir.
== Əhalisi ==
Kəndin əhalisi 1.258 nəfər təşkil edir. Əhalisi qonaqpərvərliyi,mehribanlığı,səmimimiliyi xüsusilə insanlarının ağıllı və savadlı olması ilə seçilir. İkinci Dünya Müharibəsində üç yüzə yaxın adam ön cəbhədə vuruşmuş yüzdən çox adam həlak olmuşdur. Qarabağ müharibəsi başladıqdan sonra kənd 6 şəhid vermişdir. Qarabağ müharibəsində də yüzdən çox adam ön cəbhədə vuruşmuşdur..Kəndin əhalisi əkinçilik və maldarlıqla məşğul olur.
==Coğrafiyası və iqlimi==
Üç tərəfi dağlarla əhatə olunan kəndin yanından çay axır. Kəndin ətrafının dağlarla əhatə olunması onun iqliminin nisbətən kontinental olmasına səbəb olur. Kəndin yanından axan çay yay aylarında havanın sərin keçməsinə səbəb olur. Bideyiz dağlarında təbii şəkildə qaynama bulaqlar mövcuddur. Min illər öncəsinə aid olan saxsı turbalar aşkarlanmışdır ki həmin turbalarla "Umar Bulaq", "Ceyran Bulaq" adlanan dağ bulaqlarının şəfalı suyundan kəndə su çəkilmişdir.
==İstinadlar==
http://gomap.az/info/bwp_map/hpages/index_az.htm?l=mct&pt=800&llz=47.3159,41.1282,13
<references/>
{{Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri}}
{{Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri}}
[[Kateqoriya:B]]


[[Kateqoriya:Şəki rayonunun kəndləri]]
{{Yoxlanılmış məqalə}}

15:13, 27 dekabr 2021 versiyası

kənd
Bideyiz
 41°07′43″N 47°18′27″E / 41.12861°N 47.30750°E / 41.12861; 47.30750
Ölkə Azərbaycan
Rayon Şəki
İnzibati ərazi dairəsi (İƏD) Baş Küngüt
İƏD üzrə Şəki şəhər icra
hakimiyyəti başçısının
nümayəndəsi
İslamov Şahin Oktay
Bələdiyyə Bideyiz
Bələdiyyə sədri Hüseynov Araz
Əhalisi 1.267 nəfər (2019)
Xəritəni aç/bağla
Bideyiz (Azərbaycan)
Bideyiz (Şəki rayonu)


Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri