Fuad Əbdürrəhmanov

Fuad Əbdürrəhmanov
Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
Fuad Əbdürəhmanov
Doğum tarixi	11 may 1915(1915-05-11)
Doğum yeri	Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	15 iyun 1971 (56 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Mükafatları
Commonsda da Fuad Əbdürrəhmanov ilə əlaqəli mediafayllar var

Fuad Əbdürrəhmanov (Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu; d.  11 may 1915-cı il, Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — ö.  15 iyun 1971-ci il, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — görkəmli azərbaycanlı sovet heykəltaraş-monumentalisti, rəsam, ikiqat Stalin mükafatı laureatı (1947, 1951), SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1949), Azərbaycan SSR-in əməkdar incəsənət Xadimi (1943) və xalq rəssamı (1956).

Həyatı

Fayl:Abdurahmanovs.jpg

Fuad Əbdürəhmanov ailəsi ilə birlikdə (1923, Nuxa)

1915-ci ildə Nuxada, dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.

1929-cu ildə ailəsi ilə birlikdə əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüb.

1929 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda,

1935 – 1940-ci illərdə isə İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsil alıb.

1942 – 1948 illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs deyib.

Yaradıcılığı

Yaradıcılığa portret janrı ilə başlamış, 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhimbəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin “Oxçu” (1934), “Gənc aşıq” (1939) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini (1939, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaradıb. Sovet İttifaqı qəhrəmanları G.Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q.Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H.Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və Koroğlunun dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçil barelyeflərini hazırlayıb.

Həmçinin ustası kimi tanınıb; obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnən Səttar Bəhlulzadə (1947), R.Mustafayev (1947), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, 1949), B.Bağırova (1951), Səməd Vurğun (1957), Kubalı Xesus (1962) və başqa portretlərin müəllifidir.

Fuad Əbdürrəhmanovun xatirə lövhəsi (Bakı)

Yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutub; Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, 1946, 1949; memarlar S.Dadaşov və M.Hüseynov), Bakıda S.Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, 1961, memar M.Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan sovet monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindən hesab olunur.

1950 – 1960-cı illərdə milli xüsüsiyyətlərlə zəngin olan “Çoban” (gips, 1950, Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , 1951, Tretyakov qalereyası, Moskva), “Azərbaycanlı qadın” (gips, 1951), “Azadlıq” (tunc, 1957; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), “Azad qadın” (tunc, qranit, 1960, memar M.Hüseynov) və s. əsərlərini yaradıb.

Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X.Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, 1954, MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, 1963), S.Ayninin (tunc, 1964) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, 1964, memar M.Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalına layiq görülüb), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı 1975 ildə olmuşdur; memar H.Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova şöhrət qazandırmışdır. Ömrünün son illərində Sovet İttifaqı qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin monumental abidəsini (tunc, qranit, 1973 ildə Bakıda açılışı olmuşdur; memar M.Hüseynov) yaratmışdır.

Əsərləri

• 

  Oxçu, 1934

• 

  Cavanşir

• 

  İskəndərin Nüşabə ilə görüşü
  (İskəndərnamə)

• 

  Nuşirəvan və bayquşların söhbəti
  (Sirlər Xəzinəsi)

• 

  Leyli və Məcnun mədrəsədə
  (Leyli və Məcnun)

• 
• 
• 

  Fərhadın Bisitun dağını yarması
  (Xosrov və Şirin)

• 

  Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi
  (Yeddi Gözəl)

• Nizami Gəncəvinin Bakıdakı heykəli (1).JPG

  Nizami Gəncəvinin heykəli, Bakı, 1949

• 

  Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946

• 

  Azad qadın heykəli, Bakı, 1960

• 

  Rudəki heykəli, Düşənbə, 1964

Mükafatları

• İki dəfə “Şərəf nişanı” ordeni ilə təltif edilmişdir.
• “Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi” (1943);
• “Azərbaycan SSR-in Xalq Rəssamı” 1955);
• II dərəcəli “Stalın mükafatı” (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;
• “Şərəf nişanı” ordeni (09.06.1949);
• III dərəcəli “Stalın mükafatı” (1950) — gips «Çoban» heykəlinə görə;
• SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966);
• “Şərəf nişanı” ordeni (1960);
• medallar

Mənbələr

• Məmmədov Ə., Xalıqov F. Əbdürrəhmanov Fuad // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı. — 2 cilddə. — Səh.: 111-112.
• "Абдурахманов Фуад Гасан оглы - скульптор".
• "Абдурахманов Фуад Гасан Оглы".
• "АБДУРАХМАНОВ ФУАД ГАСАН ОГЛЫ". azerbaijanworld.com. 2012-04-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
• Наджафов М. Ф. Абдурахманов. — М., 1955.
• Новрузова Дж. Фуад Абдурахманов. — Баку, 2004.
• Большая советская энциклопедия. — М., 1977.
• Большой энциклопедический словарь (БЭС). — М., 1979.
• Большая художественная энциклопедия. — М., 2009.
• Культура Советского Азербайджана. — Баку: Азербайджанское гос. изд-во, 1980. — С. 89. — 180 с.