İskəndər xan Xoyski

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
WikiSysop (Müzakirə | töhfələr) (→‎Haqqında məlumatlar) tərəfindən edilmiş 16:39, 24 noyabr 2020 tarixli dəyişiklik
Jump to navigation Jump to search
İskəndər xan Xoyski
Anadan olub ≈ 16 sentyabr 1819(1819-09-16)
Anadan olduğu yer Nuxa, Şəki əyaləti, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfat edib 16 iyul 1894 (74 yaşında)
Vəfat etdiyi yer Gəncə
Dəfn yeri Səbiskar qəbiristanlığı
Həyat yoldaşları Səadət xanım Xoyski, şəkili Hacı Molla Zeynalabdinin qızı Şəhrəbani, ?
Uşaqları (Səadət xanımdan) Səltənət bəyim, Tuti bəyim (1871– ?) və Cahangir xan, Şəhrəbani xanımdan: Fətəli xan Xoyski, Rüstəm xan Xoyski...
Atası Kəlbəli xan Xoyski
Anası Sara bəyim
Mükafatları III dərəcəli Müqəddəs Anna ordeniII dərəcəli Müqəddəs Stanislav ordeniIV dərəcəli Müqəddəs Vladimir ordeniII dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni

İskəndər xan Xoyski (sentyabr 1819 – 16 iyul 1894) — Rusiya İmperiyasının general-leytenantı, Fətəli xan Xoyskiın atası.

Haqqında məlumatlar

Rəsmi sənədlərdə 25 may 1820-ci il tarixdə Yelizavetpolda anadan olduğu göstərilsə də, çox böyük ehtimalla o, əslində 1819-cu ilin sentyabr ayında Nuxada anadan olmuşdur[1].

Karyerası

19 noyabr 1841-ci il tarixdə Zaqafqaziya müsəlman-suvari alayında naib kimi xidmətə başlayıb.

22 oktyabr 1847-ci il tarixdə leyb-qvardiyaya kornet rütbəsi alıb.

1848-cu ildə − Nuxa şəhərinin siyahıyaalma aktlarında 30 yaşlı qvardiya proporşiki kimi qeydə alınıb.

6 dekabr 1852-ci il tarixdə ştabs-rotmisr,

15 aprel 1854-cü ildə totmistr rütbəsi alıb.

1860-cı ildə − Nuxa şəhərinin siyahıyaalma aktlarında 42 yaşında və qvardiya polkovniki rütbəsində göstərilib.

1875-ci ildə Nuxada barışdırıcı hakim vəzifəsində çalışırdı və polkovnik rütbəsində idi.

15 may 1883-cü il tarixdə general-mayor,

16 dekabr 1889-cu il tarixdə general-leytenant rütbəsi alıb.

Vəfatı

16 iyul 1894-cü ildə vəfat edib.

Ailəsi

İskəndər xan birinci nikahda Səadət bəyim İsmayıl xan Xoyskinin qızı ilə, ikinci nikahda Şəhribanu xanım Molla Hacı Zeynal qızı ilə ailə qurmuşdur. Birinci nikahdan Səltənət bəyim adlı qızları və Cahangir xan adlı oğlu, ikinci nikahdan Hüseynqulu xan, Fətəli xan, Abbasqulu xan, Rüstəm xan adlı oğlanları, Tubu bəyim adlı qızı doğulub.

Mükafatları

  • 3-cü dərəcəli “Müqəddəs Anna” ordeni (23.02.1849);
  • 2-cü dərəcəli “Müqəddəs Stanislav” ordeni (4.07. 1859);
  • 4-ci dərəcəli “Müqəddəs Vladimir” ordeni (27.09.1871);
  • 2-cü dərəcəli “Müqəddəs Anna” (16.11.1871) ordeni,
  • qılınc;
  • Georgi xaçı (11.10.1914);
  • və başqa təltiflərə layiq görülmüşdür.

Maraqlı faktlar

İskəndər xan öz böyük nəsli üçün Gəncənin Səbskar məzarlığında iri bir məqbərə tikdirmişdi. Orada uyumaq yalnız iki övladına qismət olub: oğlu Cahangir xan Xoyskiyə və qızı Tutubəyimə.

İstifadə olunmuş mənbələr

  • "Milli dövlətçilik tariximizin parlaq siması". bsu.edu.az. (#archive_url)

İstinadlar

  1. Belə ki Şəki xanı İsmayıl xan Xoyskinin 24 iyul 1819-cu il tarixdə vəfat etməsindən sonra rus hakimiyət dairələri Şəki xanlığı ləğv edilməsinə, mərhum xanın ailə üzvlərinin, həmçinin xoyluların Nuxadan çıxarılmasına qərar vermişdilər. Həmin vaxt İsmayıl xanın əmisi oğlu Kəlbəli bəy və Kəlbəli bəyin arvadı olan bacısı Sara bəyim hələ bir müddət burada qalmalı olmuşdular. Həmin ilin 25 avqustunda tərtib edilmiş sənəddə onların ləngimələri və bunun səbəbi belə göstərilir: Sara bəyim 20 günə doğmalıdır, səhhətinin pisləşə biləcəyindən çəkinərək Nuxanı tərk etmək istəmir. Əgər həmin sənəddə proqnozlaşdırıldığı kimi həqiqətən də Sara bəyim hamiləlik yükündən 20 gün ərzində azad olubsa və bu vaxta qədər yaşadığı şəhəri tərk etməyibsə, deməli, onun övladı 1819-cu ilin sentyabr ayında, özü də Nuxa şəhərində dünyaya göz açmışdır. Nuxa şəhərinin 1848-cu il siyahıyaalma aktlarında 30 yaşlı qvardiya proporşiki İsgəndər xan Kəlbəli oğlu qeydə alınıb. 1860-cı ildə tərtib olunmuş ikinci – analoji sənəddə isə eyni şəxs 42 yaşında və lakin bu dəfə qvardiya polkovniki rütbəsində göstərilib. Bunlara əsasən isə 1820-ci ilin may ayını 1819-cu ilin sentyabr ayı tarixini tərəddüd etmədən İsgəndər xanın anadan olduğu vaxt hesab etmək mümkündür.