Cövdət Hacıyev

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
WikiSysop (Müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 19:28, 4 iyun 2020 tarixli dəyişiklik
Jump to navigation Jump to search
Cövdət Hacıyev
Hacıyev Əhmədcövdət İsmayıl oğlu
Fayl:Cövdət Hacıyev 1962-ci ildə.jpg
Cövdət Hacıyev, 1962-ci il
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 18 iyun 1917(1917-06-18)
Doğum yeri Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 18 yanvar 2002 (84 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Dəfn yeri Bakı
Vətəndaşlığı Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Peşəsi bəstəkar
Uşaqları İsmayıl Hacıyev, Pərvin Muradova-Dilbazi

Üslub simfoniya, opera
Musiqi aləti skripka
Təhsili Moskva Konservatoriyası, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası
Mükafatları

SSRİ dövlət mükafatıStalin mükafatıStalin mükafatı
Lenin ordeni "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni

“Şöhrət” ordeni (Azərbaycan)

Cövdət Hacıyev (Hacıyev Əhmədcövdət İsmayıl oğlu d.  18 iyun 1917-ci il, Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – ö.  18 yanvar 2003-cü il, Bakı, Azərbaycan Respublikası) — azərbaycanlı bəstəkar, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasın professoru və rektoru (1957 – 1969) SSRİ Dövlət mükafatları laureatı, əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan SSR-in xalq artisti, Azərbaycan musiqi simfoniyasının banilərindən biri.

Haqqında məlumatlar

1917-ci ildə Nuxada anadan olub.

1935 – 1938-ci illərdə L.M.Rudolf adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında,

1938 – 1941-ci və 1946 – 1947-ci illərdə isə P.İ,Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyasında təhsil alıb[1].

1947-ci ildən ömrünün sonuna qədər bəstəkarlıq fəaliyyəti ilə yanaşı, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında dərs deyib, 1957 – 1969-cu illərdə isə konservatoriyanın rektoru olub.

1997-ci ildən Azərbaycan Respublikası prezidentinin fərdi təqaüdünü alıb.

2002-ci ildə Bakıda vəfat edib.

Yaradıcılığı

Hələ tələbəlik illərində ilk böyük əsəri olan bir hissəli “Simfoniya”nı, iki simfonik poemasını, “Azərbaycan süitası”nı simli kvartet və sair əsərlərini bəstələmişdir. 1945-ci ildə Qara Qarayevlə birlikdə yazdığı "Vətən" operasına görə SSRİ Dövət mükafatına layiq görülüb.

Səkkiz simfoniyanın, müəllifidir; “Sülh uğrunda” simfonik poemasında öz dövrünün ən mühüm problemlərinə toxunaraq onları lirik-dramatik tərzdə əks etdirmişdir. “Zirvələrə” adlanan altıncı və “Şəhidlər” adlı yeddinci simfoniyaları sənətkarın vətəndaşlıq mövqeyinin parlaq ifadəsidir. “Şəhidlər” simfoniyası Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda canlarını qurban vermiş şəhidlərin xatirəsinə həsr olunub. “Onu zaman seçib” adlı səkkizinci simfoniyası isə Azərbaycanın prezidenti Heydər Əliyevə həsr olunub.

Bir sıra simfoniyetta, oratoriya, ballada, sonata, skerso və kvartet poemanın, xor üçün əsərlərin də müəllifidir. Onun simfonik musiqisini qəhrəmanlıq motivləri, humanizm, insanın mənəvi gözəlliyinin tərənnümü səciyyələndirir. Bəstəkar bu simfoniyalarda Azərbaycan xalq musiqisinin müxtəlif janrlarının bədii ifadə vasitələrindən, inkişaf prinsiplərindən məharətlə istifadə etmişdir.

Mükafatları

  • Azərbaycan SSR Xalq Artisti (1960);
  • İkinci dərəcəli Stalin mükafatı (1946) — «Vətən» operasına görə (1945);
  • Üçüncü dərəcəli Stalin mükafatı (1952) — за симфоническую поэму «Sülh uğrunda!» simfonik poemasına görə (1951);
  • “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni (1959);
  • “Şərəf nişanı” ordeni (1961);
  • Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı (1972);
  • “Lenin” ordeni (1986);
  • medalalr

Ailəsi

  • Həyat yoldaşı: Əminə Dilbazi, məşhur azərbaycanlı rəqqasə, baletmeyster və pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti;
  • Oğlu: İsmayıl Hacıyev, Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi, bəstəkar və dirijor;
  • Qızı: Pərvin Muradova-Dilbazi, pianoçu, ABŞ Musiqiçiləri Gildiyasının üzvü, Florida Universitetində fortepiano professoru.

Xatirəsi

ABŞ-ın Vivian Fang Liu (Kolumbiya Universitetinin magistri – pianoçu ), Həqiqət Məhərrəmova (Atatürk Universitetinin Gözəl sənətlər fakültəsinin professor-doktoru), Pərvin Muradova-Dilbazi, Cahangir Zülfüqarov (bəstəkar – Oqtay Zülfüqarovun oğlu, əməkdar ingəsənət xadimi ) və digər şəxslər Şəki Pedaqoji Kollecində tələbələrlə və Şəkinin media təmsilçiləri ilə görüşdə, 11 iyul 2018.

2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır[2].

Filmoqrafiya

  1. az:Ordenli Azərbaycan (film, 1938)

Ədəbiyyat

  • Rəşid Şəfəq. "Novator bəstəkar" //Odlar yurdu.- 1993,- 30 yanvar.- № 2-3.- səh. 3.

İstinadlar və qeydlər

  1. 1941-ci ildə Almaniyanın SSR-yə hücum etməsi nəticəsində Moskva Dövlət Konservatoriyasında təhsilini yalnız müharibədən sonra davam etdirə bilib, 1947-ci ildə bəstəkar Dmitri Şostakoviçin sinfini bitirib
  2. president.az (07.02.2017). ""Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" [[Azərbaycan Respublikası Prezidenti]]nin 7 fevral 2017-ci il tarixli, 2657 nömrəli Sərəncamı" (azərb.). e-qanun.az. İstifadə tarixi: 2018-09-30.