Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur!
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının çapa hazır məqaləsidir.

"Varid Fərzəlibəyov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
(Mənə aid fotoşəklin ictimailəşməsinə razı deyiləm.)
Teqlər: Mobil veb-redaktə Mobil redaktə Vizual redaktor
 
(37 intermediate revisions by 3 users not shown)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:V]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış musiqiçilər]]
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış musiqiçilər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]]
 
{{Musiqiçi
 
{{Musiqiçi
|Peşəsi        = ixtiraçı-mühəndis, tarzən
+
|Adı                = Varid Fərzəlibəyov
|Şəkil          =   
+
|Tam adı            = Fərzəlibəyov Varid Nəsib oğlu
|Şəkil məlumat  =  
+
  |Şəkil               = Varid_Fərzəlibəyov01.jpg
|Şəkil miqyası =
+
  |Şəklin izahı        = Varid Fərzəlibəyov.
|Adı            = Varid Fərzəlibəyov
+
|Şəklin ölçüsü      = 140
|Tam adı        = Fərzəlibəyov Varid Nəsib oğlu
+
|Fəaliyyəti          = ifaçı olmayan personal
|Digər adları  =  
+
|Doğum adı          =
|Doğum tarixi   = {{Doğum tarixi|1933|7|2}}
+
|Doğum tarixi       = {{Doğum tarixi|1933|7|2}}
|Doğum yeri     = [[Nuxa]], {{AzSSR}}, {{ZSFSR}}, {{SSRİ}}
+
|Doğum yeri         = [[Nuxa]] (indiki Şəki), {{AzSSR}}, {{ZSFSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfatı        = {{Vəfat tarixi və yaşı|1999|3|23|1933|7|2}}
+
|Vəfat tarixi        = {{Vəfat tarixi və yaşı|1999|3|23|1933|7|2}}
|Vəfat yeri     = Bakı, {{AZE}}
+
|Vəfat yeri         = Bakı
|Vətəndaşlığı   = {{SSRİ}}→{{AZE}}
+
|Dəfn yeri          = Keşlə qəbiristanlığı, Bakı, {{AZE}}
|Vəfat səbəbi  =  
+
|Vətəndaşlığı       = {{SSRİ}}→{{AZE}}
|Dəfn yeri      =  
+
|Peşəsi              =
|Sayt           =  
+
|Həyat yoldaşı      = Hicran
 +
|Uşağı              = Aytən və [[Fuad Fərzəlibəyov|Fuad]]
 +
|Partnyoru          =
 +
|Atası              =
 +
|Anası              =
 +
|Mənşə              =
 +
|Üslub              =
 +
|Ləqəbi              =
 +
|Musiqi aləti        =
 +
|Səs tembri          =
 +
|Fəaliyyət illəri    =
 +
|Albom şirkəti      =
 +
|Əlaqələri          =
 +
|Təhsili            = M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutu, energetika fakültəsi
 +
|Üzvlüyü            =  
 +
|Mükafatları        =
 +
|İmzası              =  
 +
|Sayt               =
 +
|Commons            =  
 
}}
 
}}
'''Varid Fərzəlibəyov''' (''Fərzəlibəyov Varid Nəsib oğlu''; {{d.}} 2 iyul 1933-cü ildə, Nuxa, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ – {{ö.}} 23 mart 1999-cu ildə, Bakı, Azərbaycan Respublikası) — azərbaycanlı ixtiraçı-mühəndis, həvəskar tarzən, bəm tarın yaradıcısı<ref>[http://mugam.musigi-dunya.az/b/bas_tar_ve_bemtar.html Muğam Ensiklopdiyası - Bəm tar (Bas tas)]</ref>.
+
'''Varid Fərzəlibəyov''' (1933–1999) — tanınmış ixtiraçı-mühəndis, həvəskar tarzən, bas tarının (bəm tarın) yaradıcısı. Sənətkarlıq və tətbiqi sənətə xüsusi maraq göstərdiyindən ağac oyma sənəti sahəsində də tanınmışdır. Layihələndirdiyi və ağacdan hazırladığı bir sıra suvenirlər Azərbaycan SSR Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən suvenir fabrikində kütləvi şəkildə istehsal olunub.
  
 
== Haqqında məlumatlar ==
 
== Haqqında məlumatlar ==
1933-cü ildə Nuxada anadan olub.  
+
[[Fayl:Varid Fərzəlibəyov02.jpg|160px|thumb|left|Varid Fərzəlibəyov, gənclik şəkli.]]
 +
2 iyul 1933-cü il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
  
M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun energetika fakültəsini bitirib.  
+
=== Təhsili ===
 +
M.F.Axundov adına Nuxa şəhər 2 №-li orta məktəbini bitirib.
  
Uzun illər “Azərelektroişıq” istehsalat birliyinin laboratoriya müdiri olub.
+
M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun energetika fakültəsində təhsil alıb.  
  
== Yaradıcılığı ==
+
=== Əmək fəaliyyəti ===
[[Fayl:Bəm_tarı.jpg|260px|thumb|left|'''Bəm tar'''. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi. V.Fərzəliyevin işi. 1961.]]
+
30 il “Azərelektroişıq” istehsalat birliyində laboratoriya müdiri vəzifəsində çalışıb.
XX əsrin 60-cı illərində  musiqi kollektivlərində bas (bəm) səslərə olan ehtiyacı ödəmək üçün bəm tarı<ref>[http://atlas.musigi-dunya.az/az/tar.html Azərbaycan ənənəvi musiqi atlası - Tar]</ref> yaradıb. 1966-cı ildə bu alətə görə SSRİ miqyasında patent də alıb<ref>[http://patentdb.su/2-190770-narodnyjj-strunnyjj-muzykalnyjj-instrument-tipa-azerbajjdzhanskogo-tara.html База патентов СССР - Народный струнный музыкальный инструмент типа азербайджанского тара]</ref>.
 
  
Bəm tarı Sadıqcanın tarından fərqləndirən odur ki, çanağın içindəki arakəsmədə alətin səs temrbini (səs çalarını) dəyişdirən diafraqmalı dəlik var və tarın qoluna birləşən çanaq üstü açıqdır. Bas tarın quruluşuna görə tarın böyük formasıdır, mizrabı adi tar mizrabından iki dəfə böyükdür. Bir qayda olaraq, tarzənlər tərəfindən ifa olunur. Alətin notları bas açarında yazılır.  Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında İ.Hacıbəyov, Ə.Abbasov, C.Hacıyev, Ə.Bakıxanov H.Xanməmmədovun iştirak etdiyi komissiya ixtiraya yüksək qiymət vermişdir.
+
=== Yaradıcılığı ===
 +
1962-ci ildə yeni bir musiqi alətini – bas tarını (bəm tarı) ixtira edib. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında İ.Hacıbəyov, Ə.Abbasov, C.Hacıyev, Ə.Bakıxanov, H.Xanməmmədovun iştirakı ilə təşkil olunmuş komissiya bu ixtiraya yüksək qiymət veriblər.
  
Sənətkarlıq tətbiqi sənətə xüsusi maraq göstərdiyindən ağac oyma sənəti sahəsində də tanınmışdır. Layihələndirdiyi ağacdan hazırladığı bir sıra suvenirlər Azərbaycan SSR Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən suvenir fabrikində kütləvi istehsal olunmuşdur.
+
1966-cı ildə bu alətə görə SSRİ miqyasında patent alıb{{Sfn|База патентов СССР}}. Bas tarını Sadıqcanın tarından fərqləndirən odur ki, çanağın içindəki arakəsmədə alətin səs tembrini (səs çalarını) dəyişdirən diafraqmalı dəlik var tarın qoluna birləşən çanaq üstü açıqdır. Bas tarı quruluşuna görə tarın böyük formasıdır, mizrabı adi tar mizrabından iki dəfə böyükdür. Bir qayda olaraq, tarzənlər tərəfindən ifa olunur. Alətin notları bas açarında yazılır.
 +
 
 +
====Yaradıcılığından nümunələr====
 +
<gallery mode=packed-hover  heights= "220px" widths= "230px" >
 +
Şəkil:Bəm_tarı.jpg|'''Bas tarı''' (''Bəm tar''); Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi. 1961.
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov11.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov12.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov13.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov14.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov15.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov16.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov17.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov18.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov19.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov20.jpg|
 +
Şəkil:Varid Fərzəlibəyov21.jpg|
 +
</gallery>
 +
 
 +
===Vəfatı===
 +
23 mart 1999-ci il tarixdə – 65 yaşında, Bakıda vəfat edib. Keşlə qəbiristanlığında dəfn olunub.
 +
 
 +
===Ailəsi===
 +
Atası Nəsibbəy Nuxada tanınmış diş həkimi idi. Ailədə beş bacı, iki qardaş olublar.
 +
 
 +
Varid Fərzəlibəyov Nuxada aqronom Qəni Hüseynov və pedaqoq Tahirə Əkbərovanın qızı Hicranla ailə qurub, bir qızı və bir oğlu olub. 
 +
 
 +
Qızı Aytən Tibb Universitetinin məzunudur və Bakı klinikalarının birində həkim işləyir, [[Bəxtiyar Mustafayev|Bəxtiyar Mustafayevin]] nəvəsi Rövşənə ərə gedib və iki qızı var.  
 +
*
  
 
== İstinadlar ==
 
== İstinadlar ==
 
{{İstinad siyahısı}}
 
{{İstinad siyahısı}}
 +
 +
== Ədəbiyyat ==
 +
# {{Sayta istinad|url=http://patentdb.su/2-190770-narodnyjj-strunnyjj-muzykalnyjj-instrument-tipa-azerbajjdzhanskogo-tara.html |author = |authorlink= |title={{abbr|'''Народный струнный музыкальный инструмент типа азербайджанского тара'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}}  |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160311132611/http://patents.su/2-190770-narodnyjj-strunnyjj-muzykalnyjj-instrument-tipa-azerbajjdzhanskogo-tara.html |archivedate=11 Mar 2016 - 4 Dec 2021 |lang=ru |showlang=yes|responsible=  |website=База патентов СССР |websiteurl=http://patents.su |type= |date= |accessdate= 22.03.2023|quote= |quoteup= |description= |ref= База патентов СССР}}
 +
# {{məqalə
 +
| müəllif        = Əlisoy V.
 +
| başlıq          = {{abbr|'''Bas-tarı Varid Fərzəlibəyov icad edib'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}} 
 +
| orijinal        =
 +
| link            = https://archive.org/details/min-bir-mahni/page/n1/mode/1up
 +
| dil            =
 +
| cavabdeh        =
 +
| nəşrin müəllifi =
 +
| nəşr            = Min bir mahnı
 +
| tip            = qəzet
 +
| yer            =
 +
| nəşriyyat      =
 +
| il              = 25 noyabr 2002
 +
| cild            =
 +
| buraxılış      =
 +
| nömrə          = 16
 +
| səhifələr      = 8-9
 +
| isbn            =
 +
| issn            =
 +
| doi            =
 +
| bibcode        =
 +
| arxiv          =
 +
| pmid            =
 +
| ref            =
 +
| archiveurl      =
 +
| archivedate    =
 +
}}
 +
# {{ŞAZ|2|138-142}}
 +
# {{Sayta istinad|url=http://mugam.musigi-dunya.az/b/bas_tar_ve_bemtar.html |author = |authorlink= |title= {{abbr|'''Bas tar və ya Bəm tar'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}}  |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20220330114306/http://mugam.musigi-dunya.az/b/bas_tar_ve_bemtar.html  |archivedate=25 Nov 2018 - 30 Mar 2022|lang=az |showlang=|responsible=  |website=Muğam Ensiklopediyası|websiteurl=http://mugam.musigi-dunya.az/ |type= |date= |accessdate= 22.03.2023|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
# {{Sayta istinad|url=http://atlas.musigi-dunya.az/az/tar.html |author = |authorlink= |title={{abbr|'''Musiqi alətləri'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}} |subtitle={{abbr|'''Tar'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}} |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220126234210/http://atlas.musigi-dunya.az/az/tar.html |archivedate=14 Nov 2008 - 26 Jan 2022 |lang=az |showlang=|responsible=  |website= Musigi Dunyasi |websiteurl=http://atlas.musigi-dunya.az/ |type= |date= |accessdate= 22.03.2023|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 +
 +
{{Çapa hazır məqalə}}
 +
 +
[[az:Varid Fərzəlibəyov]]

Səhifəsinin 13:38, 23 mart 2023 tarixinə olan son halı

Varid Fərzəlibəyov
Fərzəlibəyov Varid Nəsib oğlu
Varid Fərzəlibəyov
Varid Fərzəlibəyov.
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 2 iyul 1933(1933-07-02)
Doğum yeri Nuxa (indiki Şəki), Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic (1956–1991).svg Azərbaycan SSR, Flag of the Transcaucasian SFSR.svg ZSFSR, Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Vəfat tarixi 23 mart 1999 (65 yaşında)
Vəfat yeri Bakı
Dəfn yeri Keşlə qəbiristanlığı, Bakı, Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Vətəndaşlığı Flag of the Soviet Union.svg SSRİFlag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Həyat yoldaşı Hicran
Uşaqları Aytən və Fuad
Təhsili M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutu, energetika fakültəsi

Varid Fərzəlibəyov (1933–1999) — tanınmış ixtiraçı-mühəndis, həvəskar tarzən, bas tarının (bəm tarın) yaradıcısı. Sənətkarlıq və tətbiqi sənətə xüsusi maraq göstərdiyindən ağac oyma sənəti sahəsində də tanınmışdır. Layihələndirdiyi və ağacdan hazırladığı bir sıra suvenirlər Azərbaycan SSR Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən suvenir fabrikində kütləvi şəkildə istehsal olunub.

Haqqında məlumatlar

Varid Fərzəlibəyov, gənclik şəkli.

2 iyul 1933-cü il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

Təhsili

M.F.Axundov adına Nuxa şəhər 2 №-li orta məktəbini bitirib.

M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun energetika fakültəsində təhsil alıb.

Əmək fəaliyyəti

30 il “Azərelektroişıq” istehsalat birliyində laboratoriya müdiri vəzifəsində çalışıb.

Yaradıcılığı

1962-ci ildə yeni bir musiqi alətini – bas tarını (bəm tarı) ixtira edib. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında İ.Hacıbəyov, Ə.Abbasov, C.Hacıyev, Ə.Bakıxanov, H.Xanməmmədovun iştirakı ilə təşkil olunmuş komissiya bu ixtiraya yüksək qiymət veriblər.

1966-cı ildə bu alətə görə SSRİ miqyasında patent alıb[1]. Bas tarını Sadıqcanın tarından fərqləndirən odur ki, çanağın içindəki arakəsmədə alətin səs tembrini (səs çalarını) dəyişdirən diafraqmalı dəlik var və tarın qoluna birləşən çanaq üstü açıqdır. Bas tarı quruluşuna görə tarın böyük formasıdır, mizrabı adi tar mizrabından iki dəfə böyükdür. Bir qayda olaraq, tarzənlər tərəfindən ifa olunur. Alətin notları bas açarında yazılır.

Yaradıcılığından nümunələr

Vəfatı

23 mart 1999-ci il tarixdə – 65 yaşında, Bakıda vəfat edib. Keşlə qəbiristanlığında dəfn olunub.

Ailəsi

Atası Nəsibbəy Nuxada tanınmış diş həkimi idi. Ailədə beş bacı, iki qardaş olublar.

Varid Fərzəlibəyov Nuxada aqronom Qəni Hüseynov və pedaqoq Tahirə Əkbərovanın qızı Hicranla ailə qurub, bir qızı və bir oğlu olub.

Qızı Aytən Tibb Universitetinin məzunudur və Bakı klinikalarının birində həkim işləyir, Bəxtiyar Mustafayevin nəvəsi Rövşənə ərə gedib və iki qızı var.

İstinadlar

Ədəbiyyat

  1. Народный струнный музыкальный инструмент типа азербайджанского тара : [arx. 11 Mar 2016 - 4 Dec 2021] : [rus.] // База патентов СССР. — Müraciət tarixi: 22.03.2023.
  2. Əlisoy V. Bas-tarı Varid Fərzəlibəyov icad edib // Min bir mahnı : qəzet. — 25 noyabr 2002. — № 16. — Səh. 8-9.
  3. Məmmədov Ə., Xalıqov F. Fərzəlibəyov Varid // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: “Elm”, 2007. — 2 cilddə. — II  cild. — Səhifələrin sayı:  428. — Səh.: 138-142. — 600 nüsx. — ISBN 5-8066-1708-4.
  4. Bas tar və ya Bəm tar : [arx. 25 Nov 2018 - 30 Mar 2022] // Muğam Ensiklopediyası. — Müraciət tarixi: 22.03.2023.
  5. Musiqi alətləri : Tar : [arx. 14 Nov 2008 - 26 Jan 2022] // Musigi Dunyasi. — Müraciət tarixi: 22.03.2023.