Bu cədvəl Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış siyahıları sırasına daxildirdir
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur!

"Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
 
(Eyni redaktor tərəfindən edilmiş 11 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 48: Sətir 48:
  
 
== Ümumi məlumat ==
 
== Ümumi məlumat ==
−
[[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və  bir yazılı qəbirüstü abidə var.
+
[[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və  bir yazılı qəbirüstü abidə var.
  
−
Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}}, bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}}  məlumat vermişdir. Bir başdaşı hissəsi üzərindəki kitabəni 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] oxumuş və həmin başdaşının [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimə aid olduğunu ilk dəfə müəyyənləşdirmişdir{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}.  
+
Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}}, bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}}  məlumat vermişdir. 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] bir başdaşı hissəsi üzərində göstərilən vəfat tarixinin [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimin vəfat tarixi ilə üst-üstə düşməsini və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyimin]] başdaşı ilə eyni üslubda olmasını əsas götürərək onun Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}.  
  
−
Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xan]]ın da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir.
+
Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xanın]] da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir.
  
−
Heç bir şübhə yoxdur ki, gəncəli [[Cavad xan|Cavad xanın]] arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}.
+
Heç bir şübhə yoxdur ki, Gəncə xanı Cavad xanın arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}.
  
−
2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski]]nin atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimə]], başdaşı qəlpələrindən biri isə Səltənət bəyimin anası Səadət bəyimə ([[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan Xoyskinin]] qızı) aid idi.
+
2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək [[Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi|R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə]] aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimin]] qəbrinin üstündəki başdaşı idi.
  
 
== Siyahı ==
 
== Siyahı ==
 +
<div style="height:auto; overflow:auto; ">
 
{| class="wikitable" style="width: 1000px"
 
{| class="wikitable" style="width: 1000px"
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#808000"
 
|-style="background:#808000"
−
| colspan=5 class="imageMapHighlighter"|
+
| colspan=5 class="imageMapHighlighter"|  
 
<imagemap>
 
<imagemap>
−
Fayl: Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg|1000px|Эпиграфические памятники на Ханском кладбище
+
Şəkil:Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg|1000px|Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr
  
−
rect 671 513 900 897 [[#Телли бегим|Телли бегим]]
+
rect 671 513 900 897 [[#Telli bəyimin başdaşı|Telli bəyimin başdaşı]]
−
rect 933 608 1104 837 [[#Абдулхамид ага|Абдулхамид ага]]
+
rect 933 608 1104 837 [[#Əbdülhəmid ağanın başdaşı|Əbdülhəmid ağanın başdaşı]]
−
rect 1171 617 1251 741 [[#Тути ага|Тути ага]]
+
rect 1171 617 1251 741 [[#Tutu ağanın başdaşı|Tutu ağanın başdaşı]]
−
rect 1497 670 1543 717[[#Гаджи ага Нигар/Зейнаб|Гаджи ага Нигар/Зейнаб]]
+
rect 1497 670 1543 717[[#Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı]]
−
poly 1583 650 1583 713 1642 709 1642 650 [[#Надпись на камне|Надпись на камне]]
+
poly 1583 650 1583 713 1642 709 1642 650 [[#Qəbirüstü abidə|Qəbirüstü abidə]]
−
poly 2215 484 2215 712 2355 702 2351 474 [[#Джемиле ханум|Джемиле ханум]]
+
poly 2215 484 2215 712 2355 702 2351 474 [[#Cəmilə xanımın başdaşı|Cəmilə xanımın başdaşı]]
−
poly 2355 486 2359 695 2490 675 2486 475 [[#Керим ага Шекиханов|Керим ага Шекиханов]]
+
poly 2355 486 2359 695 2490 675 2486 475 [[#Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı]]
−
poly 2510 455 2616 446 2625 646 2510 662 [[#Фетели хан|Фетели хан]]
+
poly 2510 455 2616 446 2625 646 2510 662 [[#Fətəli xanın başdaşı|Fətəli xanın başdaşı]]
−
poly 2675 407 2671 682 2806 663 2802 392[[#Гюлли ханум|Гюлли ханум]]
+
poly 2675 407 2671 682 2806 663 2802 392[[#Güllü xanımın başdaşı|Güllü xanımın başdaşı]]
−
poly 2945 420 2945 630 3041 620 3045 410 [[#Гёйчек ханум|Гёйчек ханум]]
+
poly 2945 420 2945 630 3041 620 3045 410 [[#Göyçək xanımın başdaşı|Göyçək xanımın başdaşı]]
−
poly 3242 382 3210 670 3300 649 3320 365 [[#Мустафа ага|Мустафа ага]]
+
poly 3242 382 3210 670 3300 649 3320 365 [[#Mustafa ağanın başdaşı|Mustafa ağanın başdaşı]]
  
 
desc bottom-left
 
desc bottom-left
Sətir 84: Sətir 85:
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
−
!style="background: #808000; color:white"| Изображение
+
!style="background: #808000; color:white"| Şəkil
−
!style="background: #808000; color:white"| Имя,<br>отчество,<br>фамилия
+
!style="background: #808000; color:white"| Adı,<br>atasının adı,<br>və familiyası
−
!style="background: #808000; color:white"| Год<br>рождения
+
!style="background: #808000; color:white"| Anadan<br> olduğu<br>il
−
!style="background: #808000; color:white"| Дата <br>смерти
+
!style="background: #808000; color:white"| Vəfat<br>tarixi
−
!style="background: #808000; color:white"|
+
!style="background: #808000; color:white"| Əlavə qeyd
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Мустафа ага}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Mustafa ağanın başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
| [[Файл:Mustafa aqa Shekikhanof.jpg|200px]] || Мустафа ага <br> Керим ага оглы <br> Шекиханов|| ≈1831 || 1895<br> (Хиджры 1313) ||
+
| [[Şəkil:Mustafa aqa Shekikhanof.jpg|200px]] || [[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa]]<br>Kərim ağa oğlu<br>Şəkixanov|| ≈1831 || 1895, 5 noyabr <br> (Hicri 1313, cəmadiyəl-əvvəl ayının 17-si) ||
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Гёйчек ханум}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Göyçək xanımın başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Гёйчек ханум<br> Мамед Хусейн хан кызы || ||1849, май/июнь<br>(Хиджры 1265, реджаб)
+
|[[Şəkil:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Göyçək xanım<br> [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn]] xan qızı|| ||1849, may/iyun ayı<br>(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 108: Sətir 109:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Гюлли ханум}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Güllü xanımın başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Файл:Gullu khanim.jpg|200px]]|| Гюлли ханум Керим ага кызы<br> Шекиханова || ||19.11.1858<br>(Хиджры 12.04.1275)
+
|[[Şəkil:Gullu khanim.jpg|200px]]|| Güllü xanım <br> [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa]] qızı <br>Şəkixanova|| ||19.11.1858-ci il<br>(Hicri 12.04.1275-ci il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 116: Sətir 117:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Фетели хан}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Fətəli xanın başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Feteli khan.jpg|200px]]|| Фетели хан<br> Мамед Хусейн хан оглы|| ||11.05.1815-ci il<br>(Хиджры 02.05.1230)
+
|[[Şəkil:Feteli khan.jpg|200px]]|| [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xan]] <br> Məhəmmədhüseyn xan oğlu|| ||11.05.1815-ci il<br>(Hicri 02.05.1230-cu il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 124: Sətir 125:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Керим ага Шекиханов}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Файл:Kerim aga.jpg|200px]] || Керим ага <br> Фетели хан оглы <br>Керим ага Шекиханов|| ≈1788 ||10.12.1858<br>(Хиджры 14.05.1275)
+
|[[Şəkil:Kerim aga.jpg|200px]] || [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa<br>Fətəli xan oğlu Şəkixanov]]|| ≈1788 ||10.12.1858-ci il<br>(Hicri 14.05.1275-ci il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 132: Sətir 133:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Джемиле ханум}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Cəmilə xanımın başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Camile khanim.jpg|200px]] ||Джемиле ханум<br> Мамед Хусейн хан кызы|| ||26.07.1835<br>(Хиджры 02.01.1251)
+
|[[Şəkil:Camile khanim.jpg|200px]] ||Cəmilə xanım<br>Məhəmmədhüseyn xan qızı|| ||26.07.1835-ci il<br>(Hicri 02.01.1251-ci il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 140: Sətir 141:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Телли бегим}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Telli bəyimin başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Файл:Telli beyim.jpg|200px]] || Телли бегим <br>Абдулхамид ага кызы|| ||1899/1900<br>(Хиджры 1317)
+
|[[Şəkil:Telli beyim.jpg|200px]] || Telli bəyim <br>Əbdülhəmid ağa qızı|| ||1899/1900-ci il<br>(Hicri 1317-ci il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 148: Sətir 149:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Абдулхамид ага}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Əbdülhəmid ağanın başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Абдулхамид ага<br>Абдулхашым ага оглы|| ||1854/1855<br>(Хиджры 1271)
+
|[[Şəkil:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Əbdülhəmid ağa<br>Əbdülhəşım ağa oğlu|| ||1854/55-ci il<br>(Hicri 1271-ci il)
−
||
+
||Baş daşı kitabəsində öz əcəli ilə ölmədiyi, öldürüldüyü qeyd olunub.
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Тути ага}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Tutu ağanın başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Файл:Tuti aga.jpg|200px]]|| Тути ага<br>Мамед Хасан хан кызы|| ||23.11.1859<br>(Хиджры 23.04. 1276)
+
|[[Şəkil:Tuti aga.jpg|200px]]|| Tutu ağa<br>Məhəmmədhəsən xan qızı|| ||23.11.1859-ci il<br>(Hicri 23.04. 1276-cı il)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 164: Sətir 165:
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый якорь|Гаджи ага Нигар/Зейнаб}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı}}  
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Sheki KQ-namelum.jpg|200px]]|| Гаджи ага Нигар, дочь Гаджи Ага {{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=27}}<br>/Зейнаб, дочь Гаджи Ага бека{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}} || ||1817/1818 <br> (Хиджры 1233)
+
|[[Şəkil:Sheki KQ-namelum.jpg|200px]]|| Hacı Ağa Nigarın/<br />Zeynəbin başdaşı|| ||1817/1818 <br> (Hicri 1233)
−
||
+
||Meşədixanım Neymət 2001-ci ildə çap olunmuş kitabında başdaşı üzərindəki adı "''şəkili Hacı Ağa bəyin qızı Zeynəb''" {{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}} kimi göstərsə də, 1981-ci ildə çap olunan kitabında bu adı "''Hacı Ağa Nigar Hacı qızı''"{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=27}} kimi təqdim edib.
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
 
|-style="background:#A1C54B" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Селтенет бегим}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səltənət bəyimin başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Файл:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| Селтенет бегим<br>[[Хойский, Искендер Хан|Искендер Хан]] кызы|| ||05.01.1869<br>(Хиджры 22.09.1285)
+
|[[Şəkil:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyim]]<br />[[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan]] qızı|| ||06.01.1869-cu il<br />(Hicri 22.09.1285-cı il)
−
|| В начале 2010 года стела c Ханского кладбища отправлена в музей{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}}.
+
|| 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi.  
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Cаадат ханум}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səadət xanımın aid edilən başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Saadet beyim.jpg|200px]]|| Cаадат ханум <br>Исмаил хан кызы||1819||24.07.1892<br>(Хиджры 28.12.1309 -cu il)
+
|[[Şəkil:Saadet beyim.jpg|200px]]|| Səadət xanım <br />[[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan]] qızı?||1819||24.07.1892<br />(Hicri 28.12.1309 -cu il)
−
|| В начале 2010 года стела c Ханского кладбища отправлена в музей
+
|| 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] bu başdaşı hissəsi üzərində göstərilən vəfat ilinin [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimin vəfat ili ilə üst-üstə düşməsinə və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyimin]] başdaşı ilə eyni üslubda olmasına görə bu başdaşının Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}. 2010-cu ilin əvvəllərində isə bu başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səadət xanımın anası [[Hacı Tuti ağa]] idi.
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
 
|-
 
|-
−
|-style="background:#A1C54B" align="center"
+
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{видимый  якорь|Надпись на камне}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Qəbirüstü abidə}}
−
|-style="background:#CFFF9F"
+
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Файл:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Магомед паша,<br>сын Ахмед хана||1858/1859<br>(Хиджры 1275)||5 октябрь 1920 <br> (Хиджры 21 мухаррам 1339)
+
|[[Şəkil:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Məhəmməd paşa <br />Əhməd xan oğlu||20 may <br />1859<br />(Hicri 17 şəvval 1275-ci il) ||5 oktyabr 1920-ci il<br />(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il)
−
||
+
|| Qəbirüstü abidə üzərinə həkk olunmuş kitabə.
−
|}
+
|}</div>
  
 
== İstinadlar ==
 
== İstinadlar ==
Sətir 381: Sətir 382:
  
 
== Həmçinin, bax: ==
 
== Həmçinin, bax: ==
−
*[[Xan məscidi (Şəki)]]
+
* [[Xan məscidi (Şəki)]]
  
 
{{Yoxlanılmış siyahı}}  
 
{{Yoxlanılmış siyahı}}  
Sətir 387: Sətir 388:
 
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
 
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
  
−
[[az:Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr]]
+
[[az:Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr]][[en:Epigraphic monuments in the cemetery of Shaki Khan]][[ru:Эпиграфические памятники на Ханском кладбище (Шеки)]][[tr:Şeki Han Mezarlığı'ndaki epigrafik anıtlar]]
−
[[ru:Эпиграфические памятники на Ханском кладбище (Шеки)]]
 

Səhifəsinin 19:27, 20 noyabr 2024 tarixinə olan son halı

Qəbiristanlıq
Xan qəbiristanlığı
Şəki şəhərindəki Xan məscidi və Xan qəbiristanlığı
Şəki şəhərindəki Xan məscidi və Xan qəbiristanlığı
Ölkə Azərbaycan
Şəhər Şəki
Ən köhnə və ən yeni yazılı başdaşılarda tarixlər 1815—1920 
Koordinatlar 41°12′09″N 47°11′30″E / 41.202529°N 47.191714°E / 41.202529; 47.191714 Map marker.svg41°12′09″N 47°11′30″E / 41.202529°N 47.191714°E / 41.202529; 47.191714

Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr hal-hazırda orada mövcud olan, yaxud vaxtilə orada mövcud olmuş yazılı başdaşılardan, yazılı başdaşı qəlpələrindən və bir yazılı qəbirüstü abidədən ibarətdir.

Ümumi məlumat[redaktə | HTML redaktə]

Şəki Xan məscidinın şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur[1]. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və bir yazılı qəbirüstü abidə var.

Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında Məşədixanım Nemət 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində[1], bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında[2][3] məlumat vermişdir. 2009-cu ildə Aydın Məmmədov bir başdaşı hissəsi üzərində göstərilən vəfat tarixinin İsmayıl xanın qızı Saadət bəyimin vəfat tarixi ilə üst-üstə düşməsini və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı Səltənət bəyimin başdaşı ilə eyni üslubda olmasını əsas götürərək onun Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür[4].

Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — Fətəli xanın, qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı Məhəmmədhəsən xanın da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi[5], atası Məhəmmədhüseyn xanın isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi[6] məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir.

Heç bir şübhə yoxdur ki, Gəncə xanı Cavad xanın arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir[7].

2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır[8] və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı Səltənət bəyimin qəbrinin üstündəki başdaşı idi.

Siyahı[redaktə | HTML redaktə]

Telli bəyimin başdaşıƏbdülhəmid ağanın başdaşıTutu ağanın başdaşıHacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşıQəbirüstü abidəCəmilə xanımın başdaşıKərim ağa Şəkixanovun başdaşıFətəli xanın başdaşıGüllü xanımın başdaşıGöyçək xanımın başdaşıMustafa ağanın başdaşıŞəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr
About this image
Şəkil Adı,
atasının adı,
və familiyası 		Anadan
olduğu
il 		Vəfat
tarixi 		Əlavə qeyd
Mustafa ağanın başdaşı
Mustafa aqa Shekikhanof.jpg Mustafa ağa
Kərim ağa oğlu
Şəkixanov		 ≈1831 1895, 5 noyabr
(Hicri 1313, cəmadiyəl-əvvəl ayının 17-si)
Göyçək xanımın başdaşı
Sheki khan gebiristanligi.jpg Göyçək xanım
Məhəmmədhüseyn xan qızı		 1849, may/iyun ayı
(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı)
Güllü xanımın başdaşı
Gullu khanim.jpg Güllü xanım
Kərim ağa qızı
Şəkixanova		 19.11.1858-ci il
(Hicri 12.04.1275-ci il)
Fətəli xanın başdaşı
Feteli khan.jpg Fətəli xan
Məhəmmədhüseyn xan oğlu		 11.05.1815-ci il
(Hicri 02.05.1230-cu il)
Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı
Kerim aga.jpg Kərim ağa
Fətəli xan oğlu Şəkixanov		 ≈1788 10.12.1858-ci il
(Hicri 14.05.1275-ci il)
Cəmilə xanımın başdaşı
Camile khanim.jpg Cəmilə xanım
Məhəmmədhüseyn xan qızı		 26.07.1835-ci il
(Hicri 02.01.1251-ci il)
Telli bəyimin başdaşı
Telli beyim.jpg Telli bəyim
Əbdülhəmid ağa qızı		 1899/1900-ci il
(Hicri 1317-ci il)
Əbdülhəmid ağanın başdaşı
Abdulhemid aga.jpg Əbdülhəmid ağa
Əbdülhəşım ağa oğlu		 1854/55-ci il
(Hicri 1271-ci il) 		Baş daşı kitabəsində öz əcəli ilə ölmədiyi, öldürüldüyü qeyd olunub.
Tutu ağanın başdaşı
Tuti aga.jpg Tutu ağa
Məhəmmədhəsən xan qızı		 23.11.1859-ci il
(Hicri 23.04. 1276-cı il)
Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı
Sheki KQ-namelum.jpg Hacı Ağa Nigarın/
Zeynəbin başdaşı		 1817/1818
(Hicri 1233) 		Meşədixanım Neymət 2001-ci ildə çap olunmuş kitabında başdaşı üzərindəki adı "şəkili Hacı Ağa bəyin qızı Zeynəb" [3] kimi göstərsə də, 1981-ci ildə çap olunan kitabında bu adı "Hacı Ağa Nigar Hacı qızı"[9] kimi təqdim edib.
Səltənət bəyimin başdaşı
Seltenet beyim.jpg Səltənət bəyim
İskəndər xan qızı		 06.01.1869-cu il
(Hicri 22.09.1285-cı il) 		2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış[8] və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi.
Səadət xanımın aid edilən başdaşı
Saadet beyim.jpg Səadət xanım
İsmayıl xan qızı?		 1819 24.07.1892
(Hicri 28.12.1309 -cu il) 		2009-cu ildə Aydın Məmmədov bu başdaşı hissəsi üzərində göstərilən vəfat ilinin İsmayıl xanın qızı Saadət bəyimin vəfat ili ilə üst-üstə düşməsinə və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı Səltənət bəyimin başdaşı ilə eyni üslubda olmasına görə bu başdaşının Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür[4]. 2010-cu ilin əvvəllərində isə bu başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səadət xanımın anası Hacı Tuti ağa idi.
Qəbirüstü abidə
Bulaq 1275.jpg Məhəmməd paşa
Əhməd xan oğlu		 20 may
1859
(Hicri 17 şəvval 1275-ci il)		 5 oktyabr 1920-ci il
(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il) 		Qəbirüstü abidə üzərinə həkk olunmuş kitabə.

İstinadlar[redaktə | HTML redaktə]

  1. ↑ 1,0 1,1 Nemətova M.S., 1961, p. 19-37.
  2. ↑ Нейматова М.С., 1981.
  3. ↑ 3,0 3,1 Нейматова М.С., 2001, p. 108.
  4. ↑ 4,0 4,1 Məmmədov A.S., 2009, p. 4.
  5. ↑ Tahirzadə Ə.Ş., 2005, p. 277.
  6. ↑ Salman Mümtaz, 1925.
  7. ↑ AKAK, səh.: 905, 1875.
  8. ↑ 8,0 8,1 Məmmədov A.S., 2010.
  9. ↑ Нейматова М.С., 1981, p. 27.

İstifadə edilmiş mənbələr[redaktə | HTML redaktə]

  1. Nemətova M.S. Nuxa “Xan qəbiristanlığı”ndakı başdaşıların kitabələri haqqında (azərb.) // Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Xəbərləri : İctimai elmlər seriyası. — Bakı, 1961. — № 6.
  2. Tahirzadə Ə.Ş. Şəkinin tarixi qaynaqlarda. — Bakı: “Master” nəşriyyatı, 2005.
  3. Нейматова М.С. Мемориальные памятники Азербайджана: XII-XIX века. — Элм, 1981.
  4. Неймат М.С. Корпус эпиграфических памятников Азербайджана / ред. З. М. Буниятов. — Баку: XXI-YNE, 2001. — Т. II : Арабо-персо-тюркоязычные надписи Шеки-Закатальской зоны : ХIV век. — 1.000 экз.
  5. Mətnin linki // Акты, собранные Кавказской археографической комиссией / под редакцией: А. П. Берже. — Тифлис, 1875. — Т. VI, часть вторая. — С. 905.
  6. Məmmədov A.S. F. x. Xoyskinin bacısının baş daşı Şəki Xan qəbristanlığından “yığışdırılmış”dır! (azərb.) : “İpəkçi” qəzetinin saytı. — 2010.
  7. Məmmədov A.S. Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı (azərb.) : “İpəkçi” qəzetinin saytı. — 2006.
  8. Məmmədov A.S. Şəki Xan qəbiristanlığı (azərb.) : “Şəkinin səsi” qəzeti. — 2009. — № 3 (436).
  9. Məhəmmədhüseyn xan Müştaq / Salman Mümtazın redaktəsi ilə. — Azərbaycanı tədqiq və təəbbö cəmiyyəti. — Bakı, 1925.

Həmçinin, bax:[redaktə | HTML redaktə]

Mənbə — "https://shaki.info/wiki/index.php?title=Şəki_Xan_qəbiristanlığındakı_epiqrafik_abidələr&oldid=67710"