"Kərim ağa Şəkixanov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
(28 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
− | [[Kateqoriya: | + | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Şəkixanov Kərim ağa]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]][[Kateqoriya:Şəkinin tarixi haqqında məlumat verən müəlliflər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəki xan qəbiristanlığında dəfn olunanlar]] |
{{Yazıçı | {{Yazıçı | ||
|Adı = Kərim ağa Şəkixanov | |Adı = Kərim ağa Şəkixanov | ||
Sətir 6: | Sətir 6: | ||
|Şəkil = Kerim_aga.jpg | |Şəkil = Kerim_aga.jpg | ||
|Şəklin ölçüsü = | |Şəklin ölçüsü = | ||
− | |Şəklin izahı = | + | |Şəklin izahı = Kərim ağa Şəkixanovun qəbri üstündəki baş daşı. |
|İlk adı = | |İlk adı = | ||
|Təxəllüsü = Fateh | |Təxəllüsü = Fateh | ||
Sətir 19: | Sətir 19: | ||
|Həyat yoldaşı = | |Həyat yoldaşı = | ||
|Uşağı = | |Uşağı = | ||
− | |Atası = [[Fətəli xan|Fətəli xan]] | + | |Atası = [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xan]] |
|Anası = | |Anası = | ||
|Təhsili = | |Təhsili = | ||
Sətir 36: | Sətir 36: | ||
|Commons = | |Commons = | ||
}} | }} | ||
− | '''Kərim ağa Şəkixanov''' | + | '''Kərim ağa Şəkixanov''' (1788–1858) — Şəki xan nəslinin davamçılarından biri, Şəki xanlığının tarixinə dair əsərin müəllifi; həmçinin, “Fateh” təxəllüsü ilə şeirlər də yazıb. |
− | == | + | == Haqında məlumatlar == |
+ | 1788-ci ildə anadan olub. | ||
− | + | Fars və ərəbcə yaxşı savad alıb{{Sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|s=12}}. | |
+ | Atası [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xan]] öz qardaşı (Kərim ağanın əmisi) [[Məhəmmədhəsən xan]] tərəfindən kor edilsə də 1805-ci ildə 1 aya yaxın Şəki xanı olmuşdur. Elə həmin vaxt – 1 fevral 1805-ci il tarixdə{{sfnaz|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=90}}, oğlu Kərim ağanı girov və təhlükəsizlik məqsədi ilə Şamaxı xanı Mustafa xanın yanına göndərib. Kərim ağa 7 il Şamaxıda, Mustafa xanın yanında saxlanılıb. | ||
− | + | Kərim ağa 1829-cu ildə Şəki xanlığının tarixinə dair kiçik bir tarix əsəri qələmə alıb. Həmin əsər ilk dəfə 1858-ci ildə Sankt-Peterburqda “[[Şəki xanlarının ixtisar üzrə tarixi]]” adı ilə azərbaycan dilində çap edilib. | |
− | |||
+ | “Fateh” ədəbi təxəllüsü ilə şeirlər yazırdı. | ||
− | + | Əl işləri də olub, ağacda oymalar açaraq naqqaşkarlıq edir, ağacdan bıçaqla qaşıq yonurdu. | |
− | == | + | [[Nuxa qəzası|Nuxa qəzasında]] irsi mülkiyyətində olan bir neçə kiçik kəndi vardı. |
+ | |||
+ | 1837-ci ilin payızında rus çarı I Nikolay Tiflisə gələrkən, onu qarşılamağa dəvət edilmiş müsəlman əsilzadələr arasında olub. | ||
+ | |||
+ | Dindar olub, Tiflisdə – I Nikolayla görüşdə, namaz vaxtı, namaz qılmaq üçün məclisi tərk edib. | ||
+ | |||
+ | 1842-ci ildə Mirzə Fətəlinin atalığı Axund Hacı Ələsgərin qızı Tubi xanımı Nuxadan Tiflisə apararaq Mirzə Fətəli ilə evləndirib və onların toyunu edib{{Sfn|ƏA|2020|s=12|quote=...Mirzə Fətəlinin atalığı Axund hacı Ələsgərin vəsiyyətinə əsasən onun ölümündən sonra qızı Tubi xanımı Tiflisə aparıb Mirzə Fətəli ilə evləndirən, onlara toy məclisi düzəldən də Kərim ağa Fateh olmuşdur.}}. | ||
+ | |||
+ | 14 aprel 1853-cü il tarixdə (digər mənbələrdə – maddeyi-tarixlərdə, 1842/1843) Nuxada böyük yanğın baş vermiş, Nuxa bazarı, [[Xan məscidi (Şəki)|Birinci Cümə məscidi]] və həmin ətrafdakı evlər yanğına məruz qalmışdır. Yanğından sonra Kərim ağa Şəkixanov Birinci Cümə məscidini bərpa etdirməyə başlamış, lakin bəzi yerlərini, – minarənin başını, pilləkənlərini və yanğına məruz qalmış digər yerlərini bərpa və təmir etdirməyə onun ömrü çatmamışdır. | ||
+ | |||
+ | ===Vəfatı=== | ||
+ | 10 dekabr 1858-ci il tarixdə – 70 yaşında, vəfat edib. Şəki [[Xan qəbiristanlığı|Xan qəbiristanlığında dəfn edilib]]. | ||
+ | |||
+ | ===Ailəsi=== | ||
+ | Müxtəlif vaxtlarda 3 arvadla evli olub; 10 övladı doğulmuş, lakin 5-i sağlığına vəfat etmişdir. | ||
+ | |||
+ | * Birinci arvadı Mollazadələrdən olub, bu arvaddan 7 uşağı doğulub, 3-ü sağlığında vəfat edib, 4-ü qalıb: Əbdülhəmid ağa, [[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa]], İsmayıl ağa və Cəfər ağa. | ||
+ | * İkinci arvadı əmisi qızı dul [[Tuti ağa]] olub, bu arvaddan uşağı olmayıb, boşanıb. | ||
+ | * Üçüncü arvadı öz qarabaşlarından biri olub, bu arvaddan 3 oğlu doğulub, 2-si sağlığında vəfat edib, sonuncu oğlu Məmməd ağa, Kərim ağa vəfat edərkən sağ idi və 1 yaşı vardı. | ||
== İstinadlar == | == İstinadlar == | ||
{{İstinad siyahısı}} | {{İstinad siyahısı}} | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Ədəbiyyat== | ==Ədəbiyyat== | ||
− | + | # {{kitab3 | |
| müəllif = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]] | | müəllif = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]] | ||
| hissə = | | hissə = | ||
Sətir 82: | Sətir 98: | ||
| ref = Tahirzadə Ə.Ş. | | ref = Tahirzadə Ə.Ş. | ||
}} | }} | ||
− | + | # {{məqalə | |
|müəllif = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]] | |müəllif = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]] | ||
|başlıq = Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı | |başlıq = Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı | ||
Sətir 104: | Sətir 120: | ||
|pmid = | |pmid = | ||
}} | }} | ||
+ | # {{ƏA|Kərim Ağa Şəkixanov — Fateh|60}} | ||
+ | |||
+ | == Həmçinin bax == | ||
+ | * [[Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr]]. | ||
+ | * [[Mustafa ağa Şəkixanov]] | ||
+ | |||
+ | {{Şəkixanovlar}} | ||
− | {{ | + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
− | [[ | + | [[az:Kərim ağa Fateh]][[en:Karim agha Shakikhanov]] |
Səhifəsinin 13:57, 13 fevral 2024 tarixinə olan son halı
Kərim ağa Şəkixanov | |
---|---|
Şəkixanov Kərim ağa Fətəli xan oğlu | |
Kərim ağa Şəkixanovun qəbri üstündəki baş daşı. | |
Təxəllüsü | Fateh |
Doğum tarixi | ≈ 1788 |
Doğum yeri | Nuxa, Şəki xanlığı |
Vəfatı | 10 dekabr 1858 (70 yaşında) |
Vəfat yeri | Nuxa, Nuxa qəzası, Kaspi vilayəti, Rusiya İmperiyası |
Dəfn yeri | Xan qəbiristanlığı |
Atası | Fətəli xan |
Vətəndaşlığı | Şəki xanlığı→ Rusiya İmperiyası |
Kərim ağa Şəkixanov (1788–1858) — Şəki xan nəslinin davamçılarından biri, Şəki xanlığının tarixinə dair əsərin müəllifi; həmçinin, “Fateh” təxəllüsü ilə şeirlər də yazıb.
Haqında məlumatlar
1788-ci ildə anadan olub.
Fars və ərəbcə yaxşı savad alıb[1].
Atası Fətəli xan öz qardaşı (Kərim ağanın əmisi) Məhəmmədhəsən xan tərəfindən kor edilsə də 1805-ci ildə 1 aya yaxın Şəki xanı olmuşdur. Elə həmin vaxt – 1 fevral 1805-ci il tarixdə[2], oğlu Kərim ağanı girov və təhlükəsizlik məqsədi ilə Şamaxı xanı Mustafa xanın yanına göndərib. Kərim ağa 7 il Şamaxıda, Mustafa xanın yanında saxlanılıb.
Kərim ağa 1829-cu ildə Şəki xanlığının tarixinə dair kiçik bir tarix əsəri qələmə alıb. Həmin əsər ilk dəfə 1858-ci ildə Sankt-Peterburqda “Şəki xanlarının ixtisar üzrə tarixi” adı ilə azərbaycan dilində çap edilib.
“Fateh” ədəbi təxəllüsü ilə şeirlər yazırdı.
Əl işləri də olub, ağacda oymalar açaraq naqqaşkarlıq edir, ağacdan bıçaqla qaşıq yonurdu.
Nuxa qəzasında irsi mülkiyyətində olan bir neçə kiçik kəndi vardı.
1837-ci ilin payızında rus çarı I Nikolay Tiflisə gələrkən, onu qarşılamağa dəvət edilmiş müsəlman əsilzadələr arasında olub.
Dindar olub, Tiflisdə – I Nikolayla görüşdə, namaz vaxtı, namaz qılmaq üçün məclisi tərk edib.
1842-ci ildə Mirzə Fətəlinin atalığı Axund Hacı Ələsgərin qızı Tubi xanımı Nuxadan Tiflisə apararaq Mirzə Fətəli ilə evləndirib və onların toyunu edib[3].
14 aprel 1853-cü il tarixdə (digər mənbələrdə – maddeyi-tarixlərdə, 1842/1843) Nuxada böyük yanğın baş vermiş, Nuxa bazarı, Birinci Cümə məscidi və həmin ətrafdakı evlər yanğına məruz qalmışdır. Yanğından sonra Kərim ağa Şəkixanov Birinci Cümə məscidini bərpa etdirməyə başlamış, lakin bəzi yerlərini, – minarənin başını, pilləkənlərini və yanğına məruz qalmış digər yerlərini bərpa və təmir etdirməyə onun ömrü çatmamışdır.
Vəfatı
10 dekabr 1858-ci il tarixdə – 70 yaşında, vəfat edib. Şəki Xan qəbiristanlığında dəfn edilib.
Ailəsi
Müxtəlif vaxtlarda 3 arvadla evli olub; 10 övladı doğulmuş, lakin 5-i sağlığına vəfat etmişdir.
- Birinci arvadı Mollazadələrdən olub, bu arvaddan 7 uşağı doğulub, 3-ü sağlığında vəfat edib, 4-ü qalıb: Əbdülhəmid ağa, Mustafa ağa, İsmayıl ağa və Cəfər ağa.
- İkinci arvadı əmisi qızı dul Tuti ağa olub, bu arvaddan uşağı olmayıb, boşanıb.
- Üçüncü arvadı öz qarabaşlarından biri olub, bu arvaddan 3 oğlu doğulub, 2-si sağlığında vəfat edib, sonuncu oğlu Məmməd ağa, Kərim ağa vəfat edərkən sağ idi və 1 yaşı vardı.
İstinadlar
- ↑ Tahirzadə Ə.Ş., 2005, s. 12.
- ↑ Tahirzadə Ə.Ş., 2005, s. 90.
- ↑ ƏA, 2020, s. 12: «...Mirzə Fətəlinin atalığı Axund hacı Ələsgərin vəsiyyətinə əsasən onun ölümündən sonra qızı Tubi xanımı Tiflisə aparıb Mirzə Fətəli ilə evləndirən, onlara toy məclisi düzəldən də Kərim ağa Fateh olmuşdur.».
Ədəbiyyat
- Tahirzadə Ə.Ş. Şəkinin tarixi qaynaqlarda. — Bakı: “Master” nəşriyyatı, 2005.
- Məmmədov A.S. Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı (azərb.) : “İpəkçi” qəzetinin saytı. — 2006.
- Abdullayev Ə. Kərim Ağa Şəkixanov — Fateh // Şəkinin XVIII-XIX əsr şairləri / Kamil Adışirinov. — Bakı: “Afpoliqraf” mətbəəsi, 2020. — Səhifələrin sayı: 160. — Səh.: 60. — 100 nüsx. — ISBN 978-9952-475-35-7.
Həmçinin bax
Şəkixanovlərin nəsil şəcərəsi
Fətəli xan Məhəmmədhüseyn xan oğlu | Xurşid xanım (qubalı) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kərim ağanın arvadı (Mollazədələrdən) | Kərim ağa Şəkixanov | Kərim ağanın arvadı (öz qulluqçusu) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Əbdülhəmid ağa | Mustafa ağa Şəkixanov | İsmayıl ağa | Cəfər ağa | Məmməd ağa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fatma | Hüseyn ağa | Mahiyə Kərim ağa qızı Şəkixanova | Bəhram ağa | Əşrəf aga, Hidayət aga, Əbülfət ağa, Telli və Güllü | Balacaxanım | İsmayıl Alıcanbəyov | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Əli (Fətəli) xan, Hacı xan, Cəmil xan | Cəfər Cəfərov | Zeynəb | Qönçə Qazıyeva | Lütfiyyə Mustafayeva | Veysəl Mustafayev | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dilşad | Elşad (qadın) | Məmləkət | Bəhram | Əşrəf | Hidayət | Rahilə | Əbülfət | Rauf və Fərid | Həmid və Namiq | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- K
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar
- Şəkinin tarixi haqqında məlumat verən müəlliflər
- Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar
- Şəki xan qəbiristanlığında dəfn olunanlar
- 1788-ci ildə doğulanlar
- Qeyri-müəyyən ayda doğulanlar
- 10 dekabrda vəfat edənlər
- Dekabrda vəfat edənlər
- 1858-ci ildə vəfat edənlər
- Şair və yazıçılar
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- “Şəkinin XVIII-XIX əsr şairləri” kitabına istinad olunan məqalələr
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə