"İpək kombinatı (Şəki)" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
| (40 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]] | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]] | ||
| − | [[Fayl:Şəki İpək | + | [[Fayl:Şəki İpək kombinatı2.jpg|300px|thumb|Şəki ipək kombinatının idarə binası.]] |
| − | '''Şəki ipək kombinatı''' — Şəki şəhərində 1931-ci | + | '''Şəki ipək kombinatı''' — Şəki şəhərində 1931-ci ildə fəaliyyətə başlamış və 2018-ci ildən “Azərbaycan Sənaye Korporasiyası” ASC-nin törəmə müəssisəsinin – “Azəripək” MMC-nin, idarəçiliyində olan sənaye müəssisəsi. Kombinatda baramaaçan, boyaq-bəzək, burucu, toxucu, pambıqəyirici, xalçaçılıq istehsal sahələri var<ref name=Q1 group=qeyd/>. |
==Haqqında məlulatlar== | ==Haqqında məlulatlar== | ||
| Sətir 15: | Sətir 15: | ||
1968-ci ildə 754 dəzgahlı yeni toxucu istehsalatı istifadəyə verilib. | 1968-ci ildə 754 dəzgahlı yeni toxucu istehsalatı istifadəyə verilib. | ||
| − | 1975-ci ildə Şəki şəhərindəki ipək fabrikləri kombinatın tabeliyinə verilərək İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyi təsis | + | 1975-ci ildə Şəki şəhərindəki ipək fabrikləri kombinatın tabeliyinə verilərək İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyi təsis olunub və bundan sonra kombinat baş müəssisə, əvvəlki fabriklər isə filial adlanıb. |
| − | + | 1981-ci ildə baş müəssisədə yeni boyaq-bəzək istehsalatı istifadəyə verilib. | |
1985-ci ildə V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin partiya komitəsi Azərbaycan {{KP}} Şəki şəhər partiya komitəsinin tabeliyindən çıxarılaraq birbaşa Azərbaycan {{KP}}-yə tabe edilib. | 1985-ci ildə V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin partiya komitəsi Azərbaycan {{KP}} Şəki şəhər partiya komitəsinin tabeliyindən çıxarılaraq birbaşa Azərbaycan {{KP}}-yə tabe edilib. | ||
| Sətir 23: | Sətir 23: | ||
1986-cı ildə Şəki İstehsal İpək Birliyində 37,2 milyon metr parça istehsal edilib və SSRİ-də istehsal olunan ipək parçanın 19 %-ni bu müəssisə verib. | 1986-cı ildə Şəki İstehsal İpək Birliyində 37,2 milyon metr parça istehsal edilib və SSRİ-də istehsal olunan ipək parçanın 19 %-ni bu müəssisə verib. | ||
| − | 1990-cı illərin əvvəllərində Şəki İstehsal İpək Birliyində 7 min nəfərə yaxın işçi çalışıb. | + | 1990-cı illərin əvvəllərində Şəki İstehsal İpək Birliyində 7 min nəfərə yaxın, baş müəssisədə – ipək kombinatında, isə 3 min nəfərdən çox işçi çalışıb. |
1990-cı illərin sonunda keçmiş Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi və filiallar ayrı-ayrılıqda özəlləşyməyə çıxarılıb. | 1990-cı illərin sonunda keçmiş Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi və filiallar ayrı-ayrılıqda özəlləşyməyə çıxarılıb. | ||
| Sətir 29: | Sətir 29: | ||
Özəlləşmədən sonra Şəki ipək kombinatı “Şəki-İpək” ASC adı ilə əvvəl Azərbaycan Beynəlxalq Bankının, sonra isə “Azəripək” MMC adı ilə “Azərbaycan Sənaye Korporasiyası” ASC-nin tabeliyinə keçib. | Özəlləşmədən sonra Şəki ipək kombinatı “Şəki-İpək” ASC adı ilə əvvəl Azərbaycan Beynəlxalq Bankının, sonra isə “Azəripək” MMC adı ilə “Azərbaycan Sənaye Korporasiyası” ASC-nin tabeliyinə keçib. | ||
| − | 2020-ci ildə kombinatda | + | 2020-ci ildə kombinatda əsasən xam ipək istehsal edilib və bütün işçilərin sayı 200 nəfərdən çox olmayıb. |
===Rəsmi adları=== | ===Rəsmi adları=== | ||
| Sətir 36: | Sətir 36: | ||
# V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyinin baş müəssisəsi (1975 – 1985); | # V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyinin baş müəssisəsi (1975 – 1985); | ||
# V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi (1985 – 1991); | # V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi (1985 – 1991); | ||
| − | # Şəki “İpək” | + | # Şəki “İpək” şirkətinin baş müəssisəsi (1991 – 1999); |
# “Şəki-İpək” ASC (1999 – 2018); | # “Şəki-İpək” ASC (1999 – 2018); | ||
# “Azəripək” MMC (2018-ci ildən). | # “Azəripək” MMC (2018-ci ildən). | ||
===Rəhbərlik=== | ===Rəhbərlik=== | ||
| − | + | 1931-ci ildə kombinatın ilk direktoru Labarkao olub. 1933-cü ildə Labarkao kombinatda işləyirdi, lakin direktor F.Məhəmmədov idi. 1937-ci ilin əvvəllərində isə direktor [[Ələşrəf İsmayılov]] olub, lakin o, həmin ilin ortalarında həbs edilib. 1950-ci illərdə əvvəl Əjdərov, 1955 – 1957-ci illərdə [[Mustafa Qədimov]], 1957 – 1960-cı illərdə Mehdi Hacıyev, 1960 – 1981-ci illərdə [[Tacəddin Əfəndiyev]], 1981 – 1984-cü illərdə [[Yusif Abdurrahmanov]], 1984 – 1989-cu illərdə [[İbrahim Mustafayev]] müəssisəyə rəhbərlik ediblər. 1990 – 1999-cu illər arasında, müxtəlif vaxtlarda [[Çingiz Əfəndiyev]], [[Xalid Əliyev]], [[İsmayıl Nəbiyev]] baş direktor vəzifəsini tutub. Özəlləşmə illərində — 1999 – 2003-cü illərdə, idarə heyəti sədri vəzifəsini əvvəl [[Teymurxan Şamilov]], sonra [[Əlövsət Bəkirov]], daha sonra [[Sabiq İmanov]] icra edib. Özəlləşmədən sonra [[Elman Qarayev]] (2003), Marat Əkbərov (2003 – 2011), Azad Şıxəliyev (2011–2015), Nizami Qəribov (2014–2018) “Şəki-İpək” ASC İdarə Heyətinin sədri olublar. 2018 – 2020-ci illərdə Nizami Qəribov, 2020 – 2022-ci illərdə isə [[Zaur Yaqubov]] “Azəripək” MMC-nin direktoru olaraq kombinata rəhbərlik edib. 2022-ci ilin may ayından [[Səməd Nəbiyev]] “Azəripək” MMC-nin direktor əvəzi kimi kombinata rəhbərlik edir. | |
== Qeydlər == | == Qeydlər == | ||
| Sətir 51: | Sətir 51: | ||
==Ədəbiyyat== | ==Ədəbiyyat== | ||
| − | |||
# {{məqalə | # {{məqalə | ||
| − | | müəllif = Kərimov Ə. | + | | müəllif = [[Ələşrəf Kərimov|Kərimov Ə.]] |
| başlıq = İpək kombinatı necə yarandı (xatirələrim) | | başlıq = İpək kombinatı necə yarandı (xatirələrim) | ||
| orijinal = | | orijinal = | ||
| Sətir 60: | Sətir 59: | ||
| cavabdeh = [[Məhyəddin Abbasov|Abbasov M.]] | | cavabdeh = [[Məhyəddin Abbasov|Abbasov M.]] | ||
| nəşrin müəllifi = | | nəşrin müəllifi = | ||
| − | | nəşr = [[Nuxa fəhləsi (qəzet)| | + | | nəşr = [[Nuxa fəhləsi (qəzet)|Nuxa fəhləsi]] |
| tip = qəzet | | tip = qəzet | ||
| yer = [[Şəki]] | | yer = [[Şəki]] | ||
| Sətir 79: | Sətir 78: | ||
| archivedate = | | archivedate = | ||
}} | }} | ||
| + | # {{ASE|10|501|Şəki İpək İstehsal Birliyi}} | ||
| + | |||
{{Yaxşı məqalə}} | {{Yaxşı məqalə}} | ||
15:36, 26 may 2022 versiyası
Şəki ipək kombinatı — Şəki şəhərində 1931-ci ildə fəaliyyətə başlamış və 2018-ci ildən “Azərbaycan Sənaye Korporasiyası” ASC-nin törəmə müəssisəsinin – “Azəripək” MMC-nin, idarəçiliyində olan sənaye müəssisəsi. Kombinatda baramaaçan, boyaq-bəzək, burucu, toxucu, pambıqəyirici, xalçaçılıq istehsal sahələri var[qeyd 1].
Haqqında məlulatlar
Tarixi
Kombinatın tikintisinə 1926-cı ildən başlanılıb. Tikinti üçün 1854-cü ildə Nuxada fəaliyyətə başlamış fransız ipək kompaniyasının yeri – “kompaniya” adlanan ərazi[qeyd 2] seçilib. Tikinti vaxtı işçi çatışmazlığı olduğu üçün tikintiyə başçılıq edən mühəndis Kibizov Şimali Qafqaza ezam olunub və oradan kombinatın tikintisinə 360 nəfər yeni işçi gətirib.
Kombinat 5 noyabr 1931-ci il tarixdə – Böyük Oktyabr sosialist inqilabının 14-cü ildönümü ərəfəsində təntənəli şəkildə fəaliyyətə başlayıb. İstifadəyə verilərkən əyirici sexində 162 dəzgah olub. Bir il sonra işə düşmüş toxucu sexində isə 126 dəzgah olub və həmin sex gündə 6 min 400 metr parça toxumaq gücünə malik idi.
1933-cü ildən kombinatın çoxtirajlı “İpəkçi” qəzeti nəşrə başlayıb.
1954-cü ildə boyaq-bəzək istehsalatı,
1968-ci ildə 754 dəzgahlı yeni toxucu istehsalatı istifadəyə verilib.
1975-ci ildə Şəki şəhərindəki ipək fabrikləri kombinatın tabeliyinə verilərək İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyi təsis olunub və bundan sonra kombinat baş müəssisə, əvvəlki fabriklər isə filial adlanıb.
1981-ci ildə baş müəssisədə yeni boyaq-bəzək istehsalatı istifadəyə verilib.
1985-ci ildə V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin partiya komitəsi Azərbaycan KP Şəki şəhər partiya komitəsinin tabeliyindən çıxarılaraq birbaşa Azərbaycan KP-yə tabe edilib.
1986-cı ildə Şəki İstehsal İpək Birliyində 37,2 milyon metr parça istehsal edilib və SSRİ-də istehsal olunan ipək parçanın 19 %-ni bu müəssisə verib.
1990-cı illərin əvvəllərində Şəki İstehsal İpək Birliyində 7 min nəfərə yaxın, baş müəssisədə – ipək kombinatında, isə 3 min nəfərdən çox işçi çalışıb.
1990-cı illərin sonunda keçmiş Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi və filiallar ayrı-ayrılıqda özəlləşyməyə çıxarılıb.
Özəlləşmədən sonra Şəki ipək kombinatı “Şəki-İpək” ASC adı ilə əvvəl Azərbaycan Beynəlxalq Bankının, sonra isə “Azəripək” MMC adı ilə “Azərbaycan Sənaye Korporasiyası” ASC-nin tabeliyinə keçib.
2020-ci ildə kombinatda əsasən xam ipək istehsal edilib və bütün işçilərin sayı 200 nəfərdən çox olmayıb.
Rəsmi adları
- Nuxa Lenin adına İpək Kombinatı, yaxud, V.İ.Lenin adına Nuxa İpək Kombinatı (1931 – 1968);
- V.İ.Lenin adına Şəki İpək Kombinatı (1968 – 1975);
- V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsalat Birliyinin baş müəssisəsi (1975 – 1985);
- V.İ.Lenin adına Şəki İstehsal İpək Birliyinin baş müəssisəsi (1985 – 1991);
- Şəki “İpək” şirkətinin baş müəssisəsi (1991 – 1999);
- “Şəki-İpək” ASC (1999 – 2018);
- “Azəripək” MMC (2018-ci ildən).
Rəhbərlik
1931-ci ildə kombinatın ilk direktoru Labarkao olub. 1933-cü ildə Labarkao kombinatda işləyirdi, lakin direktor F.Məhəmmədov idi. 1937-ci ilin əvvəllərində isə direktor Ələşrəf İsmayılov olub, lakin o, həmin ilin ortalarında həbs edilib. 1950-ci illərdə əvvəl Əjdərov, 1955 – 1957-ci illərdə Mustafa Qədimov, 1957 – 1960-cı illərdə Mehdi Hacıyev, 1960 – 1981-ci illərdə Tacəddin Əfəndiyev, 1981 – 1984-cü illərdə Yusif Abdurrahmanov, 1984 – 1989-cu illərdə İbrahim Mustafayev müəssisəyə rəhbərlik ediblər. 1990 – 1999-cu illər arasında, müxtəlif vaxtlarda Çingiz Əfəndiyev, Xalid Əliyev, İsmayıl Nəbiyev baş direktor vəzifəsini tutub. Özəlləşmə illərində — 1999 – 2003-cü illərdə, idarə heyəti sədri vəzifəsini əvvəl Teymurxan Şamilov, sonra Əlövsət Bəkirov, daha sonra Sabiq İmanov icra edib. Özəlləşmədən sonra Elman Qarayev (2003), Marat Əkbərov (2003 – 2011), Azad Şıxəliyev (2011–2015), Nizami Qəribov (2014–2018) “Şəki-İpək” ASC İdarə Heyətinin sədri olublar. 2018 – 2020-ci illərdə Nizami Qəribov, 2020 – 2022-ci illərdə isə Zaur Yaqubov “Azəripək” MMC-nin direktoru olaraq kombinata rəhbərlik edib. 2022-ci ilin may ayından Səməd Nəbiyev “Azəripək” MMC-nin direktor əvəzi kimi kombinata rəhbərlik edir.
Qeydlər
Ədəbiyyat
- Kərimov Ə. İpək kombinatı necə yarandı (xatirələrim) (azərb.) // Nuxa fəhləsi : qəzet / Abbasov M.. — Şəki: Nuxa mətbəəsi, 1957. —6 sentyabr c. — № 104 (5560). — Səh. 2.
- Şəki İpək İstehsal Birliyi // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1987. — X cild. — Səhifələrin sayı: 610. — Səh.: 501. — 80.000 nüsx.