"Əbdüləzəl Dəmirçizadə" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
(→Vəfatı) |
|||
(8 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
Sətir 5: | Sətir 5: | ||
|Tam adı = Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu | |Tam adı = Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu | ||
|Şəkil = Əbdüləzəl_Dəmirçizadə.jpg | |Şəkil = Əbdüləzəl_Dəmirçizadə.jpg | ||
− | |Şəklin ölçüsü = | + | |Şəklin ölçüsü = 140 |
|Şəklin izahı = Əbdüləzəl Dəmirçizadə. | |Şəklin izahı = Əbdüləzəl Dəmirçizadə. | ||
|Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1909|7|8}} | |Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1909|7|8}} | ||
Sətir 24: | Sətir 24: | ||
|İş yeri = V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, Azərbaycan dilçiliyi kafedrası (müdir) | |İş yeri = V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, Azərbaycan dilçiliyi kafedrası (müdir) | ||
|Alma-mater = <!--Qədim təhsil ocaqları--> | |Alma-mater = <!--Qədim təhsil ocaqları--> | ||
− | |Təhsili = Nuxa Müəllimlər Seminariyası (2-ci kursdan, 1925–1927) | + | |Təhsili = {{*}}Nuxa Müəllimlər Seminariyası (2-ci kursdan, 1925–1927) |
− | + | {{*}}S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, pedaqoji fakültə (1929–1932) | |
− | S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, pedaqoji fakültə (1929–1932) | + | {{*}}V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, aspirantura (1933–1937) |
− | |||
− | V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, aspirantura (1933–1937) | ||
|Elmi rəhbəri = | |Elmi rəhbəri = | ||
|Tanınmış yetirmələri = | |Tanınmış yetirmələri = | ||
Sətir 42: | Sətir 40: | ||
== Haqqında məlumatlar == | == Haqqında məlumatlar == | ||
− | 8 iyul 1909-cu il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub. | + | 8 iyul 1909-cu il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. |
=== Təhsili === | === Təhsili === | ||
Sətir 56: | Sətir 54: | ||
=== Əmək fəaliyyəti === | === Əmək fəaliyyəti === | ||
− | 1925 – 1927-ci illərdə Nuxa şəhər 2 saylı məktəbində müəllim işləyib. | + | 1925 – 1927-ci illərdə Nuxa şəhər 2 saylı orta məktəbində müəllim işləyib. |
− | 1940 – 1943-cü illərdə S.M. | + | 1940 – 1943-cü illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində, |
1943 – 1979-cu illərdə isə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri olub. | 1943 – 1979-cu illərdə isə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri olub. | ||
Sətir 98: | Sətir 96: | ||
=== Vəfatı=== | === Vəfatı=== | ||
− | 10 aprel 1979-cu il tarixdə – 69 yaşında, Bakıda vəfat edib. | + | 10 aprel 1979-cu il tarixdə – 69 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub. |
=== Xatirəsi === | === Xatirəsi === | ||
Sətir 105: | Sətir 103: | ||
Bakıda vaxtilə yaşadığı evin divarına memorial lövhə vurulub. | Bakıda vaxtilə yaşadığı evin divarına memorial lövhə vurulub. | ||
<gallery mode=packed heights=190px style="text-align:center"> | <gallery mode=packed heights=190px style="text-align:center"> | ||
− | Fayl:Могила Абдулазала Демирчизаде в Баку.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin qəbri, İkinci Fəxri | + | Fayl:Могила Абдулазала Демирчизаде в Баку.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin qəbri, İkinci Fəxri xiyaban, Bakı. |
Fayl:Building on Nigar Rafibeyli Street 39.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin Bakıda vaxtilə yaşadığı ev. | Fayl:Building on Nigar Rafibeyli Street 39.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin Bakıda vaxtilə yaşadığı ev. | ||
Fayl:Мемориальная доска Абдулазала Демирчизаде в Баку.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin Bakıda vaxtilə yaşadığı evin divarına vurulmuş ona aid memorial lövhə. | Fayl:Мемориальная доска Абдулазала Демирчизаде в Баку.jpg|Əbdüləzəl Dəmirçizadənin Bakıda vaxtilə yaşadığı evin divarına vurulmuş ona aid memorial lövhə. | ||
Sətir 112: | Sətir 110: | ||
==Ədəbiyyat== | ==Ədəbiyyat== | ||
# {{ASE|3|406|Dəmirçizadə Əbdüləzəl}} | # {{ASE|3|406|Dəmirçizadə Əbdüləzəl}} | ||
− | # {{ŞAZ|1|103 | + | # {{ŞAZ|1|103-106}} |
− | # {{OTÖ|182 | + | # {{OTÖ|182-185|Ana dili başqa dillərin açarıdır, azərbaycan dilinin qüdrətli alimi}} |
− | # {{AME|6|557|Dəmirçizadə Əbdüləzəl | + | # {{AME|6|557|Dəmirçizadə Əbdüləzəl}} |
# {{cite web | last =|url=http://science.gov.az/forms/skanchavshiesya-chlenyikorrespondentyi/3351 |title=Vəfat etmiş müxbir üzvlər/Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu |author= |date= |website=http://science.gov.az/ |publisher= Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyas|language=az |accessdate= |archiveurl = https://web.archive.org/web/20210117151229/http://science.gov.az/forms/skanchavshiesya-chlenyikorrespondentyi/3351|archivedate =18 Sep 2018 - 17 Jan 2021 |ref = harv}} | # {{cite web | last =|url=http://science.gov.az/forms/skanchavshiesya-chlenyikorrespondentyi/3351 |title=Vəfat etmiş müxbir üzvlər/Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu |author= |date= |website=http://science.gov.az/ |publisher= Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyas|language=az |accessdate= |archiveurl = https://web.archive.org/web/20210117151229/http://science.gov.az/forms/skanchavshiesya-chlenyikorrespondentyi/3351|archivedate =18 Sep 2018 - 17 Jan 2021 |ref = harv}} | ||
− | {{ | + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
[[az:Əbdüləzəl Dəmirçizadə]][[ru:Демирчизаде, Абдулазал Мамед оглы]] | [[az:Əbdüləzəl Dəmirçizadə]][[ru:Демирчизаде, Абдулазал Мамед оглы]] |
21:41, 9 aprel 2023 versiyası
Əbdüləzəl Dəmirçizadə | |
---|---|
Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu | |
Əbdüləzəl Dəmirçizadə. | |
Doğum tarixi | 8 iyul 1909 |
Doğum yeri | Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası |
Vəfat tarixi | 10 aprel 1979 (69 yaşında) |
İş yeri | V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, Azərbaycan dilçiliyi kafedrası (müdir) |
Elmi dərəcəsi | filologiya elmləri doktoru |
Elmi adı | professor |
Təhsili |
• Nuxa Müəllimlər Seminariyası (2-ci kursdan, 1925–1927) • S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, pedaqoji fakültə (1929–1932) • V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, aspirantura (1933–1937) |
Evladı | Rövzət Dəmirçizadə |
Üzvlüyü | Azərbaycan SSR EA-nın müxbir üzvü |
Mükafatları |
|
Əbdüləzəl Dəmirçizadə (1909–1979) — filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi, Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı, Azərbaycan SSR EA-nın müxbir üzvü, V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri. Azərbaycan dilçiliyində azərbaycan dilinin tarixi sahəsinin banisi, ayrı-ayrı yazılı abidələrin və yazıçıların əsərlərinin tədqiqatçısı olub. Elmi kadrların hazırlanmasında xidmətləri var. Gəncliyində bədii yaradıcılığa həvəs göstərmiş, şeir, hekayə və oçerklər yazmışdır.
Haqqında məlumatlar
8 iyul 1909-cu il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.
Təhsili
1917 – 1922-ci illərdə Nuxadakı “Həqiqətül-maarif” adlanan yeni tipli məktəbdə,
1923 – 1924-cü illərdə Nuxa nümunə-zəhmət məktəbində,
1925 – 1927-ci illərdə Nuxa Müəllimlər Seminariyasında (2-ci kursdan),
1929 – 1932-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqoji fakültəsində,
1933 – 1937-ci illərdə isə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun aspiranturasında təhsil alıb.
Əmək fəaliyyəti
1925 – 1927-ci illərdə Nuxa şəhər 2 saylı orta məktəbində müəllim işləyib.
1940 – 1943-cü illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində,
1943 – 1979-cu illərdə isə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının müdiri olub.
İkinci iş yerləri
1951 – 1960-cı illərdə Azərbaycan SSR EA Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutunda azərbaycan dilinin tarixi şöbəsinin müdiri olub.
Ədəbi-publisistik fəaliyyəti
1925-ci ildə ilk məqaləsi “Yeni Məktəb” məcmuəsində dərc olunub.
1927-ci ildən “Şəki fəhləsi” qəzetinin müxbirlər dərnəyinə rəhbərlik edib.
1929-cu ildən “Dan ulduzu”, “Gənc bolşevik”, “Hücum”, “Şərq qadını” jurnallarında bədii əsərləri çap olunub.
Elmi fəaliyyəti
1936-cı ildə “Türk dili” adlı ilk elmi kitabı,
1938-ci ildə “Azərbaycan ədəbi dili tarixinin xülasələri” adlı ikinci elmi kitabı çap olunub.
1940-cı ildə filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsini alıb.
1944-cü ildə “Azərbaycan dilinin tarixi (qədim dövr)” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib.
1945-ci ildə professor elmi adını alıb.
1955-ci ildə Azərbaycan SSR EA-nın müxbir üzvü seçilib.
1956 – 1976-cı illərdə Azərbaycan SSR EA Rəyasət Heyəti yanında Terminologiya Komitəsinin sədr müavini olub.
20-dən çox kitabın, 200-dən artıq elmi və elmi-metodik məqalənin müəllifidir.
50-dən çox elmlər namizədi və elmlər doktorunun elmi rəhbəri olub.
Təltif və mükafatları
- “Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi” fəxri adı (1973);
- Azərbaycan SSR dövlət mükafatı (1974);
- “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni;
- medallar.
Vəfatı
10 aprel 1979-cu il tarixdə – 69 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Xatirəsi
Bakıda bir küçəyə adı verilib.
Bakıda vaxtilə yaşadığı evin divarına memorial lövhə vurulub.
Ədəbiyyat
- Dəmirçizadə Əbdüləzəl // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1979. — III cild. — Səhifələrin sayı: 628. — Səh.: 406. — 80.000 nüsx.
- Məmmədov Ə., Xalıqov F. Dəmirçizadə Əbdüləzəl // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 582. — Səh.: 103-106. — 1.000 nüsx.
- Mete Ə. Ana dili başqa dillərin açarıdır, azərbaycan dilinin qüdrətli alimi // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı: 608. — Səh.: 182-185. — 500 nüsx.
- Dəmirçizadə Əbdüləzəl // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya : [25 cilddə] (tiraj: 25 000; 608 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2015. —VI c. — Səh. 557. — ISBN 978-9952-441-11-6.
- "Vəfat etmiş müxbir üzvlər/Dəmirçizadə Əbdüləzəl Məmməd oğlu". http://science.gov.az/ (azərb.). Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyas. 18 Sep 2018 – 17 Jan 2021 tarixində arxivləşdirilib.
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- Ə
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış alimlər
- Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər
- Şəkidən çıxmış jurnalistlər
- Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar
- Şəkidən çıxmış pedaqoqlar
- 1909-cu ildə doğulanlar
- 8 iyulda doğulanlar
- İyulda doğulanlar
- 10 apreldə vəfat edənlər
- Apreldə vəfat edənlər
- 1979-cu ildə vəfat edənlər
- Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimləri
- Azərbaycan SSR dövlət mükafatı laureatları
- "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ) laureatları
- Alimlər
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- ASE-yə istinad olunan məqalələr
- “Şəki: Alim və ziyalılar” kitabına istinad olunan məqalələr
- “O torpağın övladları” kitabına istinad olunan məqalələr
- AME məqaləsinə istinad olunan məqalələr
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə