"Fuad Əbdürrəhmanov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
(19 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]] | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]] | ||
{{Rəssam | {{Rəssam | ||
− | | | + | |Adı = Fuad Əbdürrəhmanov |
− | | | + | |Orijinal adı = Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu |
− | |Şəkil | + | |Şəkil = Fuad Əbdürəhmanov.png |
− | | | + | |Şəklin ölçüsü = |
− | | | + | |Şəklin izahı = Fuad Əbdürrəhmanov. |
− | | | + | |İlk adı = |
− | + | |Doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}} | |
− | |Doğum tarixi | + | |Doğum yeri = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} |
− | |Doğum yeri | + | |Vəfat tarixi = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}} |
− | | | + | |Vəfat yeri = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}} |
− | |Vəfat yeri | + | |Vəfat səbəbi = |
− | |Mükafatları | + | |Dəfn yeri = |
− | + | |Milliyyəti = | |
− | | | + | |Vətəndaşlığı = |
− | | | + | |Fəaliyyəti = |
− | |Commons | + | |Təhsili = {{*}}Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumu (1929–1932) |
+ | |||
+ | {{*}}İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutu (1935–1939) | ||
+ | |Janrı = | ||
+ | |Stili = | ||
+ | |Tanınmış işləri = | ||
+ | |Hamiləri = | ||
+ | |Tələbəsi = | ||
+ | |Təsirlənib = | ||
+ | |Təsir edib = | ||
+ | |Mükafatları = {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1943}}{{Azərbaycan SSR xalq rəssamı|1956}}{{Stalin mükafatı|1947}}{{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}} | ||
+ | |Sayt = | ||
+ | |İmzası = | ||
+ | |Commons = Faud Abdurakhmanov | ||
}} | }} | ||
− | '''Fuad Əbdürrəhmanov''' (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü. | + | '''Fuad Əbdürrəhmanov''' (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, Azərbaycan sovet heykəltəraşlığının banilərindən biri, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü. |
== Haqqında məlumatlar == | == Haqqında məlumatlar == | ||
− | + | 11 may 1915-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub. | |
− | 11 may 1915-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub. | ||
− | 1929-cu ildə | + | 1929-cu ildə ailəvi olaraq əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüblər. |
=== Təhsili === | === Təhsili === | ||
Sətir 59: | Sətir 71: | ||
Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin) | Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin) | ||
Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl) | Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl) | ||
− | |||
Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946 | Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946 | ||
Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960 | Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960 | ||
Sətir 67: | Sətir 78: | ||
===Təltif və mükafatları=== | ===Təltif və mükafatları=== | ||
* “[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943); | * “[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943); | ||
− | * “[[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]]” fəxri adı ( | + | * “[[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]]” fəxri adı (1956); |
* II dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə; | * II dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə; | ||
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (09.06.1949); | * [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (09.06.1949); | ||
− | * III dərəcəli [[Stalin mükafatı]] ( | + | * III dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1951) — gips «Çoban» heykəlinə görə; |
* SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966); | * SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966); | ||
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1960); | * [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1960); | ||
Sətir 76: | Sətir 87: | ||
===Vəfatı=== | ===Vəfatı=== | ||
− | 15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri | + | 15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub. |
+ | |||
+ | ===Xatirəsi=== | ||
+ | 25 may 2022-ci il tarixdə Nizami Kino Mərkəzində (Bakı) onun haqqında “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib. | ||
==Ədəbiyyat== | ==Ədəbiyyat== | ||
− | # {{ | + | # {{ASE|4|128-129|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}} |
# {{ŞAZ|1|111-112}} | # {{ŞAZ|1|111-112}} | ||
− | # {{ | + | # {{AME|8|179-180|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}} |
− | | | + | # {{Sayta istinad|url=https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |author = |authorlink= |title=Nizami Kino Mərkəzində “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220526143515/https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |archivedate=26 May 2022 |lang= az|showlang=|responsible= |website=AZƏRTAC |websiteurl=https://azertag.az/ |type= |date= 25.05.2022|accessdate= 26.05.2022|quote= |quoteup= |description= |ref= }} |
− | | | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | # {{ | ||
− | |||
− | | url= | ||
− | | | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | | title= | ||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | | | ||
− | | | ||
− | | | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Həmçinin, bax:== | ==Həmçinin, bax:== | ||
Sətir 117: | Sətir 105: | ||
<youtube width="200" height="150">cC3ScF8zb2k</youtube> | <youtube width="200" height="150">cC3ScF8zb2k</youtube> | ||
− | {{ | + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
+ | |||
+ | [[az:Fuad Əbdürəhmanov]][[be-x-old:Фуад Абдурахманаў]][[be:Фуад Абдурахманаў]][[cs:Fuad Abdurahmanov]][[de:Fuad Abdurachmanow]][[en:Fuad Abdurahmanov]][[eo:Fuad Abdurahmanov]][[es:Fuad Abdurajmánov]][[et:Fuad Əbdürəhmanov]][[fr:Fuad Abdurahmanov]][[gl:Fuad Abdurahmanov]][[hy:Ֆուադ Աբդուռահմանով]][[ka:ფუად აბდურაჰმანოვი]][[kk:Фуад Гасан оглы Абдурахманов]][[pl:Fuad Abdurahmanov]][[pt:Fuad Abdurahmanov]][[ru:Абдурахманов, Фуад Гасан оглы]][[tg:Фуод Абдураҳмонов]][[tr:Fuad Abdurrahmanov]][[tt:Фуат Габдерахманов]][[uk:Абдурахманов Фуад Гасан-огли]] |
Səhifəsinin 13:00, 11 may 2024 tarixinə olan son halı
Fuad Əbdürrəhmanov | |
---|---|
Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu | |
Fuad Əbdürrəhmanov. | |
Doğum tarixi | 11 may 1915 |
Doğum yeri | Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası |
Vəfat tarixi | 15 iyun 1971 (56 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Təhsili |
• Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumu (1929–1932) • İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutu (1935–1939) |
Mükafatları |
|
Commonsda da Fuad Əbdürrəhmanov ilə əlaqəli mediafayllar var |
Fuad Əbdürrəhmanov (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, Azərbaycan sovet heykəltəraşlığının banilərindən biri, ikiqat Stalin mükafatı laureatı, Azərbaycan SSR xalq rəssamı, SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.
Haqqında məlumatlar
11 may 1915-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.
1929-cu ildə ailəvi olaraq əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüblər.
Təhsili
1929 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda,
1935 – 1940-ci illərdə isə İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsil alıb.
Əmək fəaliyyəti
1942 – 1948 illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs deyib.
Yaradıcılığı
Yaradıcılığa portret janrı ilə başlayıb.
XX əsrin 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin “Oxçu” (1934), “Gənc aşıq” (1939) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini (1939, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaradıb. Sovet İttifaqı qəhrəmanları G.Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q.Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H.Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və Koroğlunun dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçilən barelyeflərini hazırlayıb.
Obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnən Səttar Bəhlulzadə (1947), R.Mustafayev (1947), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, 1949), B.Bağırova (1951), Səməd Vurğun (1957), Kubalı Xesus (1962) və başqa portretlərin müəllifidir.
Yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutub; Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, 1946, 1949; memarlar S.Dadaşov və M.Hüseynov), Bakıda S.Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, 1961, memar M.Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan sovet monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindən hesab olunur.
1950 – 1960-cı illərdə milli xüsusiyyətlərlə zəngin olan “Çoban” (gips, 1950, Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , 1951, Tretyakov qalereyası, Moskva), “Azərbaycanlı qadın” (gips, 1951), “Azadlıq” (tunc, 1957; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), “Azad qadın” (tunc, qranit, 1960, memar M.Hüseynov) və s. əsərlərini yaradıb.
Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X.Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, 1954, MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, 1963), S.Ayninin (tunc, 1964) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, 1964, memar M.Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalına layiq görülüb), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı 1975 ildə olmuşdur; memar H.Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova bütün dünyada şöhrət qazandırıb. Ömrünün son illərində Sovet İttifaqı qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin monumental abidəsini (tunc, qranit, 1973 ildə Bakıda açılışı olmuşdur; memar M.Hüseynov) yaratmışdır.
Əsərləri
Təltif və mükafatları
- “Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adı (1943);
- “Azərbaycan SSR xalq rəssamı” fəxri adı (1956);
- II dərəcəli Stalin mükafatı (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;
- “Şərəf Nişanı” ordeni (09.06.1949);
- III dərəcəli Stalin mükafatı (1951) — gips «Çoban» heykəlinə görə;
- SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966);
- “Şərəf Nişanı” ordeni (1960);
- medallar.
Vəfatı
15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Xatirəsi
25 may 2022-ci il tarixdə Nizami Kino Mərkəzində (Bakı) onun haqqında “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib.
Ədəbiyyat
- ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1980. — IV cild. — Səhifələrin sayı: 616. — Səh.: 128-129. — 80.000 nüsx.
- Məmmədov Ə., Xalıqov F. Əbdürrəhmanov Fuad // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 582. — Səh.: 111-112. — 1.000 nüsx.
- ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya : [25 cilddə] (tiraj: 10 000; 600 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2018. —VIII c. — Səh. 179-180. — ISBN 978-9952-441-13-0.
- Nizami Kino Mərkəzində “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib : [arx. 26.05.2022] // AZƏRTAC. — 2022. — 25 may. — Müraciət tarixi: 26.05.2022.
Həmçinin, bax:
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- F
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər
- Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar
- Şəkidən çıxmış pedaqoqlar
- 1915-ci ildə doğulanlar
- 11 mayda doğulanlar
- Mayda doğulanlar
- 15 iyunda vəfat edənlər
- İyunda vəfat edənlər
- 1971-ci ildə vəfat edənlər
- Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimləri
- Azərbaycan SSR-in xalq rəssamları
- Stalin mükafatı laureatları
- "Şərəf Nişanı" ordeni laureatları
- "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı ilə təltif edilənlər
- Rəssam və heykəltəraşlar
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- ASE-yə istinad olunan məqalələr
- “Şəki: Alim və ziyalılar” kitabına istinad olunan məqalələr
- AME məqaləsinə istinad olunan məqalələr
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə