Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur!

"Məmmədəmin Şəkinski" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
 
(33 intermediate revisions by 4 users not shown)
Sətir 1: Sətir 1:
−
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış hərbçilər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkinskilər]]
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış hərbçilər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkinskilər]]
 
{{Şəxs
 
{{Şəxs
 
  |Adı              = Məmmədəmin Şəkinski
 
  |Adı              = Məmmədəmin Şəkinski
 
  |Tam adı          = ''Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu''  
 
  |Tam adı          = ''Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu''  
 
  |Piktoqram        = bio <!--“bio” sözünü yazar, kitab, diplomat, filosof, newspaper, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi və s. variantlarından (bütün variantlar burada: [[Şəki Ensiklopediyası:Layihə/Piktoqramlar]]) hər hansı biri ilə əvəz edə bilərsiniz-->
 
  |Piktoqram        = bio <!--“bio” sözünü yazar, kitab, diplomat, filosof, newspaper, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi və s. variantlarından (bütün variantlar burada: [[Şəki Ensiklopediyası:Layihə/Piktoqramlar]]) hər hansı biri ilə əvəz edə bilərsiniz-->
−
  |Şəkil            = Məmmədəmin Şəkinski.jpg
+
  |Şəkil            = Məmmədəmin_Şəkinski.png
 
  |Şəklin ölçüsü    =  
 
  |Şəklin ölçüsü    =  
−
  |Şəklin izahı    = Məmmədəmin Şəkinski
+
  |Şəklin izahı    = Məmmədəmin Şəkinski.
 
  |Digər adı        =  
 
  |Digər adı        =  
 
  |Doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1900|3|15}}
 
  |Doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1900|3|15}}
−
  |Doğum yeri      = Aşqabad, Zakaspiysk vilayəti, {{Rusİmp}}
+
  |Doğum yeri      = Aşqabad, Zakaspiyski vilayəti, {{Rusİmp}}
 
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|9|28|1900|3|15}}
 
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|9|28|1900|3|15}}
 
  |Vəfat yeri      = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}  
 
  |Vəfat yeri      = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}  
−
  |Vəfat səbəbi    = yol-atomobil qəzası
+
  |Vəfat səbəbi    = yol-avtomobil qəzası
 
  |Dəfn yeri        =  
 
  |Dəfn yeri        =  
 
  |Vətəndaşlığı    =  
 
  |Vətəndaşlığı    =  
 
  |Həyat yoldaşı    =  
 
  |Həyat yoldaşı    =  
−
  |Uşağı            = [[Əkrəm Şəkinski]]
+
  |Uşağı            = [[Əkrəm Şəkinski]], Hikmət Şəkinski, Səltənət Şəkinskaya, Gülnarə Şəkinskaya
 
  |Partnyoru        =  
 
  |Partnyoru        =  
−
  |Atası            = Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev (? – 1914)
+
  |Atası            = Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev (1828–1919){{Sfnaz|İmruz Əfəndiyeva|2020|p=}}
−
  |Anası            = Səltənət Hüseyn qızı (? – 1919)
+
  |Anası            = Səltənət Hüseyn qızı (?–1914)
 
  |Milliyəti        =  
 
  |Milliyəti        =  
 
  |Dini            =  
 
  |Dini            =  
Sətir 32: Sətir 32:
 
  |Commons          =  
 
  |Commons          =  
 
}}
 
}}
−
'''Məmmədəmin Şəkinski''' – Azərbaycan sovet dövlət xadimi; sovet milis polkovniki. 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. Azərbaycan sovet milisinin yaradıcılarından biri hesab edilir. Azərbaycan SSR-nin maarif komissarı olmuş [[Məmmədsadıq Əfəndiyev|Məmmədsadıq Əfəndiyevin]] (1902 – 1942) qardaşı, Azərbaycan Respublikası Geologiya və Mineral Ehtiyatlar Komitəsinin sədri olmuş [[Əkrəm Şəkinski|Əkrəm Şəkinskinin]] atası, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsinin rəisi olmuş, polis general-mayoru [[Emin Şəkinski|Emin Şəkinskinin]] babasıdır.
+
'''Məmmədəmin Şəkinski''' (1900–1979) — Azərbaycan sovet dövlət xadimi və milis polkovniki. 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. Azərbaycan sovet milisinin yaradıcılarından biri hesab edilir. Azərbaycan SSR-in maarif komissarı olmuş [[Məmmədsadıq Əfəndiyev|Məmmədsadıq Əfəndiyevin]] (1902–1942) qardaşı, Azərbaycan Respublikası Geologiya və Mineral Ehtiyatlar Komitəsinin sədri olmuş [[Əkrəm Şəkinski|Əkrəm Şəkinskinin]] atası, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsinin rəisi olmuş, polis general-mayoru [[Emin Şəkinski|Emin Şəkinskinin]] (1960–2020) isə babasıdır.
  
 
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
−
15 mart 1900-ci ildə Aşqabadda anadan olub. Atası Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev Şəki bəylərinin nəslindən idi, Aşqabad şəhərində kargüzar – tərcüməçi işləyirdi.  
+
15 mart 1900-ci il tarixdə Aşqabadda anadan olub. Atası Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev Şəki bəylərinin nəslindən idi və o vaxt Aşqabadda kargüzar-tərcüməçi işləyirdi.  
  
 
1909-cu ildə ailəvi olaraq [[Şəki|Nuxa]] şəhərinə qayıdıblar.  
 
1909-cu ildə ailəvi olaraq [[Şəki|Nuxa]] şəhərinə qayıdıblar.  
  
−
1914-cü ildə atası vəfat edib.
+
1914-cü ildə anası Səltənət Hüseyn qızı,
  
−
1919-cu ildə anası vəfat edib.
+
1919-cu ildə isə atası Mirzə Əhməd vəfat edib.
  
 
===Təhsili===
 
===Təhsili===
 
1920-ci ildə Bakıda 2-ci dərəcəli gimnaziyanı bitirib.  
 
1920-ci ildə Bakıda 2-ci dərəcəli gimnaziyanı bitirib.  
  
−
===Əmək fəaliyyəti===
+
===Əmək və hərbçi fəaliyyəti===
−
1918 – 1919-cu illərdə Azərbaycan ordusunda xidmət edib.
+
1920 – 1923-cü illərdə Azərbaycan Qırmızı Ordusunda rəhbər partiya-siyasi sahədə salışmış, əvvəl alay hərbi komissarı, sonra Azərbaycan diviziyasının hərbi komissarının müavini olmuşdur. O cümlədən, 1921-ci ilin fevralında ümumqoşun hərbi məktəbin komissarı kimi pulemyotçu dəstəsində Gürcüstanda sovet hakimiyyəti qurulması zamanı menşevik ordusuna qarşı mübarizədə iştirak edib.  
−
 
 
−
1920 – 1923-cü illərdə Azərbaycan Qırmızı Ordusunda rəhbər partiya-siyasi sahədə salışmış, əvəvl alay hərbi komissarı, sonra Azərbaycan diviziyasının hərbi komissarının müavini olmuşdur. O cümlədən, 1921-ci ilin fevralında ümumqoşun hərbi məktəbin komissarı kimi pulemyotçu dəstəsində Gürcüstanda sovet hakimiyyəti qurulması zamanı menşevik ordusuna qarşı mübarizədə iştirak edib.  
 
  
 
1924-cü ilin əvvəlindən S.M.Kirovun zəmanəti ilə Bakı Sovetinin inzibati şöbəsinə və Bakı milisinə rəhbərlik edib.  
 
1924-cü ilin əvvəlindən S.M.Kirovun zəmanəti ilə Bakı Sovetinin inzibati şöbəsinə və Bakı milisinə rəhbərlik edib.  
  
−
1930-cu ildə Azərbaycan SSR Baş Milis rəisinin müavini vəzifəsində çalışıb.  
+
1930-cu ildə Azərbaycan SSR Baş Milis rəisinin müavini vəzifəsində işləyib.  
  
 
Daha sonra Bakı Sovetində sədr müavini olub.
 
Daha sonra Bakı Sovetində sədr müavini olub.
  
−
1933-cü ildə Yevlax pambıq zavodunun direktoru vəzifəsinə təyin olunub.  
+
1933-cü ildə Yevlax pambıq zavodunun direktoru vəzifəsində çalışıb.  
  
−
1934 – 1935-ci illərdə əvvəlcə Yevlax qəsəbə sovetinin, sonra isə Yevlax rayon icraiyyə komitəsinin sədri olub.  
+
1934 – 1935-ci illərdə, əvvəlcə Yevlax qəsəbə sovetinin, sonra isə Yevlax rayon icraiyyə komitəsinin sədri olub.  
  
−
1936 –1937-ci illərdə əvvəlcə Azərbaycan SSR Kommunal Təsərrüfatı nazirinin müavini, sonra isə Kirovabad Şəhər Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb.
+
1936 – 1937-ci illərdə, əvvəl Azərbaycan SSR Kommunal Təsərrüfatı nazirinin müavini, sonra isə Kirovabad Şəhər Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb.
  
−
1947-ci ildə cəza müddətindən (1939 – 1947) sonra Kolımadan Krasnodar vilayətinə göndərilmiş, orada 1955-ci ilədək vətəndaş kimi müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 23 – 25 iyun|p=15}}.
+
1947-ci ildə cəza müddətindən (1939–1947) sonra Kolımadan Krasnodar vilayətinə göndərilib, orada 1955-ci ilədək vətəndaş kimi müxtəlif vəzifələrdə işləyib{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 23 – 25 iyun|p=15}}.
  
 
1955 – 1957-ci illərdə Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyinin arxivində işləyib.  
 
1955 – 1957-ci illərdə Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyinin arxivində işləyib.  
Sətir 74: Sətir 72:
  
 
===Siyasi fəaliyyəti===
 
===Siyasi fəaliyyəti===
−
1917-ci ildə Tiflisdə Rusiya Sosial Fəhlə (bolşeviklər) Partiyasına daxil olub. Partiyanın Qafqaz Komitəsi və “Hümmət” təşkilatı tərəfindən Qars vilayətinə, Nuxa və Ağdaş qəzalarına göndərilmiş, yerlərdə seçkiqabağı təsis yığıncaqlarında iştirak edib. 1917-ci ildə Ağdaş rayon zəhmətkeşlərinin mitinqində onun təklifi ilə V.İ.Leninə təbrik teleqramı göndərilib.
+
1917-ci ildə Tiflisdə Rusiya Sosial Fəhlə (bolşeviklər) Partiyasına üzv olub. Partiyanın Qafqaz Komitəsi və “Hümmət” təşkilatı tərəfindən Qars vilayətinə, Nuxa və Ağdaş qəzalarına göndərilib, yerlərdə seçkiqabağı təsis yığıncaqlarında iştirak edib. 1917-ci ildə Ağdaş rayon zəhmətkeşlərinin mitinqində onun təklifi ilə V.İ.Leninə təbrik teleqramı göndərilmişdir.
  
 
1918-ci ildə “Hümmət”in Aşqabad komitəsinin katibi və Aşqabad Sovetinin üzvi olarkən fəhlələr arasında,
 
1918-ci ildə “Hümmət”in Aşqabad komitəsinin katibi və Aşqabad Sovetinin üzvi olarkən fəhlələr arasında,
  
−
1919 – 1920-ci illərdə Azərbaycan Cümhuriyyəti ordusunun əsgəri olarkən isə fəhlələr arasında bolşevik təbliğatı aparıb.
+
1919–1920-ci illərdə isə Azərbaycan Cümhuriyyəti ordusunda əsgərlik edərkən fəhlələr arasında bolşevik təbliğatı aparıb.
  
 
1937-ci ildə Azərbaycan K(b)P sıralarında xaric olunub.
 
1937-ci ildə Azərbaycan K(b)P sıralarında xaric olunub.
Sətir 84: Sətir 82:
 
15 noyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan KP MK Bürosunun qərarı ilə partiya üzvlüyünə bərpa edilib.
 
15 noyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan KP MK Bürosunun qərarı ilə partiya üzvlüyünə bərpa edilib.
  
−
===Məhkunluğu və bəraət alması==   
+
===Məhkunluğu və bəraət alması===   
−
1937-ci ilin noyabrında həbs edilmiş, 1939-cu ildə SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığı Xüsusi Müşavirəsinin qərarı ilə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş və Kolıma həbs düşərgəsinə göndərilmişdir.  
+
1937-ci ilin noyabrında həbs edilib; 1939-cu ildə SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığı Xüsusi Müşavirəsinin qərarı ilə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunub  və Kolıma həbs düşərgəsinə göndərilib.  
  
−
1955-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsi müqəssir olmadığına və qanunsuz həbs edildiynə görə ona bəraət verib, 1".
+
27 sentyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsi müqəssir olmadığına və qanunsuz həbs edildiyinə görə ona bəraət verib.
  
−
===Mükafatları==   
+
===Mükafatları===   
−
*Qızıl Xəncər – Azərbaycan SSR sovetlərinin 1-ci qurultayında Azərbaycan Ordusunda savadsızlığın ləğv edilməsində xidmətimə görə (1921)  
+
*Qızıl Xəncər – Azərbaycan SSR sovetlərinin 1-ci qurultayında Azərbaycan Ordusunda savadsızlığın ləğv edilməsində xidmətimə görə (1921).
 
*“Banditizmiə qarşı mübarizədə şücaət göstərdiyinə görə” medalı (1930).
 
*“Banditizmiə qarşı mübarizədə şücaət göstərdiyinə görə” medalı (1930).
 
*SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M.İ.Kalininin fəxri fərmanı və radioqəbuledici mükafatı – Yevlax şəhərində sosializm quruculuğuna görə (1935).
 
*SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M.İ.Kalininin fəxri fərmanı və radioqəbuledici mükafatı – Yevlax şəhərində sosializm quruculuğuna görə (1935).
 
*[[Lenin ordeni]].
 
*[[Lenin ordeni]].
 +
*digər medallar.
  
 
===Vəfatı===
 
===Vəfatı===
−
28 sentyabr 1979-cu il tarixdə, gündüz saat 3:30 radələrində, nahar fasiləsindən işə piyada qayıdarkən Hüsü Hacıyev küçəsində avtomobil vurması nəticəsinə həlak olub{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.  
+
28 sentyabr 1979-cu il tarixdə, Bakıda, nahar fasiləsindən işə piyada qayıdarkən Hüsü Hacıyev küçəsində avtomobil vurması nəticəsinə həlak olub{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.  
  
 
====Xatirəsi====
 
====Xatirəsi====
 
Ölümündən iki gün sonra – sentyabrın 30-da, Azərbaycan {{KP MK}}-nın orqanı olan “Kommunist” qəzetində vəfatı münasibəti ilə nekroloq dərc olunub.  Nekroloqu H.Ə.Əliyev, Q.Ə.Xəlilov, Ə.İ.İbrahimov, Y.P.Puqoçov, H.Z.Seyidov, Ə.H.Kərimov, K.M.Bağırov, F.Ə.Əliyev, F.H.Əhmədov və başqaları imzalamışdır{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.
 
Ölümündən iki gün sonra – sentyabrın 30-da, Azərbaycan {{KP MK}}-nın orqanı olan “Kommunist” qəzetində vəfatı münasibəti ilə nekroloq dərc olunub.  Nekroloqu H.Ə.Əliyev, Q.Ə.Xəlilov, Ə.İ.İbrahimov, Y.P.Puqoçov, H.Z.Seyidov, Ə.H.Kərimov, K.M.Bağırov, F.Ə.Əliyev, F.H.Əhmədov və başqaları imzalamışdır{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.
 +
 +
== İstinadlar ==
 +
{{İstinad siyahısı}}
  
 
==Ədəbiyyat==
 
==Ədəbiyyat==
−
*[http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=vtls000060885 Справочник Бакинской ярмарки 1924 года и путеводитель по Баку с планом ярмарки и г. Баку/Под ред. В.Серова, с. 69].
+
# [http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=vtls000060885 Справочник Бакинской ярмарки 1924 года и путеводитель по Баку с планом ярмарки и г. Баку/Под ред. В.Серова, с. 69].
−
*{{ASE|10|504|Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu}}
+
 
−
*{{ŞAZ|1|522 – 523}}
+
# {{kitab3
−
*{{cite web |url=https://ru.openlist.wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%AD%D0%BC%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_(1900) |title=Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы (1900) |author= |date= |website=https://ru.openlist.wiki/ |publisher=Открытый список |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201116130438/https://ru.openlist.wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%AD%D0%BC%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_%281900%29 |archivedate =16 Nov 2020 }}
+
| müəllif        =
−
*{{cite web |url=https://www.baku.ru/enc-show.php?id=180605&cmm_id=8 |title=Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы |author= |date= |website=https://www.baku.ru/ |publisher= Baku Pages |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201116122456/https://www.baku.ru/enc-show.php?id=180605&cmm_id=8 |archivedate =16 Nov 2020 }}
+
| hissə          = M.Ə.Şəkinski
−
*{{məqalə
+
| hissənin linki  = http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=247760&pno=152
 +
| başlıq          = Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti uğrunda fəal mübarizlər
 +
| orijinal        =
 +
| link            = http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=247760
 +
| vikimənbə      =
 +
| cavabdeh        =
 +
| nəşr            = Azərb. KP MK yanında Partiya Tarixi İn-tu, Sov. İKP MK yanında Marksizm-Leninizm İn-tunun Filialı.
 +
| yer            = Bakı
 +
| nəşriyyat      = Azərnəşr
 +
| il              = 1958
 +
| cild            =
 +
| səhifə          = 296-297
 +
| sütunlar        =
 +
| səhifələr      = 419
 +
| seriya          =
 +
| isbn            =
 +
| doi            =
 +
| tiraj          =
 +
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20230423084355/http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=247760&pno=152
 +
| archivedate    = 23 Apr 2023
 +
| ref            =
 +
}}
 +
# {{ASE|10|504|Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu}}
 +
# {{ŞAZ|1|522-523}}
 +
# {{cite web |url=https://ru.openlist.wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%AD%D0%BC%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_(1900) |title=Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы (1900) |author= |date= |website=https://ru.openlist.wiki/ |publisher=Открытый список |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201116130438/https://ru.openlist.wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%AD%D0%BC%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D0%B4_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_%281900%29 |archivedate =16 Nov 2020 }}
 +
# {{cite web |url=https://www.baku.ru/enc-show.php?id=180605&cmm_id=8 |title=Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы |author= |date= |website=https://www.baku.ru/ |publisher= Baku Pages |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201116122456/https://www.baku.ru/enc-show.php?id=180605&cmm_id=8 |archivedate =16 Nov 2020 }}
 +
# {{məqalə
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | orijinal        =  
 
  | orijinal        =  
 
  | link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
 
  | link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
−
  | dil            =  
+
  | dil            = az
 
  | cavabdeh        =  
 
  | cavabdeh        =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
Sətir 134: Sətir 162:
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
}}
 
}}
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | orijinal        =  
 
  | orijinal        =  
−
  | link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
+
  | link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/ex6.htm
−
  | dil            =  
+
  | dil            = az
 
  | cavabdeh        =  
 
  | cavabdeh        =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
Sətir 161: Sətir 189:
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
}}
 
}}
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | müəllif        = Teyyub Qurban
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 
  | orijinal        =  
 
  | orijinal        =  
−
  | link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
+
  | link            = http://anl.az/down/meqale/express/2011/iyul/189845.htm
−
  | dil            =  
+
  | dil            = az
 
  | cavabdeh        =  
 
  | cavabdeh        =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
Sətir 188: Sətir 216:
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
}}
 
}}
−
{{Yaxşı məqalə}}
+
# {{cite web | last =|url=https://edebiyyatqazeti.az/news/muzakire/5800-atam-haqqinda-xatireler |title=Atam haqqında xatirələr  |author=İmruz Əfəndiyeva |date=2020 |website= https://edebiyyatqazeti.az/|publisher=Ədəbiyyat qazeti  |language=az |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201201164645/https://edebiyyatqazeti.az/news/muzakire/5800-atam-haqqinda-xatireler |archivedate =1 Dec 2020 |ref = harv}}
 +
 
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
 +
 
 
[[az:Məmmədəmin Şəkinski]]
 
[[az:Məmmədəmin Şəkinski]]

Səhifəsinin 20:39, 28 sentyabr 2023 tarixinə olan son halı

Məmmədəmin Şəkinski
Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu
Məmmədəmin Şəkinski
Məmmədəmin Şəkinski.
Anadan olub 15 mart 1900(1900-03-15)
Anadan olduğu yer Aşqabad, Zakaspiyski vilayəti, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfat edib 28 sentyabr 1979 (79 yaşında)
Vəfat etdiyi yer Bakı, Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic (1956–1991).svg Azərbaycan SSR, Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Vəfat səbəbi yol-avtomobil qəzası
Uşaqları Əkrəm Şəkinski, Hikmət Şəkinski, Səltənət Şəkinskaya, Gülnarə Şəkinskaya
Atası Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev (1828–1919)[1]
Anası Səltənət Hüseyn qızı (?–1914)
Mükafatları Lenin ordeni

Məmmədəmin Şəkinski (1900–1979) — Azərbaycan sovet dövlət xadimi və milis polkovniki. 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. Azərbaycan sovet milisinin yaradıcılarından biri hesab edilir. Azərbaycan SSR-in maarif komissarı olmuş Məmmədsadıq Əfəndiyevin (1902–1942) qardaşı, Azərbaycan Respublikası Geologiya və Mineral Ehtiyatlar Komitəsinin sədri olmuş Əkrəm Şəkinskinin atası, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsinin rəisi olmuş, polis general-mayoru Emin Şəkinskinin (1960–2020) isə babasıdır.

Haqqında məlumatlar[redaktə | HTML redaktə]

15 mart 1900-ci il tarixdə Aşqabadda anadan olub. Atası Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev Şəki bəylərinin nəslindən idi və o vaxt Aşqabadda kargüzar-tərcüməçi işləyirdi.

1909-cu ildə ailəvi olaraq Nuxa şəhərinə qayıdıblar.

1914-cü ildə anası Səltənət Hüseyn qızı,

1919-cu ildə isə atası Mirzə Əhməd vəfat edib.

Təhsili[redaktə | HTML redaktə]

1920-ci ildə Bakıda 2-ci dərəcəli gimnaziyanı bitirib.

Əmək və hərbçi fəaliyyəti[redaktə | HTML redaktə]

1920 – 1923-cü illərdə Azərbaycan Qırmızı Ordusunda rəhbər partiya-siyasi sahədə salışmış, əvvəl alay hərbi komissarı, sonra Azərbaycan diviziyasının hərbi komissarının müavini olmuşdur. O cümlədən, 1921-ci ilin fevralında ümumqoşun hərbi məktəbin komissarı kimi pulemyotçu dəstəsində Gürcüstanda sovet hakimiyyəti qurulması zamanı menşevik ordusuna qarşı mübarizədə iştirak edib.

1924-cü ilin əvvəlindən S.M.Kirovun zəmanəti ilə Bakı Sovetinin inzibati şöbəsinə və Bakı milisinə rəhbərlik edib.

1930-cu ildə Azərbaycan SSR Baş Milis rəisinin müavini vəzifəsində işləyib.

Daha sonra Bakı Sovetində sədr müavini olub.

1933-cü ildə Yevlax pambıq zavodunun direktoru vəzifəsində çalışıb.

1934 – 1935-ci illərdə, əvvəlcə Yevlax qəsəbə sovetinin, sonra isə Yevlax rayon icraiyyə komitəsinin sədri olub.

1936 – 1937-ci illərdə, əvvəl Azərbaycan SSR Kommunal Təsərrüfatı nazirinin müavini, sonra isə Kirovabad Şəhər Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb.

1947-ci ildə cəza müddətindən (1939–1947) sonra Kolımadan Krasnodar vilayətinə göndərilib, orada 1955-ci ilədək vətəndaş kimi müxtəlif vəzifələrdə işləyib[2].

1955 – 1957-ci illərdə Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyinin arxivində işləyib.

1960 – 1967-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Arxiv İdarəsinin rəisi olub[3]; fərdi (İttifaq əhəmiyyətli) pensiyaya çıxması ilə əlaqədar 1967-ci il iyun ayının 19-dan vəzifəsindən azad edilib.

1968 – 1975-ci illərdə Azərbaycan SSR Neft Sənayesi Nazirliyi “Azərneft” Birliyinin hərbiləşdirilmiş mühafizə xidmətinin rəis müavini,

1979 – 1979-cu illərdə isə “Azərneft”in hərbiləşdirilmiş mühafizə dəstəsinin rəisi olub[4].

Siyasi fəaliyyəti[redaktə | HTML redaktə]

1917-ci ildə Tiflisdə Rusiya Sosial Fəhlə (bolşeviklər) Partiyasına üzv olub. Partiyanın Qafqaz Komitəsi və “Hümmət” təşkilatı tərəfindən Qars vilayətinə, Nuxa və Ağdaş qəzalarına göndərilib, yerlərdə seçkiqabağı təsis yığıncaqlarında iştirak edib. 1917-ci ildə Ağdaş rayon zəhmətkeşlərinin mitinqində onun təklifi ilə V.İ.Leninə təbrik teleqramı göndərilmişdir.

1918-ci ildə “Hümmət”in Aşqabad komitəsinin katibi və Aşqabad Sovetinin üzvi olarkən fəhlələr arasında,

1919–1920-ci illərdə isə Azərbaycan Cümhuriyyəti ordusunda əsgərlik edərkən fəhlələr arasında bolşevik təbliğatı aparıb.

1937-ci ildə Azərbaycan K(b)P sıralarında xaric olunub.

15 noyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan KP MK Bürosunun qərarı ilə partiya üzvlüyünə bərpa edilib.

Məhkunluğu və bəraət alması[redaktə | HTML redaktə]

1937-ci ilin noyabrında həbs edilib; 1939-cu ildə SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığı Xüsusi Müşavirəsinin qərarı ilə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunub və Kolıma həbs düşərgəsinə göndərilib.

27 sentyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsi müqəssir olmadığına və qanunsuz həbs edildiyinə görə ona bəraət verib.

Mükafatları[redaktə | HTML redaktə]

  • Qızıl Xəncər – Azərbaycan SSR sovetlərinin 1-ci qurultayında Azərbaycan Ordusunda savadsızlığın ləğv edilməsində xidmətimə görə (1921).
  • “Banditizmiə qarşı mübarizədə şücaət göstərdiyinə görə” medalı (1930).
  • SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M.İ.Kalininin fəxri fərmanı və radioqəbuledici mükafatı – Yevlax şəhərində sosializm quruculuğuna görə (1935).
  • Lenin ordeni.
  • digər medallar.

Vəfatı[redaktə | HTML redaktə]

28 sentyabr 1979-cu il tarixdə, Bakıda, nahar fasiləsindən işə piyada qayıdarkən Hüsü Hacıyev küçəsində avtomobil vurması nəticəsinə həlak olub[4].

Xatirəsi[redaktə | HTML redaktə]

Ölümündən iki gün sonra – sentyabrın 30-da, Azərbaycan KP MK-nın orqanı olan “Kommunist” qəzetində vəfatı münasibəti ilə nekroloq dərc olunub. Nekroloqu H.Ə.Əliyev, Q.Ə.Xəlilov, Ə.İ.İbrahimov, Y.P.Puqoçov, H.Z.Seyidov, Ə.H.Kərimov, K.M.Bağırov, F.Ə.Əliyev, F.H.Əhmədov və başqaları imzalamışdır[4].

İstinadlar[redaktə | HTML redaktə]

  1. ↑ İmruz Əfəndiyeva, 2020.
  2. ↑ Teyyub Qurban, 2012, 23 – 25 iyun, s. 15.
  3. ↑ Teyyub Qurban, 2011, 9-11 iyul, s. 15.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Teyyub Qurban, 2012, 2 – 4 iyun, s. 15.

Ədəbiyyat[redaktə | HTML redaktə]

  1. Справочник Бакинской ярмарки 1924 года и путеводитель по Баку с планом ярмарки и г. Баку/Под ред. В.Серова, с. 69.
  1. M.Ə.Şəkinski // Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti uğrunda fəal mübarizlər. — Azərb. KP MK yanında Partiya Tarixi İn-tu, Sov. İKP MK yanında Marksizm-Leninizm İn-tunun Filialı.. — Bakı: Azərnəşr, 1958. — Səhifələrin sayı:  419. — Səh.: 296-297. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 23 aprel 2023.
  2. Şəkinski Məmmədəmin Əhməd oğlu // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası  : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1987. — X  cild. — Səhifələrin sayı:  610. — Səh.: 504. — 80.000 nüsx.
  3. Məmmədov Ə., Xalıqov F. Şəkinski Məmmədəmin // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I  cild. — Səhifələrin sayı:  582. — Səh.: 522-523. — 1.000 nüsx.
  4. "Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы (1900)". https://ru.openlist.wiki/ (русский). Открытый список. 16 Nov 2020 tarixində arxivləşdirilib.
  5. "Шекинский Мамед Эмин Ахмед оглы". https://www.baku.ru/ (русский). Baku Pages. 16 Nov 2020 tarixində arxivləşdirilib.
  6. Teyyub Qurban Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski (azərb.) // Ekspress : qəzet. — Bakı, 2012, 2 – 4 iyun. — Səh. 15. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 1 dekabr 2020.
  7. Teyyub Qurban Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski (azərb.) // Ekspress : qəzet. — Bakı, 2012, 23 – 25 iyun. — Səh. 15. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 1 dekabr 2020.
  8. Teyyub Qurban Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski (azərb.) // Ekspress : qəzet. — Bakı, 2011, 9-11 iyul. — Səh. 15. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 1 dekabr 2020.
  9. İmruz Əfəndiyeva (2020). "Atam haqqında xatirələr". https://edebiyyatqazeti.az/ (azərb.). Ədəbiyyat qazeti. 1 Dec 2020 tarixində arxivləşdirilib.
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/index.php?title=Məmmədəmin_Şəkinski&oldid=54593"