"Süleyman Eldarov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
(20 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Sətir 5: | Sətir 5: | ||
|Tam adı = ''Eldarov Süleyman Ələsgər oğlu''<br> | |Tam adı = ''Eldarov Süleyman Ələsgər oğlu''<br> | ||
{{dil-ru|Эльдаров Сулейман Алескер огли}} | {{dil-ru|Эльдаров Сулейман Алескер огли}} | ||
− | |Şəkil = Süleyman Eldarov. | + | |Şəkil = Süleyman Eldarov.png |
− | |Şəkil miqyası = | + | |Şəkil miqyası = |
|Şəkil məlumat = Süleyman Eldarov, 1970-ci il. | |Şəkil məlumat = Süleyman Eldarov, 1970-ci il. | ||
|Həyat dövrü = | |Həyat dövrü = | ||
Sətir 12: | Sətir 12: | ||
|Təxəllüs = | |Təxəllüs = | ||
|Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1922|1|10}} | |Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1922|1|10}} | ||
− | |Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], [[Şəkil:Flag_of_Azerbaijan_SSR_(1920-1921).svg|link=|19px]] Azərbaycan SSR | + | |Doğum yeri = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], [[Şəkil:Flag_of_Azerbaijan_SSR_(1920-1921).svg|link=|19px]] Azərbaycan SSR |
− | |Vəfatı = {{Vəfat tarixi|1995||}} | + | |Vəfatı = {{Vəfat tarixi və yaşı|1995|1|8|1922|1|10}} |
|Vəfat yeri = | |Vəfat yeri = | ||
|Vəfat səbəbi = | |Vəfat səbəbi = | ||
− | |Vətəndaşlıq = {{SSRİ}} | + | |Vətəndaşlıq = {{SSRİ}}→{{AZE}} |
|Mənsubiyyəti = | |Mənsubiyyəti = | ||
− | |Atası = | + | |Atası = Ələsgər Eldarov |
− | |Anası = | + | |Anası = Salatın Eldarova |
− | |Həyat yoldaşı = | + | |Həyat yoldaşı = Ruqiyyə Əzizova |
− | |Uşaqları = | + | |Uşaqları = Məlahət Eldarova, Əli Ələsgərov, Sədayə Salamova, Geyran Əliyeva və Məmməd Eldarov |
|Təhsili = | |Təhsili = | ||
|Qoşun növü = artilleriya | |Qoşun növü = artilleriya | ||
Sətir 38: | Sətir 38: | ||
|Commons = | |Commons = | ||
}} | }} | ||
− | '''Süleyman Eldarov''' ( | + | '''Süleyman Eldarov''' (1922–1995) — SSRİ [[:ru:орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri (bu [[Sovet İttifaqı Qəhrəmanı]] adına bərabərdir). Böyük Vətən müharibəsində (1941–1945) [[:ru:38-я армия (СССР)|38-ci sovet ordusunun]] 829-cu artilleriya polkunun [[:ru:211-я стрелковая дивизия (2-го формирования)|211-ci atıcı diviziyasında]] top dolduran, tuşlayıcı (top komandirinin müavini) ({{dil-ru|наводчик}}), top komandiri olmuşdur. |
==Haqqında məlumatlar== | ==Haqqında məlumatlar== | ||
− | 10 yanvar 1922-ci il tarixdə Nuxada, fəhlə ailəsində anadan olub. | + | 10 yanvar 1922-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), fəhlə ailəsində anadan olub. |
===Təhsili=== | ===Təhsili=== | ||
Sətir 51: | Sətir 51: | ||
18 aprel 1944-cü il tarixdə 829-cu artilleriya polkunun (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:1-й Украинский фронт|I Ukrayna cəbhəsi]]) yefreytoru idi və onun daxil olduğu topçu heyət düşmənin [[:ru:Чернелица|Çernelisa]]<ref>indiki [[:ru:Ивано-Франковская область|İvano-Frankov vilayəti]] (Ukrayna).</ref> yaşayış məntəqəsinə üç əks-hücumunu dəf etmiş, hitlerçi avtomatçıların azı bir bölüyünü (10 – 12 nəfərlik dəstə) məhv etmişdir. | 18 aprel 1944-cü il tarixdə 829-cu artilleriya polkunun (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:1-й Украинский фронт|I Ukrayna cəbhəsi]]) yefreytoru idi və onun daxil olduğu topçu heyət düşmənin [[:ru:Чернелица|Çernelisa]]<ref>indiki [[:ru:Ивано-Франковская область|İvano-Frankov vilayəti]] (Ukrayna).</ref> yaşayış məntəqəsinə üç əks-hücumunu dəf etmiş, hitlerçi avtomatçıların azı bir bölüyünü (10 – 12 nəfərlik dəstə) məhv etmişdir. | ||
− | 24 iyul 1944-cü il tarixdə, gecə Lvov şəhərinin 13 km cənubundakı | + | 24 iyul 1944-cü il tarixdə, gecə Lvov şəhərinin 13 km cənubundakı Zaqruje kəndində onun daxil olduğu topçu heyət 15-dən çox hitlerçini məhv edib. Həmin vaxt 829-cu artilleriya polkunda tuşlayıcı (top komandirinin müavini) idi və yefreytor hərbi rütbəsində idi{{Sfn|Память народа2}}. |
− | 26 iyul 1944-cü il tarixdə, Lvov şəhərindən 13 km cənubunda yerləşən | + | 26 iyul 1944-cü il tarixdə, Lvov şəhərindən 13 km cənubunda yerləşən Lipinki yaşayış məntəqəsi yaxınlığında düşmənin iki əks-hücumunu dəqiq atəşlərlə dəf edib. Bu isə atıcı bölmələrin [[:ru:Львов|Lvov]] – [[:ru:Стрый (город)|Strıy]] magistral yolunu tutmasına imkan verib. Həmin döyüşdə yaralansa da döyüş meydanını tərk etməyib. |
− | 9 fevral 1945-ci il tarixdə Polşanın [[:ru:Рабка|Rabka]] şəhərindən 10 kilometr cənubda yerləşən | + | 9 fevral 1945-ci il tarixdə Polşanın [[:ru:Рабка|Rabka]] şəhərindən 10 kilometr cənubda yerləşən Yasenisa kəndi yaxınlığında baş verən döyüşlərdə 829-cu artilleriya polkunda top komandiri (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:4-й Украинский фронт|IV Ukrayna cəbhəsi]]) olan serjant Süleyman Eldarovun başçılıq etdiyi topçu heyət əsas qüvvələrlə əlaqəni itirsələr də, üç gün ərzində düşmənin doqquz əks-hücumunu dəf etmiş, düşmənin, zirehli nəqliyyat vasitəsini və avtomobilini sıradan çıxarmış, faşistlərin azı bir taqımını məhv etmişdir. Həmin vaxt serjant hərbi rütbəsində idi və döyüşdə göstərdiyi şücaətə görə I dərəcəli “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi üçün hərbi hissədən baş qərargaha təqdimat göndərilmişdir{{Sfn|Память народа2}}. |
Süleyman Eldarov 24 iyun 1945-ci il tarixdə Qızıl meydanda (Moskva) keçirilən [[:ru:Парад Победы|Qərəbə paradında]] iştirak edib. | Süleyman Eldarov 24 iyun 1945-ci il tarixdə Qızıl meydanda (Moskva) keçirilən [[:ru:Парад Победы|Qərəbə paradında]] iştirak edib. | ||
Sətir 72: | Sətir 72: | ||
===Təltifləri=== | ===Təltifləri=== | ||
+ | * [["İgidliyə görə" medalı (SSRİ)|“İgidliyə görə” medalı (SSRİ)]] (3 yanvar 1944-cu il tarixli fərmanla); | ||
* [[:ru:Орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri: | * [[:ru:Орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri: | ||
** III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (20 may 1944-cu il tarixli, 43159 №-li fərmanla), | ** III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (20 may 1944-cu il tarixli, 43159 №-li fərmanla), | ||
Sətir 77: | Sətir 78: | ||
** I dərəcəli “Şöhrət” ordeni (29 iyun 1945-ci il tarixli, 1326 №-li fərmanla); | ** I dərəcəli “Şöhrət” ordeni (29 iyun 1945-ci il tarixli, 1326 №-li fərmanla); | ||
* I dərəcəli [[:ru:Орден Отечественной войны| "Vətən Müharibəsi" ordeni]]; | * I dərəcəli [[:ru:Орден Отечественной войны| "Vətən Müharibəsi" ordeni]]; | ||
− | |||
* digər medallar. | * digər medallar. | ||
===Vəfatı=== | ===Vəfatı=== | ||
− | 1995-ci | + | 8 yanvar 1995-ci il tarixdə – 72 yaşında, [[Şəki|Şəkidə]] vəfat edib. |
===Xatirəsi=== | ===Xatirəsi=== | ||
Sətir 87: | Sətir 87: | ||
=== Videolar=== | === Videolar=== | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
:Eldar Süleymanovun nəvəsi Aylin Mustafazadənin babası haqqında hazırladığı video-çarx ↓ | :Eldar Süleymanovun nəvəsi Aylin Mustafazadənin babası haqqında hazırladığı video-çarx ↓ | ||
::<youtube width="300" height="180">1XiZAuMH6Lw</youtube> | ::<youtube width="300" height="180">1XiZAuMH6Lw</youtube> | ||
Sətir 105: | Sətir 98: | ||
==Ədəbiyyat== | ==Ədəbiyyat== | ||
− | + | # {{Sayta istinad|url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie20360313/ |author = |authorlink= |title=Ельдаров Сулейман Александрович |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20220109185652/https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie20360313/|archivedate=09 Jan 2022 |lang=ru |showlang=yes|responsible= |website= Память народа|websiteurl= https://pamyat-naroda.ru/|type= |date= |accessdate= 09.01.2022|quote= |quoteup= |description= |ref=Память народа1 }} | |
− | + | # {{Sayta istinad|url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie46755594/ |author = |authorlink= |title=Эльдаров Сулейман Алескерович |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20220109185156/https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie46755594/|archivedate=09 Jan 2022 |lang=ru |showlang=yes|responsible= |website= Память народа|websiteurl= https://pamyat-naroda.ru/|type= |date= |accessdate= 09.01.2022|quote= |quoteup= |description= |ref= Память народа2}} | |
− | + | # {{ŞMASL|1|288-290|Zərgərlər}} | |
− | + | # {{OTÖ|431-432|Qələbə paradının iştirakçısı}} | |
+ | # {{ŞAZ|2|73}} | ||
+ | # {{cite web | last =|url=https://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/gentlemens/hero.htm?id=11547013 |title=Эльдаров Сулейман Алескер Оглы |author= |date= |website=https://encyclopedia.mil.ru/ |publisher=Минобороны России |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20210114223733/https://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/gentlemens/hero.htm?id=11547013 |archivedate =14 Jan 2021 |ref = harv}} | ||
+ | # {{cite web | last =|url=http://www.savash-az.com/PKS/Eldarov.htm |title=ЭЛЬДАРОВ СУЛЕЙМАН АЛЕСКЕР ОГЛУ |author= |date= |website=http://www.savash-az.com/ |publisher=САВАШ |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20190131153855/http://www.savash-az.com/PKS/Eldarov.htm |archivedate =22 Nov 2017 - 31 Jan 2019 |ref = harv}} | ||
==Aidiyyəti linklər== | ==Aidiyyəti linklər== | ||
− | *{{warheroes|id=8784}} | + | * {{warheroes|id=8784}} |
+ | |||
+ | {{Yoxlanılmış məqalə}} | ||
− | + | [[ru:Эльдаров, Сулейман Алескер оглы]] | |
− |
Səhifəsinin 23:13, 7 yanvar 2024 tarixinə olan son halı
Süleyman Eldarov | |
---|---|
Eldarov Süleyman Ələsgər oğlu rus.: Эльдаров Сулейман Алескер огли | |
Süleyman Eldarov, 1970-ci il. | |
Doğum tarixi | 10 yanvar 1922 |
Doğum yeri | Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Azərbaycan SSR |
Vəfat tarixi | 8 yanvar 1995 (72 yaşında) |
Vətəndaşlıq | SSRİ→ Azərbaycan |
Uşaqları | Məlahət Eldarova, Əli Ələsgərov, Sədayə Salamova, Geyran Əliyeva və Məmməd Eldarov |
Atası | Ələsgər Eldarov |
Anası | Salatın Eldarova |
Həyat yoldaşı | Ruqiyyə Əzizova |
Hərbi fəaliyyəti | |
Qoşun növü | artilleriya |
Rütbə | |
Hərbi hissə | 211-ci atıcı diviziya |
Təltifləri |
Süleyman Eldarov (1922–1995) — SSRİ “Şöhrət” ordeninin tam kavaleri (bu Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına bərabərdir). Böyük Vətən müharibəsində (1941–1945) 38-ci sovet ordusunun 829-cu artilleriya polkunun 211-ci atıcı diviziyasında top dolduran, tuşlayıcı (top komandirinin müavini) (rus.: наводчик), top komandiri olmuşdur.
Haqqında məlumatlar[redaktə | HTML redaktə]
10 yanvar 1922-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki), fəhlə ailəsində anadan olub.
Təhsili[redaktə | HTML redaktə]
Nuxada orta təhsil alıb.
Böyük Vətən müharibəsində[redaktə | HTML redaktə]
9 yanvar 1942-ci il tarixində hərbi xidmətə çağırılıb.
18 aprel 1944-cü il tarixdə 829-cu artilleriya polkunun (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, I Ukrayna cəbhəsi) yefreytoru idi və onun daxil olduğu topçu heyət düşmənin Çernelisa[1] yaşayış məntəqəsinə üç əks-hücumunu dəf etmiş, hitlerçi avtomatçıların azı bir bölüyünü (10 – 12 nəfərlik dəstə) məhv etmişdir.
24 iyul 1944-cü il tarixdə, gecə Lvov şəhərinin 13 km cənubundakı Zaqruje kəndində onun daxil olduğu topçu heyət 15-dən çox hitlerçini məhv edib. Həmin vaxt 829-cu artilleriya polkunda tuşlayıcı (top komandirinin müavini) idi və yefreytor hərbi rütbəsində idi[2].
26 iyul 1944-cü il tarixdə, Lvov şəhərindən 13 km cənubunda yerləşən Lipinki yaşayış məntəqəsi yaxınlığında düşmənin iki əks-hücumunu dəqiq atəşlərlə dəf edib. Bu isə atıcı bölmələrin Lvov – Strıy magistral yolunu tutmasına imkan verib. Həmin döyüşdə yaralansa da döyüş meydanını tərk etməyib.
9 fevral 1945-ci il tarixdə Polşanın Rabka şəhərindən 10 kilometr cənubda yerləşən Yasenisa kəndi yaxınlığında baş verən döyüşlərdə 829-cu artilleriya polkunda top komandiri (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, IV Ukrayna cəbhəsi) olan serjant Süleyman Eldarovun başçılıq etdiyi topçu heyət əsas qüvvələrlə əlaqəni itirsələr də, üç gün ərzində düşmənin doqquz əks-hücumunu dəf etmiş, düşmənin, zirehli nəqliyyat vasitəsini və avtomobilini sıradan çıxarmış, faşistlərin azı bir taqımını məhv etmişdir. Həmin vaxt serjant hərbi rütbəsində idi və döyüşdə göstərdiyi şücaətə görə I dərəcəli “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi üçün hərbi hissədən baş qərargaha təqdimat göndərilmişdir[2].
Süleyman Eldarov 24 iyun 1945-ci il tarixdə Qızıl meydanda (Moskva) keçirilən Qərəbə paradında iştirak edib.
1945-ci ilin dekabrında starşina əsgəri rütbəsi ilə ordudan tərxis olunub.
Böyük Vətən müharibəsindən sonra[redaktə | HTML redaktə]
Süleyman Eldarov ordudan tərxis olunduqdan sonra Nuxaya qayıtmış, Nuxa şəhər məişət xidməti kombinatında zərgər peşəsində çalışmışdır.
1975-ci ildə Konstantin Simonovun çəkdiyi “Əsgər gedirdi” (rus.: Шел солдат) adlı sənədli filimdə ona aid ani bir süjet də gedib və qeyd olunub ki,
1943-cü ilin yayında – Kursk döyüşlərində, top komandiri baş leytenant Sergey Rudenko həlak olur, Süleyman Eldarov komandirliyi öz üzərinə götürərək dərhal pulemyot arxasına keçir və atəş açmağa başlayır, bundan sonra yaralansa da, atəşi dayandırmır. |
Həmçinin, filmdə müharibədən çox sonralar Süleyman Eldarovdan götürülmüş müsahibə də yer alıb
.Süleyman Eldarov faşizm üzərində qələbənin 40 illiyi münasibəti ilə 9 may 1985-ci il tarixdə Qızıl meydanda keçirilmiş paradda da iştirak etmişdir.
Siyasi aktivliyi[redaktə | HTML redaktə]
1944-cü ildən ÜK(b)P-nın üzvü olub.
Təltifləri[redaktə | HTML redaktə]
- “İgidliyə görə” medalı (SSRİ) (3 yanvar 1944-cu il tarixli fərmanla);
- “Şöhrət” ordeninin tam kavaleri:
- III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (20 may 1944-cu il tarixli, 43159 №-li fərmanla),
- II dərəcəli “Şöhrət” ordeni (21 oktyabr 1944-cu il tarixli, 8430 №-li fərmanla),
- I dərəcəli “Şöhrət” ordeni (29 iyun 1945-ci il tarixli, 1326 №-li fərmanla);
- I dərəcəli "Vətən Müharibəsi" ordeni;
- digər medallar.
Vəfatı[redaktə | HTML redaktə]
8 yanvar 1995-ci il tarixdə – 72 yaşında, Şəkidə vəfat edib.
Xatirəsi[redaktə | HTML redaktə]
Şəki şəhərində bir küçəyə adı verilib.
Videolar[redaktə | HTML redaktə]
- Eldar Süleymanovun nəvəsi Aylin Mustafazadənin babası haqqında hazırladığı video-çarx ↓
- ARB Şəki televiziyası tərəfindən Eldar Süleymanov haqqında hazırlanmış video-çarx;
- 1:51-ci saniyədən sonra Konstantin Simonovun sənədli filmindən süjet göstərilir↓
İstinadlar və qeydlər[redaktə | HTML redaktə]
- ↑ indiki İvano-Frankov vilayəti (Ukrayna).
- ↑ 2,0 2,1 Память народа2.
Ədəbiyyat[redaktə | HTML redaktə]
- Ельдаров Сулейман Александрович : [arx. 09.01.2022] : [rus.] // Память народа. — Müraciət tarixi: 09.01.2022.
- Эльдаров Сулейман Алескерович : [arx. 09.01.2022] : [rus.] // Память народа. — Müraciət tarixi: 09.01.2022.
- Zərgərlər // Şəkidə məhəllə adları, soyadlar və ləğəblər / Zəkəriyyə Əlizadə və Sevinc Bəharəddin qızı. — AMEA Şəki Regional Elmi Mərkəzi. — Bakı: Nafta–Press, 2004. — 2 kitab. — I kitab. — Səhifələrin sayı: 345. — Səh.: 288-290. — 550 nüsx.
- Mete Ə. Qələbə paradının iştirakçısı // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı: 608. — Səh.: 431-432. — 500 nüsx.
- Məmmədov Ə., Xalıqov F. Eldarov Süleyman // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Elm, 2007. — 2 cilddə. — II cild. — Səhifələrin sayı: 428. — Səh.: 73. — 600 nüsx. — ISBN 5-8066-1708-4.
- "Эльдаров Сулейман Алескер Оглы". https://encyclopedia.mil.ru/ (русский). Минобороны России. 14 Jan 2021 tarixində arxivləşdirilib.
- "ЭЛЬДАРОВ СУЛЕЙМАН АЛЕСКЕР ОГЛУ". http://www.savash-az.com/ (русский). САВАШ. 22 Nov 2017 – 31 Jan 2019 tarixində arxivləşdirilib.
Aidiyyəti linklər[redaktə | HTML redaktə]
- "Süleyman Eldarov" (русский). Sayt «Герои страны».
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- S
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları
- Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər
- 1922-ci ildə doğulanlar
- 10 yanvarda doğulanlar
- Yanvarda doğulanlar
- 8 yanvarda vəfat edənlər
- Yanvarda vəfat edənlər
- 1995-ci ildə vəfat edənlər
- I dərəcəli Vətən Müharibəsi Ordeni laureatları
- "Şöhrət" ordenin tam kavalerləri
- I dərəcəli "Şöhrət" ordeni (SSRİ) kavalerləri
- II dərəcəli "Şöhrət" ordeni (SSRİ) kavalerləri
- III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (SSRİ) kavalerləri
- SSRİ-nin "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edilənlər
- Hərbçilər
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- “Şəkidə məhəllə adları, soyadlar və ləqəblər” kitabına istinad olunan məqalələr
- “O torpağın övladları” kitabına istinad olunan məqalələr
- “Şəki: Alim və ziyalılar” kitabına istinad olunan məqalələr
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə