Tofiq Ağahüseynov
Tofiq Ağahüseynov | |
---|---|
Ağahüseynov Tofiq Yaqub oğlu | |
Tofiq Ağahüseynov. | |
Doğum tarixi | 1 fevral 1923 |
Doğum yeri | Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | 13 may 2021 (98 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlıq | SSRİ→ Azərbaycan |
Təhsili |
• Bakı Zenit Artilleriya Məktəbi (1941–1942) • Dzerjinski adına Hərbi Akademiyaya (1949–1953) • Hərbi Artilleriya Akademiyası (1953–1954) |
Hərbi fəaliyyəti | |
Xidmət illəri | 1941–1987, 1997–2002 |
Rütbə | |
Komandanlıq edib |
zenit-raket polku, HHM 10-cu diviziya, HHM 12-ci korpus, HHM Zaqafqaziya hərbi dairəsi |
Döyüşlər | Böyük Vətən müharibəsi |
Təltifləri |
Tofiq Ağahüseynov (1923–2021) — görkəmli sovet və Azərbaycan hərbçisi, general-polkovnik. Sovet dövründə general-polkovnik rütbəsi almış yeganə azərbaycanlı olub.
Haqqında məlumatlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
1 fevral 1923-cü il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub. 1930-cu ildə – yeddi yaşında olarkən, ailəvi Bakıya köçüblər.
Təhsili[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
1941 – 1942-ci illərdə Bakı Zenit Artilleriya Məktəbində,
1949 – 1953-cü illərdə Dzerjinski adına Hərbi Akademiyada,
1953 – 1954-ci illərdə isə Hərbi Artilleriya Akademiyasında təhsil alıb.
Hərbi xidmətdə[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
Böyük Vətən müharibəsində (1941 – 1945) Birinci Belorusiya cəbhəsində vzvod-komandiri, əlahiddə zenit artilleriyası divizionu qərargah rəisinin köməkçisi olmuş, Visla-Oder və Berlin əməliyyatlarında iştirak etmişdir.
Vəzifələri[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
- 1942 — Tağım komandiri, Arxangelsk vilayəti;
- 1943 — Zenit artilleriyasının batareya komandiri, Arxangelsk vilayəti;
- 1944 — Əlahiddə Zenit-artilleriya divizionu qərargah rəisinin köməkçisi, Polşa, Almaniya;
- 1946 – 1949 — Zenit batareyası komandirinin müavini, Bakı;
- 1949 – 1953 — Dzerjiniski adına hərbi akademiyanın dinləyicisi, Moskva;
- 1953 – 1954 — Hərbi komandirlik artilleriya akademiyasının dinləyicisi, Leninqrad;
- 1954 – 1955 — Zenit artilleriya divizionunun komandiri, Bakı;
- 1955 – 1957 — HM Bakı dairəsi artilleriya qərargahının baş zabiti, Bakı;
- 1957 – 1960 — Zenit-artilleriya alayı komandirinin müavini, Bakı;
- 1960 – 1964 — Zenit-raket alayının komandiri, Bakı;
- 1964 – 1967 — HHM 10-cu diviziyasının komandir müavini, Volqoqrad;
- 1967 – 1969 — HHM 10-cu diviziyasının komandiri, Volqoqrad;
- 1969 – 1975 — HHM 12-ci korpusunun komandir müavini, Rostov-Don;
- 1975 – 1980 — HHM Bakı dairəsi qoşunları komandanının birinci müavini, Bakı;
- 1980 – 1982 — Zaqafqaziya Hərbi Dairəsi HHM komandanı, Tbilisi;
- 1982 – 1987 — Varşava müqaviləsi dövlətləri Birləşmiş Silahlı Qüvvələri komandanının CSSR HHM komandanı yanında nümayəndəsi, Praqa;
- 1987 – 1997 — hərbi xidmətdən tərxis olunub;
- 1997 – 2002 — Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Hərbi məsələlər üzrə köməkçisi, Bakı;
- 2002 — hərbi xidmətdən tərxis olunub.
Rütbələri[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
- Leytenant (1942);
- Mayor (1954);
- Podpolkovnik (1956);
- Polkovnik (1960);
- General-mayor (1968);
- General-leytenant (1972);
- General-polkovnik (6 may 1980).
Vəfatı[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
13 may 2021-ci il tarixdə – 98 yaşında, Bakıda vəfat edib. Həmin gün İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Ədəbiyyat[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
- Məmmədov Ə., Xalıqov F. Ağahüseynov Tofiq // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 582. — Səh.: 29-30. — 1.000 nüsx.
- Mərdanov M, Tahirzadə Ə. ƏMİRCANOV Əliyar bəy Hacı bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II cild. — Səh.: 464 – 472. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 18 may 2021.
- Ağahüseynov Tofiq Yaqub oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya : [25 cilddə] (tiraj: 10 000; 608 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2009. —I c. — Səh. 160. — ISBN 978-9952-441-02-4.
Həmçinin, bax:[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
Əmircanovların nəsil şəcərəsi [HTML redaktə]
Abdulla bəy Əmircan bəy oğlu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mustafa ağa Şəkixanov | Əliəşrəf bəy | Əliəkbər bəy | Süleyman bəy | Dostuxanım | Əliəsgər bəy | Qafar bəy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bala bəy Əlibəyov | Fatma xanım | Şirəli bəy | Lütfəli bəy | Firuzə | Cavad bəy | Nazəli | Vahid bəy | Nəsrulla bəy | Rüstəm bəy | Sitarə | Möhsün bəy | Yusif | Abdulla | Musa | Əzizə | Hacı bəy | Abbas bəy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Səltənət xanım | Əbdüləli bəy | Lütfəli bəy | Haşım bəy | Bilqeyis xanım | Dilaram xanım | Xanım xanım | Əliyə | Dostan | Rübabə | Pərviz | Xosrov | Allahyar Əmircanov | Hüsniyyə Ağahüseynova | Səkinə | Əliyar Əmircanov | Yaqub Ağahüseynov | Hökumə Əmircanova | Zivər Dadanova | Cavahir İbrahimova | İsmət Əmircanova | Şövkət Əmircanova | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rüstəm | Belma | Fuad | Məhəmməd | Valiyə | Ziyad Ebüzziya | Məryəm | Emil Qurr | Rəşid | Murad | Zemfira | Fərid | Tofiq Ağahüseynov | Rəhim Ağahüseynov | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tülin | Talha | Alev Ebuzziya-Siesbye | Sevil Axundova | Elmira Ağahüseynova | Leyla Ağahüseynova | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Şəkillər[HTML redaktə]
-
1860–cı ildə tərtib olunmuş Nuxa şəhərindəki müsəlman bəylərinin və dövlət məmurlarının siyahısı, Əmircanovların adları olan hissə.
-
Hacı bəy Əmircanov (?–?).
-
Əbdüləli bəy Əmircanov (1874–1948).
-
Haşım bəy Əmircanov (1879–1918)
-
Səltənət xanım (1884–1974).
-
Əliyar Əmircanov (1897–+1945).
-
Fuad Əmircan (1910–1995).
-
Mehmet (Məhəmməd) Əmircan (1912–1979).
-
Alevin uşaqlıq şəkli, qardaşı Talha, atası və anası.
-
Əmircanovların ailəvi qəbiri, – Fəriköy məzarlığı, İstanbul, Türfkiyə.
-
Tofiq Ağahüseynov (1923–2021).
-
Fərid Əliyar oğlu Əmircanov (1935–1986).
-
Elmira Tofiq qızı Ağahüseynova (solda) və Leyla Rəhim qızı Ağahüseynova. Şəkli Ə.Tahirzadə çəkib, 29 may 2014-cü il.
-
Sevil Murad qızı Axundova.
Nəsil şəcərəsinnin mənbələri[HTML redaktə]
- Mərdanov M., Tahirzadə Ə. ƏMİRCANOV Əbdüləli bəy Şirəli bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II cild. — Səh.: 455–463. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 15 may 2021.
- Mərdanov M., Tahirzadə Ə. ƏMİRCANOV Əliyar bəy Hacı bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II cild. — Səh.: 464-472. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 18 may 2021.
- Mərdanov M., Tahirzadə Ə. ƏMİRCANOV Haşım bəy Şirəli bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II cild. — Səh.: 473–476. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 23 aprel 2021.
- Mərdanov M., Tahirzadə Ə. ƏMİRCANOV Möhsün bəy Süleyman bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II cild. — Səh.: 477–482. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 22 aprel 2021.
- Əhməd D. Əmircan ailəsi – İstiqlal uğrunda bir əsr (azərb.) // Teleqraf.com : sayt. — 22 Aprel 2019. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 19 Feb 2020 - 12 Apr 2021.
- Alev Ebüzziya Siesbye : [arx. 18 Sep 2013 - 8 Jan 2022] : [tur.] // [istanbulkadinmuzesi.org İstanbul Kadın Müzes]. — 2016. — 13 Şubat. — Müraciət tarixi: 17.01.2022.
- Исмаилов Э.Э. Азербайджанцы в конвое российских императоров. — Библиотека «Старого Цейхгауза». — Москва: Фонд «Русские Витязи», 2018. — Səh.: 223 – 224.
- Samet Ağaoğlu ile bir çocukluk arkadaşını ziyaret (türk.). https://mahmuttolon.wordpress.com/. Mahmut Tolon. Arxivləşdirilib (1 iyul 2021).
- Məzarı tapılmayan azərbaycanlı azadlıq fədailəri və repressiya qurbanları // Şəki Ensiklopediyası. — Müraciət tarixi: 17.01.2022.
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- T
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər
- Şəkidən çıxmış hərbçilər
- Şəkidən çıxmış Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları
- 1923-cü ildə doğulanlar
- 1 fevralda doğulanlar
- Fevralda doğulanlar
- 13 mayda vəfat edənlər
- Mayda vəfat edənlər
- 2021-ci ildə vəfat edənlər
- Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-polkovnikləri
- "Qırmızı Ulduz" ordeni laureatları
- I dərəcəli Vətən Müharibəsi Ordeni laureatları
- "Oktyabr İnqilabı" ordeni laureatları
- "Varşavanın azad edilməsinə görə" medalı ilə təltif edilənlər
- "Berlinin alınmasına görə" medalı ilə təltif edilənlər
- "Azərbaycan Bayrağı" ordeni ilə təltif edilənlər
- "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilənlər
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fəxri Diplomu ilə təltif edilənlər
- Hərbçilər
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- “Şəki: Alim və ziyalılar” kitabına istinad olunan məqalələr
- AME məqaləsinə istinad olunan məqalələr
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə