"Məmmədəmin Əsgərzadə" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

 
(15 intermediate revisions by 2 users not shown)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış hərbçilər]]
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış hərbçilər]]
 
{{Hərbi xadim
 
{{Hərbi xadim
|Adı                  = Məmmədemin Əsgərzadə
+
|Adı                  = Məmmədəmin Əsgərzadə
 
|Piktoqram            = həkim
 
|Piktoqram            = həkim
|Tam adı              = Əskərzadə Məmmədemin Əskər oğlu
+
|Tam adı              = Əskərzadə Məmmədəmin Əskər oğlu
|Şəkil                = Məmmədemin_Əsgərzadə2.jpg
+
|Şəkil                = Məmmədemin Əsgərzadə.png
|Şəkil miqyası        =  
+
|Şəkil miqyası        =
|Şəkil məlumat        = Məmmədemin Əsgərzadə.
+
|Şəkil məlumat        = Məmmədəmin Əsgərzadə.
 
|Həyat dövrü          =
 
|Həyat dövrü          =
 
|Ləqəbi              =
 
|Ləqəbi              =
 
|Təxəllüs            =
 
|Təxəllüs            =
|Doğum tarixi        = {{Doğum tarixi|1919||}}
+
|Doğum tarixi        = {{Doğum tarixi|1919|5|15}}
|Doğum yeri          = [[Nuxa]], {{ADR}}
+
|Doğum yeri          = [[Nuxa]] (indiki Şəki), {{ADR}}
|Vəfatı              = {{Vəfat tarixi|2009||}}
+
|Vəfatı              = {{Vəfat tarixi və yaşı|2009|2|7|1919|5|15}}
|Vəfat yeri          = Bakı, {{AZE}}
+
|Vəfat yeri          = Bakı, {{AZE}}
 
|Vəfat səbəbi        =
 
|Vəfat səbəbi        =
 
|Vətəndaşlıq          = {{SSRİ}}→{{AZE}}
 
|Vətəndaşlıq          = {{SSRİ}}→{{AZE}}
Sətir 20: Sətir 20:
 
|Anası                =
 
|Anası                =
 
|Həyat yoldaşı        =
 
|Həyat yoldaşı        =
|Uşaqları            =
+
|Uşaqları            = [[Səadət Əsgərzadə|Səadət]], Məlahət və Əsgər
 
|Təhsili              =  
 
|Təhsili              =  
 
|Qoşun növü          =
 
|Qoşun növü          =
Sətir 31: Sətir 31:
 
|Əlaqələr            =
 
|Əlaqələr            =
 
|İstefada            =
 
|İstefada            =
|Mükafatları          = {{"Qırmızı Ulduz" ordeni}}{{"Qırmızı Ulduz" ordeni}}{{"Qırmızı Ulduz" ordeni}}
+
|Mükafatları          = {{"Döyüş xidmətlərinə görə" medalı|1943}}{{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı|1944}}{{"Qırmızı Ulduz" ordeni|1945}}{{"Qırmızı Ulduz" ordeni|1945}}{{"Qırmızı Ulduz" ordeni|1945}}{{"Belqradın azad edilməsinə görə" medalı|1945}}{{"Vyananın alınmasına görə" medalı|1945}}{{"Budapeştin alınmasına görə" medalı|1945}}{{"Döyüş xidmətlərinə görə" medalı|1953}}{{II dərəcəli "Vətən Müharibəsi" ordeni|1985}}
 
|İmzası              =  
 
|İmzası              =  
 
|İmzanın eni          =  
 
|İmzanın eni          =  
Sətir 37: Sətir 37:
 
|Commons              =
 
|Commons              =
 
}}
 
}}
'''Məmədəmin Əsgərzadə''' (1919–2009) — azərbaycanlı həkim, Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısı, üç qat [["Qırmızı Ulduz" ordenii|“Qırmızı  Ulduz”  ordeninin]] kavaleri, podpolkovnik (polkovnik-leytenant).
+
'''Məmmədəmin Əsgərzadə''' (1919–2009) — həkim-hərbçi, tibb xidməti podpolkovniki (polkovnik-leytenant).
  
 
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
1919-cu ildə Nuxada anadan olub.  
+
15 may 1919-cu il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
  
 
1933-cü ildə – 14 yaşı olarkən, Bakıda işləyən böyük qardaşı Saleh Əsgərzadənin yanına gedib.  
 
1933-cü ildə – 14 yaşı olarkən, Bakıda işləyən böyük qardaşı Saleh Əsgərzadənin yanına gedib.  
  
==Haqqında məlumatlar==
+
===Təhsili===
 
Azərbaycan Tibb İnstitutunu bitirib.  
 
Azərbaycan Tibb İnstitutunu bitirib.  
  
 
===Əmək və hərbçi fəaliyyəti===
 
===Əmək və hərbçi fəaliyyəti===
[[Şəkil:Abbasəli_Əliyev4.jpg|thumb|250px|“Qızıl Şərq” hərbi şəhərciyi (Salyan kazarması); birinci sırada sağdan birinci kapitan [[Abbasəli Əliyev]], ikinci sırada sağdan birinci podpolkovnik Məmmədəmin Əsgərzadə...]]
+
[[Şəkil:Abbasəli_Əliyev4.jpg|thumb|350px|“Qızıl Şərq” hərbi şəhərciyi (Salyan kazarması); birinci sırada sağdan birinci kapitan [[Abbasəli Əliyev]], ikinci sırada sağdan birinci podpolkovnik Məmmədəmin Əsgərzadə...]]
Tibb İnstitutunu bitirərkən Böyük Vətən Müharibəsi başlayıb və o, Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziyanın həkimi olub. Qafqazdan Belqradadək döyüş yolu keçib.  
+
6 noyabr 1942-ci il tarixdə Sovet Ordusunda həkim-hərbçi kimi xidmətə başlayıb. Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziyanın həkimi olub. Qafqazdan Belqradadək döyüş yolu keçib.
 +
 
 +
30 aprel 1971-ci il tarixdə tibb xidməti podpolkovniki (polkovnik-leytenant) hərbi rütbəsi ilə Sovet Ordusundan tərxis olunub.
  
 
===Digər===
 
===Digər===
Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziya sonralar Belqrad şəhərinin azad edilməsi şərəfinə «223-cü “Qızıl Bayraq”lı Belqrad atıcı diviziyası» adlandırılıb. Diviziyanın polk komandirlərindən biri – Baxış Mehdiyev, 1983-cü ildə rusca çap olunmuş «223-cü Belqrad “Qızıl Bayraq”lısı» adlı kitabında Məmmədemin Əsgərzadə haqqında təəssüratlarını belə bölüşüb:
+
Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziya sonralar Belqrad şəhərinin azad edilməsi şərəfinə «223-cü “Qızıl Bayraq”lı Belqrad atıcı diviziyası» adlandırılıb. Diviziyanın polk komandirlərindən biri – Baxış Mehdiyev, 1983-cü ildə rusca çap olunmuş «223-cü Belqrad “Qızıl Bayraq”lısı» adlı kitabında Məmmədemin Əsgərzadənin həkim-hərbçi fəaliyyətindən də bəhs edib.
 
 
{{Sitat| Qarın  nahiyəsinin  yaralanması  çöl  cərrahiyyəsi  üçün  çox  ağır  hadisədir. Əgər  yaralanandan 1-2  saat  sonra  cərrahiyyə  əməliyyatı  keçirmək  mümkün  olarsa  da belə  yaradan  sağ  qalmaq  çox  nadir  halda  mümkün olurdu. Cərrah  Əsgərzadə  əllərini  yuyub  əlcəklərini  taxınca  tibb bacıları  yaralını  soyundurub  əməliyyata hazırlayırdılar. ...Emin  Əsgərzadə  əməliyyat  masasına  yaxınlaşır. Efir  damcıları  masanın  üzərinə  tökülür, yaralının  nəfəsi  getdikcə  sakitləşir. Cərrahın  lanseti  qarın  nahiyəsinin  içinə  daxil olur, dərini  kəsir, sonra  piy  qatını  götürür. Tibb bacısı  dayanmadan  pambıq  tomponlarıyla  axan  qanı  yığır.  Əsgərzadənin  sifətindəki  əzələlər  gərginləşir.
 
  
- Efir  əlavə edin!
+
===Təltif və mükafatları===
Əsgərzadə Emin  ehtiyatla  sanki  xırda  qırma  ilə  doğranmış bağırsaqları  aralayır.  
+
* [["Döyüş xidmətlərinə görə" medalı|“Döyüş xidmətlərinə görə” medalı]] (26.12.1943);
 
+
* [["Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı|“Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı]] (01.05.1944);
- Güllə  yan  tərəfdən  dəyib, bütün  bağırsaqlar  yaralanıb – cərrahın  alnında  yaranmış  qırışlar  tər  damcılarıyla  örtülür.  
+
* [["Qırmızı Ulduz" ordeni|“Qırmızı Ulduz” ordeni]] (11.03.1945);
 
+
* [["1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı|“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə” medalı]] (09.05.1945);
Tibb bacıları  həyəcan  və  ümidlə  cərrahın  hərəkətlərini  izləyirlər. Onlar  ümid  etmək  istəyirlər ki  cərrahın  qızıl əlləri  bu dəfə də  qalib  gələcəklər. Axı  neçə  dəfə  möcüzə  baş  vermişdi! Neçə  dəfələr  bu əllər  sönən  həyat  işığını  ölümün cəbhəsindən qopara  bilmişdi! Bu  cərrah  barədə  “möcüzə  yaradan”  insan  kimi  danışırdılar. Gənc  həkimlər  onun  yanında  assistent  olmağı  özlərinə  şərəf  hesab edirdilər,  yaşlı  həkimlər  isə  onun  xüsusi,  qeyri-adi  bəxtəvərliyə  malik  olduğunu  deyirdilər.
+
* [["Qırmızı Ulduz" ordeni|“Qırmızı Ulduz” ordeni]] (31.05.1945);
 
+
* [["Qırmızı Ulduz" ordeni|“Qırmızı Ulduz” ordeni]] (31.05.1945);
Əsgərzadə  bir  qədər  qapalı adam idi, çox  danışmaqla  arası  yox idi. Ancaq  əməliyyat  ərəfəsində  onun  sakit  inadkarlığı, müayinə  zamanı  əllərinin  xəstəyə  toxunma  tərzi, yaralanma  şəraitinə  dair  verdiyi  suallar  yaralı  döyüşçülərə  sakitləşdirici  təsir  edir, sağ  qalacaqlarına  onlarda  inam  yaradırdı. Onlar  hətta  - “bu  həkim  səninlə  bir  qədər  danışan kimi elə bil yüngülləşirsən, - deyə döyüşçülər Emin  Əsgərzadə  barəsində  söyləyirdilər. }}
+
* [["Belqradın azad edilməsinə görə" medalı|“Belqradın azad edilməsinə görə” medalı]] (09.06.1945);
 +
* [["Vyananın alınmasına görə" medalı|“Vyananın alınmasına görə” medalı]] (09.06.1945);
 +
* [["Budapeştin alınmasına görə" medalı|“Budapeştin alınmasına görə” medalı]] (09.06.1945);
 +
* [["Döyüş xidmətlərinə görə" medalı|“Döyüş xidmətlərinə görə” medalı]] (21.08.1953);
 +
* II dərəcəli [["Vətən Müharibəsi" ordeni|“Vətən Müharibəsi” ordeni]] (06.04.1985).
  
 
===Vəfatı===
 
===Vəfatı===
2009-cu ildə 91 yaşında, Bakıda vəfat edib.
+
7 fevral 2009-cu il tarixdə 89 yaşında, Bakıda vəfat edib.
  
 
===Ailəsi===
 
===Ailəsi===
 
[[Şəkil:Mövsüm Salamov, bacı və qardaşları.jpg|thumb|left|400px|'''Mövsüm Salamov bacı-qardaşları ilə birlikdə''' (''Birinci sırada soldan: Saleh Əsgərzadə, Səidə Salamova, Vahid Salamov; ikinci sırada sağdan: Qurbanəli Salamov, [[Mövsüm Salamov]], Məmmədəmin Əsgərzadə'') ]].
 
[[Şəkil:Mövsüm Salamov, bacı və qardaşları.jpg|thumb|left|400px|'''Mövsüm Salamov bacı-qardaşları ilə birlikdə''' (''Birinci sırada soldan: Saleh Əsgərzadə, Səidə Salamova, Vahid Salamov; ikinci sırada sağdan: Qurbanəli Salamov, [[Mövsüm Salamov]], Məmmədəmin Əsgərzadə'') ]].
* Atası: Əsgər Salamov, dəmirçi.  
+
* ''Atası'': '''Əsgər Salamov''', dəmirçi.  
* Anası: Mariyə Hacı Zəkəriyyə qızı.
+
* ''Anası'': '''Mariyə Hacı Zəkəriyyə qızı'''.
* Qardaş-bacıları: 1 bacısı və 4 qardaşı olub (şəkildə adları göstərilir).  
+
* ''Qardaş-bacıları'': 1 bacısı və 4 qardaşı olub (şəkildə adları göstərilir).  
* Qızı Məlahət Əskərzadə  həkim - kardioloqdur.
+
* ''Övladları:'' '''[[Səadət Əsgərzadə]]''' – texnika elmləri doktoru, '''Əsgər Əsgərzadə''' və '''Məlahət Əskərzadə''' – həkim-kardioloq.
 +
 
 +
==Ədəbiyyat==
 +
# {{Sayta istinad|url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_kartoteka1422601910/ |author = |authorlink= |title=Аскер-Заде Мамедэмин Аскер-оглы |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210717082018/https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_kartoteka1422601910/ |archivedate=17 Jul 2021 |lang=ru |showlang=yes|responsible=  |website=Память народа |websiteurl=https://pamyat-naroda.ru/ |type= |date= |accessdate= 17.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
# {{Sayta istinad|url=https://shaki.info/wiki/%C6%8Fd%C9%99biyyat:Bizim_n%C9%99sil |author =Əsgərzadə F.|authorlink=Firəngiz Əsgərzadə |title=[[Ədəbiyyat:Bizim nəsil|Bizim nəsil]] |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20210714124014/https://shaki.info/wiki/%C6%8Fd%C9%99biyyat:Bizim_n%C9%99sil|archivedate=14 Jul 2021 |lang=az |showlang=yes|responsible=  |website=Şəki Ensiklopediyası |websiteurl= https://shaki.info/|type= |date= |accessdate= 14.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
  
{{Yaxşı məqalə}}
+
{{Yoxlanılmış məqalə}}

Səhifəsinin 10:28, 7 fevral 2024 tarixinə olan son halı

Məmmədəmin Əsgərzadə (1919–2009) — həkim-hərbçi, tibb xidməti podpolkovniki (polkovnik-leytenant).

Məmmədəmin Əsgərzadə
Əskərzadə Məmmədəmin Əskər oğlu
Məmmədəmin Əsgərzadə
Məmmədəmin Əsgərzadə.
Doğum tarixi 15 may 1919(1919-05-15)
Doğum yeri Nuxa (indiki Şəki), Flag of Azerbaijan 1918.svg Azərbaycan Cümhuriyyəti
Vəfat tarixi 7 fevral 2009 (89 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Vətəndaşlıq Flag of the Soviet Union.svg SSRİFlag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Uşaqları Səadət, Məlahət və Əsgər
Hərbi fəaliyyəti
Rütbə Подполковник Медицинской службы Красной Армии
podpolkovnik
Təltifləri "Döyüş xidmətlərinə görə" medalı — 1943"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı — 1944"Qırmızı Ulduz" ordeni — 1945"Qırmızı Ulduz" ordeni — 1945"Qırmızı Ulduz" ordeni — 1945SU Medal For the Liberation of Belgrade ribbon.svg“Vyananın alınmasına görə” medalı — 1945“Budapeştin alınmasına görə” medalı — 1945"Döyüş xidmətlərinə görə" medalı — 1953II dərəcəli "Vətən Müharibəsi" ordeni — 1985

Haqqında məlumatlarRedaktə

15 may 1919-cu il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

1933-cü ildə – 14 yaşı olarkən, Bakıda işləyən böyük qardaşı Saleh Əsgərzadənin yanına gedib.

TəhsiliRedaktə

Azərbaycan Tibb İnstitutunu bitirib.

Əmək və hərbçi fəaliyyətiRedaktə

 
“Qızıl Şərq” hərbi şəhərciyi (Salyan kazarması); birinci sırada sağdan birinci kapitan Abbasəli Əliyev, ikinci sırada sağdan birinci podpolkovnik Məmmədəmin Əsgərzadə...

6 noyabr 1942-ci il tarixdə Sovet Ordusunda həkim-hərbçi kimi xidmətə başlayıb. Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziyanın həkimi olub. Qafqazdan Belqradadək döyüş yolu keçib.

30 aprel 1971-ci il tarixdə tibb xidməti podpolkovniki (polkovnik-leytenant) hərbi rütbəsi ilə Sovet Ordusundan tərxis olunub.

DigərRedaktə

Azərbaycan ərazisində təşkil edilmiş 223-cü diviziya sonralar Belqrad şəhərinin azad edilməsi şərəfinə «223-cü “Qızıl Bayraq”lı Belqrad atıcı diviziyası» adlandırılıb. Diviziyanın polk komandirlərindən biri – Baxış Mehdiyev, 1983-cü ildə rusca çap olunmuş «223-cü Belqrad “Qızıl Bayraq”lısı» adlı kitabında Məmmədemin Əsgərzadənin həkim-hərbçi fəaliyyətindən də bəhs edib.

Təltif və mükafatlarıRedaktə

VəfatıRedaktə

7 fevral 2009-cu il tarixdə – 89 yaşında, Bakıda vəfat edib.

AiləsiRedaktə

 
Mövsüm Salamov bacı-qardaşları ilə birlikdə (Birinci sırada soldan: Saleh Əsgərzadə, Səidə Salamova, Vahid Salamov; ikinci sırada sağdan: Qurbanəli Salamov, Mövsüm Salamov, Məmmədəmin Əsgərzadə)

.

  • Atası: Əsgər Salamov, dəmirçi.
  • Anası: Mariyə Hacı Zəkəriyyə qızı.
  • Qardaş-bacıları: 1 bacısı və 4 qardaşı olub (şəkildə adları göstərilir).
  • Övladları: Səadət Əsgərzadə – texnika elmləri doktoru, Əsgər ƏsgərzadəMəlahət Əskərzadə – həkim-kardioloq.

ƏdəbiyyatRedaktə

  1. Аскер-Заде Мамедэмин Аскер-оглы : [arx. 17.07.2021] : [rus.] // Память народа. — Müraciət tarixi: 17.07.2021.
  2. Əsgərzadə F. Bizim nəsil : [arx. 14.07.2021] : [azərb.] // Şəki Ensiklopediyası. — Müraciət tarixi: 14.07.2021.