Hacı Tuti ağa
 | Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Tuti ağa (? – 1859) —
| Tuti ağa | |
|---|---|
 | |
| Tuti ağanın qəbrinin üzərindəki baş daşı (Şəki Xan qəbiristanlığı, 2009-cu il). | |
| Doğum tarixi | ? |
| Vəfat tarixi | 23 noyabr 1859 |
| Vəfat yeri |
Suram çaparxanası,  Rusiya İmperiyası (indiki Surami(ru) şəhər tipli qəsəbəsi,  Gürcüstan) |
| Dəfn yeri | Şəki Xan qəbiristanlığı |
| Həyat yoldaşları | İsmayıl xan Xoyski, Kərim ağa Şəkixanov |
| Uşaqları | Səkinə bəyim və Səadət bəyim |
| Atası | Məhəmmədhəsən xan |
| Anası | Xerənnisə xanım |
Haqqında məlumatlar
Təhsili
Elmi fəaliyyəti
Vəfatı
23 noyabr 1859-cu il tarixdə Maran (indiki Marani(ru)) ilə Tiflis (indiki Tbilisi) arasındakı Suram çaparxanasında (indiki Surami(ru) şəhər tipli qəsəbəsi) vəfat etmişdir. Nəşi üç günə Tiflisə, oradan isə dörd günə Nuxaya (indiki Şəki) gətirilmiş, 30 noyabr 1859-cu il tarixdə, çərşənbə axşamı günü Xan məscidinin qabağındakı Xan qəbiristanlığında, atasının qəbrinin yanında dəfn olunmuşdur[1].
Ailəsi
Atası: Məhəmmədhəsən xan (≈1760–1831), 1783–1795 və 1797–1805-ci illərdə Şəki xanı olmuşdur. Anası: Xeyrənnisə xanım[2].
Birnci əri: İsmayıl xan (?–1819), 1814–1819-cu illərdə Şəki xanı olmuşdur. Tuti ağa ilə İsmayıl kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə Xan məscidində kəsilmiş[3] və bu nikahdan onların Səadət bəyim (1819–1892) və Səkinə bəyim (1815-1818-ci illər arasında — ?) adlı iki qızları doğulmuşdur. Səadət bəyim İsgəndər xan Xoyskiyə ərə gedib. Səkinə bəyim isə 21 mart 1869-cu il tarixdə özündən 20 yaş kiçik Zaman bəy Şeyxəlibəyov ilə[qeyd 1], 13 mart 1878-ci il tarixdə isə Mirzə bəy Sultanovun oğlu Həsən xanla ailə qurub[4].
İkinci əri: Kərim ağa Şəkixanov (1788–1858), Tuti ağanın əmisi oğlu idi, evlilikləri davamlı olmamış, uşaqları da olmamışdır[5].
Qeydlər
- ↑ “Qazıxana dəftəri”ndə Səkinə bəyim Məhəmmədhəsən xanın qızı kimi təqdim olunur (Qazıxana dəftəri-4, 2008). Əslində isə o, Məhəmmədhəsən xanın qız nəvəsi olmaqla Şəki xanı İsmayıl (?–1819) xanın qızıdır və İsmayıl xanın qızı Səkinə bəyimin Zaman bəyə ərə getməsi barədə Hacı Seyid Əbdülhəmiddə də məlumat var (ŞXT-1958, 1958).
İstinadlar
- ↑ ŞTQ, 2005, № 87, s. 223.
- ↑ ŞXT-1958, 1958, s. 31.
- ↑ Məmmədov A.S., 2021, s. 6.
- ↑ Qazıxana dəftəri-5, 2008, s. 102.
- ↑ Kərin ağa Fatehin tərcümeyi-halı, 2005, s. 91.
Ədəbiyyat
- Tahirzadə Ə.Ş. Maddeyi-tarixlər // Şəkinin tarixi qaynaqlarda. — Bakı: Master, 2005. — Səhifələrin sayı: 256. — Səh.: 223. — 500 nüsx. — ISBN 0-9769954-0-9.
- Tahirzadə Ə.Ş. Kərin ağa Fatehin tərcümeyi-halı (Mustafa ağa Şuxi) // Şəkinin tarixi qaynaqlarda. — Bakı: Master, 2005. — Səhifələrin sayı: 256. — Səh.: 91. — 500 nüsx. — ISBN 0-9769954-0-9.
- Hacı Seyid Əbdülhəmid. Şəki xanları və onların nəsilləri // Şəki xanlığının tarixindən = Шәки ханлығынын тарихиндән / Бабаев Ф. (редактор). — Азәрбајҹан ССР Элмләр Академиясы Тарих Институту. — Бакы: Азәрбајҹан ССР Элмләр Академиясы Нәшрийяты, 1958. — Səhifələrin sayı: 68. — Səh.: 31.
- Məmmədov A. S. Şəkidəki Dairəvi məbəd haqqında bilmədiklərimiz (azərb.) // Mədəniyyət : qəzet. — Bakı: Azərbaycan, 2021. — В. 4 iyun. — № 41 (1818). — Səh. 6. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 5 iyun 2021.
- Nuxəvi Ə. İstinad edilən səhifə // Qazıxana dəftəri / Kamandar Şərifov. — Bakı: Nurlan, 2008. — Səhifələrin sayı: 161. — Səh.: 41. — 200 nüsx.
- Nuxəvi Ə. İstinad edilən səhifə // Qazıxana dəftəri / Kamandar Şərifov. — Bakı: Nurlan, 2008. — Səhifələrin sayı: 161. — Səh.: 102. — 200 nüsx.